آنچه در این مقاله میخوانید
هدف از ارائۀ درس فارسی در دورۀ ابتدایی، تقویت چهار مهارت زبانی، یعنی گوش دادن، سخن گفتن، خواندن و نوشتن است. دانشآموز در پایۀ اول و دوم به صورت مقدماتی با این مهارتها آشنا میشود.
در کتاب فارسی پایۀ سوم ابتدایی، به آموزش سطوح پیشرفتۀ این چهار مهارت پرداخته شده است. بنابراین روش تدریس فارسی سوم در هدایت دانشآموز از مراحل مقدماتی به سمت مراحل پیشرفتهتر یادگیری مهارتهای زبانی، بسیار حائز اهمیت است.
در این مقاله از مجله اساتید استادبانک، به بررسی روش تدریس فارسی سوم دبستان پرداختهایم. همچنین فایل پیدیاف کتاب فارسی سوم دبستان و راهنمای تدریس صفحه به صفحۀ فارسی سوم دبستان را در اختیار شما همکاران عزیز قرار دادهایم که در ادامۀ همین مقاله میتوانید آنها را دانلود کنید.
در صورتی که به عنوان معلم خصوصی فارسی یا معلم آموزش و پرورش، درس فارسی سوم دبستان را تدریس میکنید، این مقاله برای شما مفید خواهد بود. لطفا با ما همراه باشید.
نگاهی به کتاب فارسی سوم دبستان
قبل از وارد شدن به بحث روش تدریس فارسی سوم ابتدایی، ابتدا لازم است که نگاهی کلی و همه جانبه به بخشهای مختلف کتاب درسی فارسی سوم داشته باشیم.
کتاب فارسی پایۀ سوم ابتدایی چاپ ۱۴۰۰، شامل ۱۳۶ صفحه و ۷ فصل در هفت موضوع کلی و اساسی است. این هفت موضوع عبارتند از: نهادها، بهداشت، اخلاق فردی و اجتماعی، راه زندگی، هنر و ادب، ایران من و طبیعت. هر یک از فصلهای کتاب، شامل دو یا سه درس مختلف است که این تعداد بستگی به اهمیت موضوع دارد.
به طور کلی کتاب فارسی سوم دبستان شامل ۱۷ درس است که یکی از آنها تحت عنوان درس آزاد در نظر گرفته شده است تا معلم و دانشآموز با مشارکت و همکاری یکدیگر موضوع مناسبی را برای آن انتخاب کنند.
هر یک از این فعالیتها با هدف مشخصی طراحی شدهاند که در کتاب روش تدریس فارسی سوم ابتدایی به طور کامل به این اهداف اشاره شده است.
برای مثال هدف از فعالیت “نگاه کن و بگو“، درک تصاویر و سخن گفتن منسجم دربارهٔ آن تصویر است. بنابراین معلّم باید دانشآموزان را از پراکندهگویی دور کند و قدرت درک ارتباط بین تصاویر را در آنها تقویت کند.
همچنین در همۀ فصلها، بخشی تحت عنوان “بخوان و بیندیش” در نظر گرفته شده است که با موضوع اصلی درس در ارتباط است. این بخش با هدف تقویت مهارت خواندن، ایجاد عادت به مطالعه، افزایش دایرۀ لغات، هدایت عواطف، احساسات و گسترش دنیای ذهن و روان دانشآموزان ارائه شده است. به منظور سنجش و ارزیابی درک مطلب دانشآموز نیز در انتهای این بخش، پرسشهایی مطرح شده است که بهتر است دانشآموزان به صورت گروهی به این سؤالات پاسخ دهند.
مروری بر سرفصلهای کتاب فارسی سوم و اهداف هر فصل
در این بخش مروری بر سرفصلها و اهداف کلی هر فصل از کتاب فارسی سوم دبستان خواهیم داشت. برای مشاهدۀ اهداف هر فصل، روی گزینۀ مورد نظر کلیک کنید.
