چگونه گیمیفیکیشن به تقویت انگیزه دانش آموزان کمک می‌کند؟

اگر دانش‌آموز باشید، حتما بارها از کلاس درس خود خسته شده‌اید. اگر هم معلم باشد می‌دانید که شیوه‌ها و روش تدریس سنتی چقدر می‌تواند برای بچه‌های امروزی در سنین مختلف خسته‌کننده باشد. تابه‌حال به اضافه کردن بازی در قالب تدریس خود فکر کرده‌اید؟ تصور اینکه بچه‌ها بتوانند با بازی کردن درس یاد بگیرند، شاید در وهله اول سخت باشد، اما غیرممکن نیست. در واقع بازی و درس یکی از راه‌های تقویت انگیزه در دانش‌آموزان محسوب می‌شود. درست همان کاری که گیمیفیکیشن‌ها انجام می‌دهند. اگر برای شما هم سوال است که چگونه گیمیفیکیشن به تقویت انگیزه دانش‌آموزان کمک می‌کند، در این مقاله به پاسخ پرسش خود خواهید رسید.

تعریفی از گیمیفیکیشن و کاربردهای آن

در قدم اول بیایید ببینیم گیمیفیکیشن اصلا چیست و چه کاربردی در تدریس و مدارس دارد؟ وقتی در یک موضوع جدی مثلا جدول ضرب از بازی استفاده کنید، به آن گیمیفیکیشن می‌گویند. در تعریف تئوری می‌توان گفت که ارائه بازی یا ساختن بازی از موضوعی که مرتبط به بازی نیست، گیمیفیکیشن می‌گویند.

برایان بروک معاون تحقیقات شرکت گارتنر که در حوزه گیمفای کار می‌کند تعریف دقیق‌تری از گیمیفیکیشن  ارائه می‌دهد. او گیمیفیکیشن را کمک گرفتن از دنیای دیجیتالی و استفاده از ابزارهای بازی محور می‌داند که افراد را برای رسیدن به اهدافشان، با کمک گرفتن از همین مکانیزم‌های تجربه محور، برمی‌انگیزد. به عبارت ساده‌تر می‌توان گفت گیمیفیکیشن استفاده از بازی در فضاهایی است که به بازی مربوط نیستند.

گیمیفیکیشن در بخش‌های مختلفی از زندگی کاربرد دارد. در تجارت و مارکتینگ، آموزش و حتی تدریس می‌توان از بازی آفرینی یا همان گیمیفیکیشن استفاده کرد و از مزایای آن بهره برد. در مارکتینگ گیمیفیکیشن کمک می‌کند تا مخاطب به محصول جذب شود. در آموزش و تدریس انگیزه یادگیری را در شاگردان و دانش‌آموزان تقویت می‌کند. به این ترتیب تدریس جذاب و یادگیری راحت‌تر خواهد شد.

روش کار با گیمیفیکیشن برای دانش آموزان مدرسه ای

حال که با گیمیفیکیشن و مفهوم آن آشنا شدید، به این فکر کنید که چطور می‌توانید از این روش در آموزش‌های خود بهره ببرید. گیمیفیکیشن‌ها زمانی وارد عرصه آموزش و دیگر بخش‌های زندگی شدند که دنیای دیجیتال گسترش بیشتری یافت. به طور مثال گردونه شانس در یک وب سایت برای گرفتن تخفیف، نمونه یک گیمیفیکیشن است.

در مدارس نیز از زمان کرونا، اهمیت تدریس آنلاین و خسته‌‌کننده بودن آن، نیاز به بازی وار سازی در آموزش را پررنگ کرد. استفاده از بازی‌نمایی در تدریس‌های آنلاین امروز کمک می‌کند تا دانش‌آموزان انگیزه بیشتری از شرکت در کلاس‌های آنلاین داشته باشند. روحیه رقابت در آن‌ها بیدار شده و به یادگیری مشتاق شوند.

به‌علاوه در انواع بازی‌سازی آموزشی امکان ارزیابی دانش‌آموزان بهتر فراهم می‌شود. این موضوع به دلیل روش جایزه دهی و شمارش جوایز کسب شده توسط بازیکنان و دانش‌آموزان است.

روش بازی‌سازی برای دانش‌آموزان در مدرسه از مسیر هدف‌یابی و شناسایی ویژگی‌های فردی دانش‌آموزان عبور می کند . به طور مثال ۱۰ سوال با تم‌های متفاوت پرسیده می‌شود و دانش‌آموزانی که بتوانند حداقل به ۵ سوال پاسخ درست دهند، برنده هستند. این دانش‌آموزان در مرحله بعد مسئول طرح سوال و ارزیابی دانش‌آموزان مرحله قبل هستند. این روند ادامه پیدا می‌کند، تاآنجاکه همه دانش‌آموزان به همه سوالات پاسخ دهند. این بازی به تقویت روحیه رقابت دانش‌آموزان نیز کمک می‌کند.

تاثیر گیمیفیکیشن برای تقویت انگیزه دانش آموزان

دانش آموزان در سیستم آموزشی سنتی باید در طول ترم درس بخوانند تا در آخر ترم بتوانند نمره قبولی کسب کنند. در طول ترم از آن‌ها آزمون‌های کوتاه گرفته می‌شود یا با پرسش و پاسخ‌های کلاسی نمرات کاهش یا افزایش پیدا می‌کند. این روش انگیزه و اشتیاق را کاهش می‌دهد. دانش‌آموزان می‌دانند کی امتحان دارند و کی باید بیشتر درس بخوانند تا نمره قبولی بگیرند.

