خواب آلودگی موقع درس خواندن

اغلب دانش‌آموزانی که ساعت مطالعه درستی ندارند، از مشکل خواب‌آلودگی موقع درس خواندن شکایت می‌کنند. برخی دیگر نیز علیرغم داشتن برنامه و زمان مطالعه صحیحی باز هم در زمان درس خواندن احساس خواب‌آلودگی دارند.

برای رفع مشکل خواب‌آلودگی زمانی‌که می‌خواهید درس بخوانید، اول باید دلیل آن را پیدا کنید. سپس با چند روش ساده به حل آن بپردازید. در این مقاله قرار است این موارد را بخوانید. پس از آن راحت‌تر قادر خواهید بود خواب‌آلودگی را پس بزنید و با انرژی خوب سراغ درس‌ها بروید و همچنین تاثیر روش تدریس به خواب الودگی دانش اموزان می پردازیم.

علت احساس خواب آلودگی موقع درس خواندن

برای کسانی که قصد دارند شروع به درس خواندن کنند، اما احساس خواب‌آلودگی کلافه‌شان می‌کند، دلایل مختلفی وجود دارد. مخصوصا اگر قصد درس خواندن در شب امتحان دارید، ممکن است به دلیل استرس هم حتی احساس خواب آلودگی کنید.

مصرف برخی غذاها پیش از شروع به درس خواندن می‌تواند باعث ایجاد احساس خواب‌آلودگی شود. غذاهای سنگین، چربی‌ها و کربوهیدرات زیاد، احساس خواب‌آلودگی را به دلیل کند کردن گردش خون به همراه دارد.

از طرفی غذا نخوردن و در نتیجه افت قند خون نیز باعث ایجاد احساس خواب‌آلودگی موقع درس خواندن می‌شود. اگر بخواهید قند خونتان را با مواد شیرین و پر قند نیز بالا ببرید نیز به علت افزایش ناگهانی انسولین در خون ممکن است احساس خواب‌آلودگی کنید.

عوامل محیطی روی خواب‌آلودگی زمان مطالعه موثر هستند. نور ناکافی و تهویه نامناسب دو عامل اصلی هستند. وقتی اتاق تاریک باشد چشم‌ها و مغز به انرژی بیشتری برای دریافت اطلاعات دارند. به‌همین‌دلیل زودتر خستگی به سراغتان می‌آید. دمای نامناسب اتاقی که در آن مطالعه می‌کنید و نداشتن تهویه مطبوع که به تعادل دما کمک کند نیز یکی از دلایل عمده خواب‌آلودگی در زمان درس خواندن است.

نداشتن یک برنامه مناسب مطالعه یا برعکس داشتن برنامه‌ای فشرده که باعث خستگی و فرسودگی شما به لحاظ روحی و روانی شود، ضرر خود را با احساس خواب آلودگی نشان می‌دهد. احساسی که اگر درسی که می‌خوانید را دوست نداشته باشید و برایتان یکنواخت شده باشد نیز به سرغتان خواهد آمد.

راهکارهایی برای مبارزه با خواب آلودگی موقع درس خواندن

پس از آن‌که دریافتید چرا موقع مطالعه و درس خواندن احساس خواب آلودگی دارید، باید به رفع آن‌ها بپردازید. قطعا نمی‌توانید هر بار که به سراغ درس خواندن رفتید و احساس خواب آلودگی کردید، درس را رها کرده و استراحت کنید. به همین سبب باید هم راه‌حل موقت و هم دائمی پیدا کنید. به طور مثال جای درس خواندنتان تغییر دهید یا نورها را عوض کنید. در ادامه راه‌حل‌هایی برای غلبه بر خواب آلودگی هنگام درس خواندن را بررسی خواهیم کرد.

برنامه ریزی مناسب و غیر یکنواخت

ابتدایی‌ترین کار که واجب‌ترین کار نیز برای درس خواندن محسوب می‌شود، داشتن یک برنامه درسی درست است. برنامه‌ای برای خودتان بریزید که تمام کارهای روزانه را در کنار درس خواندن مشخص کند. کل زمان روز خود را به درس خواندن اختصاص ندهید، زیرا باعث خستگی روحی و روانی می‌شود. احساس فرسودگی به سراغتان می‌آید و دائم دلتان می‌خواهد بخوابید.

برنامه‌ریزی درست به شما کمک خواهد کرد تا هم تفریح، تمرین، درس خواندن و استراحت را با هم داشته باشید. به این ترتیب دیگر درگیر احساس خواب‌آلودگی هنگام درس خواندن نمی‌شوید. برای داشتن یک برنامه درست می‌توانید از مشاور تحصیلی یا معلم خود کمک بگیرید. بااین‌حال بهترین کسی که می‌تواند برای شما برنامه‌ریزی درسی کند، خودتان هستید.

اهمیت خواب در انرژی درس خواندن

اگر هنگام درس خواندن دائم احساس خواب‌آلودگی دارید، شاید دلیل آن عدم استراحت و خواب کافی است. زمانی که به اندازه کافی نخوابید، مغز نمی‌تواند انرژی مورد نیاز خود را تامین کند. به دنبال آن در طول روز و با انجام فعالیت‌هایی که از مغز کار می‌کشد مانند درس خواندن، به سرعت احساس خواب آلودگی خواهید داشت.