سرفصلهای کتاب فارسی سوم دبستان عبارتند از:
- آشنایی با نهادهای اجتماعی، فرهنگی و ورزشی
- تقویت مهارت روخوانی
- تقویت مهارت درک متن و بهبود سواد خواندن
- تقویت توانایی حفظ شعر
- توانایی کاربرد ضرب المثل در گفتگوها و نوشتهها
- تقویت مهارت رونویسی، املا و نگارش
- تقویت مهارت سخن گفتن و درک ارتباط منطقی بین تصاویر
- تقویت دقّت بصری
- توجّه به رفتارهای غیرکلامی در انتقال پیام
- پرورش علاقهمندی به زیبانویسی
- طبقهبندی واژگان ذهنی
- آشنایی با نکتۀ دستوری تطابق فاعل و فعل
- تقویت تفکّر منطقی از طریق طبقهبندی ذهنی
- آشنایی با بهداشت و فواید آن
- تقویت توانایی حفظ شعر
- تقویت مهارت درک متن و بهبود سواد خواندن
- کسب مهارت در کاربرد ضرب المثلها
- تقویت پاره مهارتهای نوشتاری “رونویسی، املا، نگارش” در کتاب نگارش
- تقویت مهارت سخن گفتن و دقّت بصری و ایجاد ارتباط منطقی بین تصاویر
- ایجاد نگرش مثبت در دانشآموزان در خصوص رعایت اصول بهداشتی
- آشنایی با زبان محاوره در متن نوشتاری
- گسترش شبکۀ واژگان دانشآموز
- ایجاد علاقهمندی به خط تحریری و اصول درستنویسی
- تقویت مهارت روانخوانی
- طبقهبندی مفاهیم در ذهن و تقویت تفکّر منطقی
- آشنایی دانشآموزان با برخی از صفات حسنه مانند فداکاری، نیکاندیشی و خوداتّکایی
- آموزش طبقهبندی ذهنی و تقویت تفکّر منطقی
- تقویت مهارت سخن گفتن و ایجاد ارتباط منطقی بین تصاویر و تقویت دقّت بصری
- توسعۀ دامنۀ لغات دانشآموزان با واژهسازی
- تقویت پاره مهارتهای نوشتن، رونویسی، املا و نگارش
- تقویت حافظۀ دانشآموزان با حفظ شعر
- آشنایی دانشآموزان با سه زمان حال، آینده و گذشته
- آشنایی دانشآموزان با کلمات همنویسه و کاربرد آنها در جملات
- به کارگیری ضربالمثلها در گفتار و نوشتار
- تمرین خطِّ تحریری
- آشنایی با سیرۀ ائمۀ اطهار و بزرگان دینی به عنوان بهترین الگو در مسیر زندگی
- تقویت مهارت سخن گفتن و طبقهبندی ذهن در بیان مطالب
- گسترش دامنۀ لغات دانشآموزان با آموزش کلمات ترکیبی (پیشوند خوش + اسم) و (دل + بن فعل)
- تقویت درک متن
- تقویت حافظۀ دانشآموزان با حفظ شعر
- آشنایی دانشآموزان با متن ادبی توصیفی
- آشنایی دانشآموزان با متون نمایشنامهای
- به کارگیری علائم (س)، (ع) و (ص) در جملات
- ایجاد فضای اعتماد و صمیمیت و نشاط در محیط یادگیری
- تمرین سخن گفتن در مقابل جمع
- آشنایی با نقش فعل در جمله
- آشنایی دانشآموزان با مثلهای فارسی
- تقویت مهارت نوشتن در دانشآموزان
- توسعۀ دامنۀ لغات دانشآموزان در واژهسازی
- توانایی تشخیص اهمّیت نقش به عنوان محور معنایی جمله
- آشنایی دانشآموزان با حکایت
- تقویت حافظۀ دانشآموزان
- تقویت مهارت درک متن و بهبود سواد خواندن
- تقویت مهارت سخن گفتن
- تقویت حافظۀ شنیداری
- کسب مهارت در نوشتن خطّ تحریری
- آشنایی دانشآموزان با جایگاه هنر در ادبیّات
- شناساندن چهرههای ادبی ماندگار مثل سعدی به دانشآموزان
- ایجاد حس وطندوستی در دانشآموزان
- ایجاد نگرش مثبت نسبت به پاسداشت میهن و حفظ ارزشهای آن
- تقویت مهارت سخن گفتن در دانش آموزان
- گسترش دامنۀ واژگان دانش آموزان با وندافزایی
- بهرهگیری از شعر فارسی در تلطیف روحیۀ دانشآموزان
- تقویت مهارت شنیداری دانشآموزان در فعّالیت گوش کن و بگو
- تقویت قوۀ حافظۀ دانشآموزان با حفظ شعر
- افزایش قدرت درک متن دانشآموزان در بخش “درک مطلب” و بخوان و بیندیش
- گسترش جمله با نقش فاعل در آن
- آشنایی دانشآموزان با انواع حکایات و ضربالمثلها
- افزایش توانایی دانشآموزان در زیبانویسی خط تحریری
- آشنایی با جلوههای زیبای طبیعت و آفرینش مثل دریا، آسمان و جنگل و فواید آنها
- پرورش خوب نگاه کردن به پدیدهها و دقّت و تأمل در آفرینش الهی
- گسترش دایرۀ واژگان دانشآموزان
- تقویت درک شنیداری
- تقویت مهارت سخن گفتن و تفکّر انتقادی با نقد شیوۀ سخن گفتن دیگران
- تقویت مهارت خواندن و توسعۀ درک متن دانشآموزان
- گسترش توانایی دانشآموزان در مهارت نوشتن
- معرفی آرایۀ ادبی تشبیه
- آشنایی دانشآموزان با یادداشتبرداری
- شناخت مفعول و نقش آن در جمله
- تقویت مهارت زیبانویسی در خط تحریری
برخی نکات مهم در روش تدریس فارسی سوم دبستان
- عوامل مختلفی مانند شرایط جسمانی، آمادگی ذهنی، رشد عاطفی و اجتماعی و همکاری والدین با معلمان و دانشآموز، در میزان پیشرفت دانشآموز در خواندن تأثیر میگذارد. بنابراین وضعیت خواندن هر دانشآموز را تنها در مقایسه با خود او در نظر بگیرید.