سیستم گیمیفیکیشن بر پایه امتیاز جمع کردن است که تفاوتی اساسی با نمره دهی دارد. این روش انگیزه را در دانش آموزان بیدار می‌کند. امتیاز گرفتن از فعالیت‌های مختلف در کلاس، به نوعی بازی وار سازی کلاس است که دانش‌آموزان را مشتاق به فعالیت می‌کند.

معلمان حتی می‌توانند به کمک سیستم امتیازدهی در گیمیفیکیشن کلاس درس، فعالیت‌های گروهی را تقویت کنند. به این ترتیب مهارت‌های اجتماعی دانش‌آموزان نیز تقویت می‌شود. مثلا اگر بیش از ۶۰ درصد کلاس در آزمون پیش رو نمره بالای ۱۷ بیاورند، یک مهمانی خواهند داشت یا در امتحان پایان ترم، همه نمره اضافی خواهند گرفت. در این حالت همه دانش‌آموزان به یکدیگر کمک می‌کنند تا بتوانند نتیجه مطلوب را کسب کنند.

یکی دیگر از تاثیرات گیمیفیکیشن بر تقویت انگیزه دانش‌آموزان، ایجاد روش‌های متنوع و خلاقانه برای تدریس معلم است. معلمی که بتواند از بازی آفرینی در کلاس درس خود استفاده کند، قادر خواهد بود تا بی‌انگیزه‌ترین دانش‌آموز را نیز به درس خواندن علاقه‌مند کند. به این ترتیب حتی مهارت حل مسئله نیز در دانش‌آموز تقویت می شود، چرا که هر مسئله‌ای در بازی می‌تواند بی‌شمار راه‌حل داشته باشد.

گیمفای کردن کلاس درس با راه های ساده

وقتی می‌فهمید که تنها با چند تغییر ساده در روش تدریس می‌توانید بازی آفرینی کنید و از آن برای تقویت انگیزه دانش‌آموزان بهره ببرید، قطعا تعجب خواهید کرد. کافی است با تعیین هدف، مشخص کردن ویژگی‌های فردی دانش‌آموزان و درسی که می‌دهید، از روش امتیازدهی استفاده کنید. این کار خود یک نوع گیمیفیکیشن است که اشتیاق دانش‌آموزان در فعالیت‌های کلاسی را بالا می‌برد.

از بازی‌های ویدئویی برای تدریس استفاده کنید. به طور مثال بازی Timez Attack روی آموزش جدول ضرب کار می‌کند و و بازی Raz Kids روی تقویت مهارت مطالعه و کتابخوانی تاثیر دارد. همچنین می‌توانید راه‌حل و حل مسائل را یه یک پازل یا معما تبدیل کنید تا دانش‌آموزان با دنبال کردن سرنخ‌ها جواب را بیابند.

یک راه دیگر نیز یافتن ارتباط بین مسائل است. به طور مثال دانش‌آموز باید ارتباط بین دو کلمه را پیدا کند تا امتیاز بگیرد. بازی وار سازی آنقدر گسترده است که با کمی خلاقیت هر معلمی می‌تواند دنیای از گیمیفیکیشن در کلاس خود خلق کند.

نتیجه حاصل از کار با گیمیفیکیشن در مدرسه

در دنیای امروز که تدریس به شیوه سنتی دیگر جوابگوی نیازهای دانش‌آموزان و برانگیزاننده اشتیاق آن‌ها نیست، استفاده از بازی آفرینی می‌تواند مفید باشد. این پرسش که چگونه گیمیفیکیشن به تقویت انگیزه دانش آموزان کمک می‌کند؟ زمانی پاسخ داده می‌شود که با مفهوم بازی سازی و کاربرد آن در مدرسه آشنا شوید.

وقتی بدانید چقدر ساده می‌توانید با کمی خلاقیت در کلاس‌های درسی خود چه به صورت آنلاین و چه به صورت حضوری از گیمیفیکیشن استفاده کنید، دیگر از آن جدا نمی‌شوید. بازی وار سازی یکی از راه‌های تقویت انگیزه دانش‌آموزان در دنیایی است که تدریس سنتی جوابگوی نیازهای شاگردان نیست. به کمک روش‌های تدریس نوین مانند گیمیفیکیشن قادر خواهید بود تا دانش‌آموزان را به یادگیری مشتاق کنید.

سوالات متداول درباره چگونه گیمیفیکیشن به تقویت انگیزه دانش آموزان کمک می‌کند؟

1. گیمیفیکیشن چیست؟
   استفاده از بازی و سرگرمی در اهدافی که ربطی به بازی ندارند. تلاشی استراتژیک برای رسیدن به هدفی جز سرگرمی، اما از راه سرگرمی.
2. گیمیفیکیشن چه مزایایی برای کلاس درس دارد؟
   انگیزه را در دانش‌آموزان تقویت می‌کند. باعث ایجاد احساس رقابت در دانش‌آموزان می‌شود. همچنین محیط آموزشی را از خشک بودن خارج و به سمت مهیج و جذاب بودن هدایت می‌کند.
3. تاثیر گیمیفیکیشن روی انگیزه دانش‌آموزان چطور است؟
   گیمیفیکیشن راهی برای تقویت اشتیاق و انگیزه دانش‌آموزان از طریق فاصله گرفتن از دنیای تدریس سنتی و تلفیق روش‌های نوین تدریس با بازی است.
4. در چه کلاس‌هایی می‌توان از گیمیفیکیشن استفاده کرد؟
   چه در کلاس‌های حضوری و چه در کلاس‌های تدریس خصوصی با کمی خلاقیت می‌توان از انواع گیمیفیکیشن استفاده کرد. معلمان استادبانک در کلاس‌های خود به تناسب نیاز و هدف نیز از بازی وار سازی‌های مناسب استفاده می‌کنند.