احتمالا شما هم با دانش‌آموزانی برخورد داشته‌اید که می‌گویند درس خواندن در شب راحت‌تر است. ممکن است دلیل آن تفاوت ساختارهای مغزی و مسیرهای عصبی ساخته شده باشد. بااین‌حال تمام تحقیقات و بررسی‌ها نشان می‌دهند، از ساعت ۱۱ شب تا ۴ صبح بدن در حال سوخت و ساز است و نیاز به استراحت دارد. در این زمان هورمون‌های انرژی‌زا که برای روز بعد نیاز است ترشح می‌شوند. به‌همین‌دلیل درس خواندن در این بازه زمانی توصیه نمی‌شود.

همچنین در بازه زمانی بعدازظهر از ساعت ۱۳ تا ۱۶ نیز بدن با افت انرژی روبرو می‌شود و نیاز به استراحت دارد. در این بازه نیز می‌توانید به جای درس خواندن به فعالیتی انرژی بخش مانند چرتی کوتاه مدت یا ورزش سبک مانند مدیتیشن و یوگا بپردازید.

تکنیک درس خواندن پومودور

برای اجتناب از احساس خواب‌آلودگی موقع درس خواندن می‌توانید از تکنیک‌های مطالعه مختلف استفاده کنید. یکی از این تکنیک‌های موثر، تکنیک پومودور است. به این صورت که برای خودتان تایمر می‌گذارید. آن را روی ۲۰ یا ۲۵ دقیقه تنظیم می کنید و در این مدت فقط و فقط درس می‌خوانید. هر گونه عامل حواسپرتی در این زمان باید از شما دور باشد و فقط روی درس خواندن تمرکز داشته باشید.

پس از این زمان اجازه دارید ۵ تا ۱۰ دقیقه استراحت کنید و از کتابتان فاصله بگیرید. این کار را در طول روز به صورت چرخ‌های تکراری انجام دهید. می‌توانید از هر ۴ بازه ۲۵ دقیقه‌ای درس خواندن، یک ساعت اضافه‌تر و تا شروع چرخه بعدی استراحت کنید.

این تکنیک کمک می‌کند تا با تمرکز و بیشتر درس بخوانید. همچنین در جلوگیری از بروز احساس خواب آلودگی نیز موثر است، زیرا در آن فواصل مناسبی از استراحت وجود دارد.

استفاده از تکنیک تنفس انرژی بخش

یکی از دلایل احساس خواب‌آلودگی موقع درس خواندن، کاهش انرژی به سبب نرسیدن اکسیژن کافی به مغز است. زمانی که بتوانید با تنفس درست، انرژی کافی مغز را تامین کنید، دیگر درگیر احساس خواب‌آلودگی نیز نخواهید بود.

تنفس برای تمرکز کاملا ساده است. کافی است آن را یاد بگیرید و در طول روز چند بار انجام دهید. پس از مدتی متوجه معجزه آن خواهید شد. از بینی شروع به دم گرفتن کنید. تا ۴ بشمارید و دم را ادامه دهید. سپس نفس خود را نگه دارید و مجدد تا ۴ بشمارید. بازدم را با دهان انجام دهید. در ابتدا با شمارش تا ۴ شروع کنید و بازدم را ادامه دهید. بعدها باید بتوانید زمان بازدم را طولانی‌تر کنید. این تکنیک تنفس باعث باز شدن چاکراها و گردش انرژی در بدن می‌شود.

آب رساندن به بدن و غذاهای مقوی

برای جلوگیری از احساس خواب‌آلودگی موقع درس خواندن، آب خوردن را فراموش نکنید. رساندن مایعات به بدن انرژی را بالا می‌برد و باعث  شادابی می‌شود. همچنین مصرف غذاهای مقوی مانند میوه و سبزیجات نیز کمک می‌کنند تا در هنگام درس خواندن دیگر درگیر خواب‌آلودگی نباشید.

جمع بندی

اگر زمانی‌که می‌خواهید درس بخوانید احساس خواب‌آلودگی دارید، به دنبال دلیل آن باشید. خواب‌آلودگی موقع درس خواندن ممکن است به دلیل نداشتن خواب کافی، تغذیه نامناسب یا یکنواختی برنامه درسی باشد. کمی به خودتان استراحت دهید. چند نفس عمیق بکشید و با خوردن میوه انرژی تحلیل رفته را بازگردانید. حال آماده‌اید تا دوباره به سراغ درس خواندن بروید.

سوالات متداول

1. چرا موقع درس خواندن احساس خواب آلودگی می‌کنیم؟
   ممکن است خواب کافی نداشته باشید. درس خواندن مداوم و بدون استراحت، فرسودگی ذهنی و حتی خوردن غذاهای چرب و سنگین نیز باعث ایجاد احساس خواب‌آلودگی می‌شود.
2. چطور موقع درس خواندن خواب آلوده نشویم؟
   محل درس خواندن خود را تغییر دهید. تنفس خود را درست کنید. غذاهای انرژی بخش بخورید و در بازه‌های مشخص چند دقیقه‌ای استراحت کنید.
3. چه برنامه ریزی درسی از خواب آلودگی موقع مطالعه جلوگیری می‌کند؟
   برنامه‌ای که فقط شامل درس خواندن نباشد و در آن فواصل معینی از استراحت و حتی تفریح نیز وجود داشته باشد.
4. چه کسی می‌تواند در برنامه ریزی درست برای اجتناب از خواب آلودگی موقع درس خواندن کمک کند؟
   مشاور تحصیلی یا معلم کمک زیادی در برنامه ریزی درسی خواهد داشت. معلم‌های مجرب استادبانک می‌توانند در این زمینه با تجربه زیاد خود به شما کمک کنند.