- نتایج آزمون جهانی سنجش سواد خواندن (پرلز) نشان میدهد که توانایی درک متن دانشآموزان ایرانی کم است. در واقع دانشآموزان ایرانی، عادت به مطالعهٔ متن طولانی ندارند. متنهای بخوان و بیندیش با هدف تقویت درک مطلب دانشآموزان ارائه شده و بهتر است که برای تدریس این بخش از پیشنهادات کتاب راهنمای معلم سوم ابتدایی استفاده کنید.
- در مورد املا، اگر برگههای دانشآموزان در همان جلسه تصحیح شود و راهکارهای بهبود وضعیت املانویسی دانشآموزان به صورت فردی به آنها ارائه شود، بسیار اثربخشتر خواهد بود.
- برای انجام درست تمرینات زیبانویسی، معلم باید توانایی و قابلیت لازم برای خوانانویسی و زیبانویسی را داشته باشد. معلمی که خط زیبا ندارد، نمیتواند صرفا با گفتن و توضیح دادن، به زیبانویسی دانشآموزان کمک کند.
- ارزشیابی از فعالیتهای درس میتواند در قالب آزمونهای مداد کاغذی یا به صورت شفاهی انجام پذیرد. آزمون مداد کاغذی سطح یادگیری و انسجام ذهنی دانشآموز را در ارائهٔ پاسخها به صورت مکتوب، محک می زند.
- در انتهای هر فصل با هدف سنجش پیشرفت دانشآموزان در مهارت املانویسی، یک املای تقریری با متن ترکیبی را برای دانشآموزان در نظر بگیرید.
- نمایش، یکی از فعّالیتهای مورد تأکید در برنامهٔ درسی زبانآموزی است که اجرای درست آن، منجر به تحقّق بسیاری از اهداف زبانآموزی میشود.
بودجهبندی سالانۀ فارسی سوم ابتدایی
در هر هفته ۸ ساعت آموزشی به درس فارسی سوم اختصاص دارد. برای آموزش کتاب فارسی سوم دبستان، هر درس به طور متوسط برای ده جلسه در نظر گرفته شده است و در پایان هر فصل، یک جلسه برای فعالیتهای تکمیلی کتاب نگارش سوم و حکایات و ضربالمثلهای کتاب فارسی پیشبینی شده است.
برنامهریزی برای تدریس فارسی سوم ابتدایی باید به گونهای باشد که تا پایان دهۀ اول اردیبهشت ماه، تدریس کل کتاب به پایان رسیده باشد. بر اساس پیشنهاد آموزش و پرورش، لازم است برای هر ماه، سه درس از کتاب فارسی سوم دبستان تدریس شود. همچنین با توجه به جدول زیر، پیشنهاد میشود زمانهایی نیز برای مرور آموختهها، تکرار و تمرین این درس در نظر گرفته شود.
کتابهای کمک درسی فارسی سوم دبستان
روشهای مختلفی برای تمرین بیشتر و بهبود وضعیت درس فارسی در دانشآموزان پایۀ سوم ابتدایی وجود دارد. یکی از این روشها استفاده از آموزشهای شخصیسازی شده با کمک معلم خصوصی است. استفاده از نمونه سوالات فارسی سوم دبستان نیز میتواند به تکرار و تمرین بیشتر این درس کمک کند.
روش دیگر استفاده از کتابهای کمک درسی است که ما در این قسمت به معرفی یکی از کتابهای خوب در این زمینه میپردازیم.
کتاب فارسی سوم سری شاهکار (کلاغ سپید)
این کتاب کمک آموزشی از مجموعۀ کتابهای شاهکار کلاغ سپید، در تلاش است دانشآموزان مقطع سوم ابتدایی را بیشتر با زبان فارسی آشنا کند. درسنامهها به خوبی نیاز دانشآموز را برآورده میکنند و بعد از آن نوبت حل نمونه سوالات که مطالب در ذهن تثبیت شود. این کتاب از شکلهای مناسب و جذاب استفاده کرده، نمونه سوالات بسیار مناسبی دارد و از لحاظ جلوههای بصری برای کودکان جذاب است.
نگاهی به کتاب روش تدریس فارسی سوم دبستان
کتاب راهنمای معلم فارسی سوم دبستان از دو بخش اصلی تشکیل شده است؛ بررسی ساختار کلی کتاب فارسی سوم دبستان، بررسی درس به درس فارسی سوم دبستان.
در بخش اول، نمایی کلی از ساختار کتاب فارسی سوم ارائه میشود و بخشهای مختلف کتاب و فعالیتهای آن مورد بررسی قرار میگیرد. پیشنهاد میکنیم حتما این بخش را مطالعه کنید تا با اهداف مهم هر یک از فعالیتها و توصیهها و پیشنهاداتی در این زمینه آشنا شوید.
بخش دومِ کتاب روش تدریس فارسی سوم، به بررسی درس به درس کتاب اختصاص دارد. در ابتدای هر فصل یک نمودار مفهومی از مهارتهای خوانداری و نوشتاری که دانشآموز باید کسب کند، ارائه میشود. سپس اهداف و مواد آموزشی مورد نیاز برای آموزش هر فصل ارائه میشود.
پس از این قسمت، اهداف هر درس و روشهای تدریس پیشنهادی برای آن درس ارائه میشود. در نهایت، توضیحات کاملی در مورد هر یک از فعالیتها، تمرینات و املاهای مورد نیاز برای آن درس در اختیار معلمان عزیز پایۀ سوم ابتدایی قرار میگیرد.
همکاری با استادبانک، یکی از برترین مؤسسات تدریس خصوصی در ایران
در این مقاله به بررسی کتاب درسی و روش تدریس فارسی سوم دبستان پرداختیم. همچنین فایل راهنمای معلم فارسی سوم دبستان را برای دانلود در اختیار شما همکاران عزیز قرار دادیم. بودجه بندی سالانه، معرفی برخی منابع کمک آموزشی و نمونه سؤالات فارسی سوم دبستان نیز در اختیار شما همکاران گرامی قرار گرفت. در آپدیتهای بعدی این مقاله، به برخی سؤالات رایج در مورد روش تدریس فارسی سوم میپردازیم.
در صورتی که به مطالعۀ سایر مقالات در زمینۀ روش تدریس، توسعۀ شغلی معلمان، تکنولوژیهای آموزشی، مدیریت کلاس و اخبار معلمان علاقمند هستید، پیشنهاد میکنیم به بخشهای مختلف مجله اساتید یا سایت معلمان ابتدایی استادبانک هم مراجعه کنید.
استادبانک همواره در تلاش است تا با همکاری برترین معلمان و اساتید کشور و با استفاده از تجربیات آنها، نقشی تأثیرگذار در گسترش دانش، به روزرسانی اطلاعات معلمان و معرفی آنها به دانشآموزان و دانشجویان کشور داشته باشد. هدف ما بالا بردن سطح کیفیت آموزش معلمان و ساختن آیندهای روشن برای فرزندان این سرزمین است. اگر به عنوان معلم به تدریس خصوصی علاقه دارید میتوانید شرایط همکاری با استادبانک را مطالعه و مراحل ثبت نام معلم خصوصی را طی کنید یا از طریق شماره ۰۲۱۹۱۰۰۵۳۴۳ با مشاورین ما در ارتباط باشید.
در این مقاله از سایت معلمان ابتدایی استادبانک، کتاب راهنمای معلم فارسی کلاس سوم برای دانلود ارائه شده است. در این کتاب میتوانید بهترین روشهای آموزش فارسی سوم دبستان را مطالعه کنید.
فایل pdf کتاب فارسی سوم دبستان و فایل pdf روش تدریس فارسی سوم دبستان برای دانلود در اختیار معلمان گرامی پایه سوم قرار گرفته است. کافیست روی این مقاله از مجله اساتید استادبانک کلیک کنید.
انتخاب کتاب کمک درسی مناسب برای آموزش فارسی سوم دبستان به نوع نیاز دانش آموز شما بستگی دارد. در این مقاله از آکادمی اساتید استادبانک، به یک مورد از کتابهای بسیار مفید برای آموزش فارسی سوم دبستان اشاره شده است.
نظر خود را در مورد این مطلب بیان کنید: