آنچه در این مقاله می‌خوانید
هدف از درس ریاضی در دورۀ ابتدایی، آشنا کردن دانش‌آموزان با چند موضوع پایه‌ای و مهم در ریاضیات است. این موضوعات عبارتند از:
- شناخت انواع عددها
- انجام محاسبات مختلف روی اعداد
- اندازه‌گیری (طول، مساحت، محیط، حجم، زاویه و غیره)
- آشنایی با اشکال هندسی
- راهبردهای حل مسأله، شناخت الگوها (الگوهای عددی و هندسی)
- مفاهیم مربوط به درصد
- آمار و احتمال
- مختصات و تقارن
در بخش روش تدریس ریاضی، میتوانید به مقالات روش تدریس ریاضیِ پایه‌های مختلف دسترسی داشته باشید.
همچنین مباحثی از قبیل نسبت، تناسب و درصد، تقارن و چندضلعیها، موضوعاتی هستند که دانش‌آموز برای اولین بار در پایۀ پنجم با آن‌ها آشنا می‌شود. این موضوعات پایۀ بسیاری از مباحث ریاضی ششم و ریاضیاتِ مقاطع بالاتر هستند.ضمن اینکه دروس پایۀ پنجم، منبع بسیاری از سؤالاتِ آزمون‌های نمونه دولتی و تیزهوشان هستند.
بنابراین روش تدریس ریاضی پنجم باید به گونه‌ای باشد که نقاط ضعف دانش‌آموز را در ریاضیات پایه‌های قبل پوشش دهد، او را برای ریاضی پایه‌های بالاتر آماده کند و نیاز او را برای شرکت در آزمون‌های مختلف برآورده کند.
در این مقاله، به بررسی روش تدریس ریاضی پنجم دبستان و نکاتی برای راهنمای معلم ریاضی پنجم پرداخته‌ایم. همچنین فایل پی‌دی‌اف کتاب ریاضی پنجم دبستان و راهنمای تدریس صفحه به صفحۀ ریاضی پنجم دبستان را در اختیار شما همکاران عزیز قرار داده‌‌ایم که در ادامۀ همین مقاله میتوانید آن‌ها را دانلود کنید.
در صورتی که به عنوان معلم خصوصی ریاضی پنجم ابتدایی یا معلم آموزش و پرورش، این درس را تدریس می‌کنید، این مقاله برای شما مفید خواهد بود. لطفاً با ما همراه باشید.
نگاهی به کتاب ریاضی پنجم دبستان
کتاب ریاضی پایۀ پنجم ابتدایی چاپ ۱۴۰۰، شامل ۷ فصل و ۱۴۱ صفحه است. در ابتدای هر فصل یک تصویر عنوانی مرتبط با موضوع همان فصل، قرار دارد. هر فصل از کتاب ریاضی پنجم از چند درس مختلف تشکیل شده است. ساختار همۀ این درس‌ها شامل سه بخش اصلی، یعنی فعالیت، کار در کلاس و تمرین است. در انتها نیز بخشی تحت عنوان مرور فصل در نظر گرفته شده است.
بعد از اتمام درس‌های هر فصل، نوبت به بخش مرور فصل می‌رسد. این بخش شامل چهار قسمت “فرهنگ نوشتن“، “تمرین“، “فرهنگ خواندن” و “سرگرمی و معما” است. هدف از این بخش، ارائۀ تمرینات تکمیلی، تقویت مهارت‌های خواندن، نوشتن و مهارت‌های فکری در دانش‌آموزان پنجم ابتدایی است.
مروری بر سرفصل‌های کتاب ریاضی پنجم ابتدایی و اهداف هر فصل
در این بخش مروری بر سرفصل‌ها و اهداف کلی هر فصل از کتاب ریاضی پنجم دبستان خواهیم داشت. برای مشاهدۀ اهداف هر فصل، روی گزینۀ مورد نظر کلیک کنید.
سرفصل‌ها و اهداف کتاب ریاضی پنجم دبستان عبارتند از:
اهداف اصلی این فصل عبارتند از:
- یادآوری عددنویسی تا ۹ رقم و کامل کردن طبقۀ میلیون
- رابطۀ بین ارزش مکانی رقم‌های مختلف در جدول
- یادآوری عملیات جمع و تفریق و ضرب و تقسیمِ عددهای طبیعی
- معرفی طبقۀ میلیارد
- معرفی عددهای مرکب
- جمع و تفریق زمان‌ها
- مثال‌هایی از عددهای مرکب، غیر از زمان
- معرفی موضوع الگویابی
- الگوی عددهای مثلثی و مربعی
این فصل به معرفی موارد زیر می‌پردازد:
- کسرهای بزرگ تر از واحد
- آموزش تبدیل یک عدد مخلوط به کسر و تبدیل یک کسر بزرگ‌تر از واحد به عدد مخلوط
- جمع و تفریق عددهای مخلوط
- ضرب کسرها در سه حالتِ ضرب عدد طبیعی در کسر، ضرب کسر در عدد طبیعی و ضرب دو کسر در یکدیگر
- تقسیم کسرها
- ضرب عددهای مخلوط
- ساده کردن کسرها
بخشی از آموزش تقسیم دو کسر در پایه ششم ادامه خواهد یافت.
مواردی که در این فصل ارائه شده‌اند عبارتند از:
- مفهوم نسبت بین دو مقدار یا کمیت
- مفهوم نسبت‌های مساوی و نسبت‌هایی که مساوی نیستند
- کاربردهایی از نسبت‌های مساوی در درون ریاضی و برون ریاضی
- کمیت‌های متناسب
- تناسب
- درصد
این فصل شامل چهار درس است.
درس اول، با یادآوری مفهوم خط تقارن و تقارن خطی شروع می‌شود و در ادامه، این مفهوم با توجه بیشتری نسبت به سال‌های قبل مورد بررسی قرار می گیرد.
درس دوم به مفهوم تقارن مرکزی و مرکز تقارن می‌پردازد.
درس سوم به معرفی زاویه و نیمساز می‌پردازد. دانش‌آموزان با مفهوم زاویه و انواع آن به خوبی آشنایی دارند ولی مفهوم نیمساز برای اولین بار ارائه می‌شود.
سرانجام درس آخر این فصل مربوط به چندضلعی‌هاست. در این فصل دانش‌آموزان می‌توانند مجموع زوایای مثلث و چهارضلعی را به دست آورند و با برخی از ویژگی‌های قطر و نیمساز در چهارضلعی‌ها آشنا می‌شوند.
این فصل شامل ۴ درس است. آشنایی با اعداد اعشاری، جمع، تفریق و ضرب اعداد اعشاری.
دانش‌آموزان در کلاس چهارم با اعداد اعشاری تا مرتبۀ دهم آشنا شده‌اند. در درس اوّل با یادآوری عدد مخلوط و اعشاری، شناخت آن‌ها تا مرتبۀ هزارم توسعه می‌یابد.
در سه درس بعدی عملیات جمع و تفریق و ضرب اعداد اعشاری کار می‌شود. دانش‌آموزان ضمن آشنایی با طرق مختلف جمع و تفریق به ضرورت توجه به ارزش مکانی در عملیات واقف می‌شوند و در درس آخر با ضرب اعداد اعشاری در هم و ضرب اعداد اعشاری در ١٠ و ١٠٠ و غیره آشنا می‌شوند. کاربرد اعداد اعشاری در واحدهای مختلف اندازه‌گیری مورد توجه واقع شده است.
این فصل نیز شامل ۴ درس است.
در درس اوّل مساحت لوزی و ذوزنقه آموزش داده خواهد شد.
درس دوم به اندازه‌گیری محیط دایره اختصاص دارد و ضمن آن عدد پی معرفی می شود.
درس سوم به معرفی حجم اختصاص داده شده است. در این درس مفاهیم بقای حجم، ضرورت نیاز به واحد دقیق برای اندازه‌گیری حجم اجسام و در نهایت دستور محاسبه حجم مکعب مستطیل ارائه می شود و از دانش‌آموز انتظار می‌رود حجم شکل‌های ترکیبی را نیز بتواند محاسبه کند.
درس پایانی این فصل به مفهوم گنجایش پرداخته و یک جمع‌بندی از مفاهیم مربوط به گنجایش که در پایه‌های تحصیلی پیشین مطرح شده است، ارائه می‌شود. در این فصل واحدهای اندازه‌گیری لیتر و سی سی (میلی لیتر، سانتی‌متر مکعب) معرفی می‌شود و توصیه می‌شود واحدهای دیگر اندازه‌گیری مثل مترمکعب مطرح نشود.
فصل آخر شامل سه درس است.
در درس اوّل روش‌های جمع‌آوری داده‌ها (مشاهده کردن، پرسیدن، استفاده از پرسشنامه، مراجعه به کتاب‌ها یا سایت‌ها و اندازه‌گیری (و روش‌های نمایش داده‌ها)، جدول داده‌ها، نمودار ستونی، نمودار تصویری، نمودار خط شکسته و نمودار دایره‌ای به کمک مثال‌های مختلف مرور شده‌اند.
در درس دوم مفهوم میانگین یا متوسط داده‌ها معرفی شده و دو روش برای محاسبه میانگین پیشنهاد شده است.
در درس سوم، مفهوم احتمال مورد توجه قرار گرفته است و ضمن یادآوری مفاهیم سال‌های گذشته، بازی‌های شانسی عادلانه و ناعادلانه معرفی و شانس برد در بازی‌های شانسی مورد بررسی قرار گرفته است.
برخی نکات مهم در روش تدریس ریاضی پنجم دبستان
۱. استفاده از ماشین حساب برای انجام محاسبات تقریبی یا دقیق با عددهای بزرگ و یا محاسبات مربوط به فصل آمار و احتمال برای دانش‌آموزان کلاس پنجم بلامانع است.
۲. درک هر چه بهتر کسر به عنوان یک عدد در فصل دوم از پایۀ پنجم، به درک هر چه بهتر اعداد گویا و مفاهیم احتمال در پایه‌های بالاتر منجر خواهد شد.
۳. در فصل سوم ریاضی پنجم، یعنی نسبت، تناسب و درصد، از عددهای اعشاری و عددهای مخلوط استفاده نکنید زیرا دانش‌آموزان تقسیم کردن این عددها را تاکنون نیاموخته‌اند.
۴. برای درک بهتر فصل چهارم، یعنی تقارن و چند ضلعی‌ها پیشنهاد می‌شود از ابزارها و اشیای مختلف و کاغذ و قیچی استفاده کنید.
۵. تا جایی که ممکن است مهارت محاسبات ذهنی دانش‌آموزان را در این پایه تقویت کنید و با بازی و مسابقه روی سرعت محاسبات کار کنید. استفاده از بازی منجر به کاهش اضطراب ریاضی دانش‌آموزان می‌شود.
۶. بهتر است در فصل ششم یعنی اندازه‌گیری، فقط واحدهای اندازه‌گیری معرفی شده در کتاب، آموزش داده شود و سایر واحدهای اندازه‌گیری مثل مترمکعب مطرح نشود.
۷. برای آموزش هر چه بهتر فصل هفتم یعنی آمار و احتمال و انجام آزمایش‌های تصادفی میتوانید از سایت random.org استفاده کنید. همچنین استفاده از نرم‌افزار اکسل برای وارد کردن داده‌ها و رسم نمودارهای این فصل پیشنهاد می‌شود.
بودجه‌بندی سالانۀ ریاضی پنجم ابتدایی
جدول زیر پیشنهاد بودجه بندی سالانۀ درس ریاضی پنجم را ارائه می‌دهد که می‌تواند به برنامه‌ریزی شما برای تدریس خصوصی ریاضی پنجم دبستان کمک کند. زمانبندی ارائه شده در جدول زیر پیشنهادی است. برخی معلمان متناسب با شرایط کلاس و توانایی‌های دانش‌آموزانشان این زمانبندی را تغییر می‌دهند.
کتاب‌های کمک درسی ریاضی پنجم دبستان
روش‌های مختلفی برای تمرین بیشتر و بهبود وضعیت درس ریاضی دانش‌آموزان پایۀ پنجم ابتدایی وجود دارد. یکی از این روش‌ها، استفاده از آموزش‌های شخصی‌سازی شده با کمک معلم خصوصی است. استفاده از نمونه سوالات ریاضی پنجم دبستان نیز می‌تواند به تکرار و تمرین بیشتر این درس کمک کند.
روش دیگر استفاده از کتاب‌های کمک درسی است که ما در این قسمت به معرفی دو کتاب کمک درسی مفید برای آموزش هر چه بهتر ریاضی پایۀ پنجم ابتدایی می‌پردازیم.
۱. کتاب کمک آموزشی ریاضی پنجم سری سیر تا پیاز
کتاب‌های سیر تا پیاز از ۳ بخش تشکیل می‌شوند: درسنامه‌ها، نمونه سؤالات و پرسش‌های چهارگزینه‌ای. درسنامه‌ها شامل نکات آموزشی مفید کتاب درسی هستند. نمونه سولات، شامل تمرین‌هایی است که دانش‌آموز را برای موفقیت در امتحانات مدرسه آماده می‌کند.
پرسش‌های چهارگزینه‌ای نیز برای آزمون‌های مدارس تیزهوشان، نمونه دولتی و غیره مفید هستند. میثم بهرامی جویا و الهام پرهیزی مؤلفان این کتاب ۳۱۲ صفحه‌ای هستند و انتشارات بین‌المللی گاج آن را منتشر کرده است.
۲. کتاب کمک آموزشی ریاضی پنجم بنی هاشمی
انتشارات بنی‌هاشمی، روی خلاصه و مفید بودن کتاب‌های خود تمرکز ویژه‌ای داشته است. در کتاب ریاضی پنجم دبستان با حفظ این رویکرد، مفاهیم مهم کتاب درسی مطرح شده و تمرین‌های متعددی از آن مبحث ارائه می‌شود. سپس نوبت به نمونه سؤالات می‌رسد.
نمونه سؤالات این کتاب همراه با پاسخ‌های تشریحی ارائه می‌شوند و دانش‌آموز بعد از حل سؤالات می‌تواند جواب خود را پاسخ‌های مؤلف مقایسه کند. زهرا گلی پزان این کتاب را تالیف کرده و حجم آن در آخرین چاپ، کمتر از ۸۰ صفحه است.
نگاهی به کتاب روش تدریس ریاضی پنجم دبستان
کتاب راهنمای معلم پنجم دبستان، بر اساس ساختار کتاب درسی، از ۷ فصل تشکیل شده است. در هر فصل، ابتدا نگاهی کلی به موضوعات و درس‌های موجود ارائه شده است. سپش با استفاده از یک نمودار، تحت عنوان شبکۀ مفهومی، ارتباط درس‌های مختلف با یکدیگر نشان داده شده است. در قسمت بعد توضیحاتی در مورد تصویر عنوانی و همچنین دانستنی‌هایی برای معلم و بخشی نیز برای توسعۀ مفاهیم آن فصل در نظر گرفته شده است.
معرفی ابزارها و تکنولوژی‌های مفید برای آموزش فصل مورد نظر، نموه سؤالاتی برای ارزشیابی، معرفی منابع مفید برای معلمان، از دیگر بخش‌های هر فصل در کتاب روش تدریس ریاضی پنجم است. سپس رابطۀ طولی مفاهیم از پایۀ اول تا چهارم و چک لیستی برای ارزشیابی در اختیار معلم قرار می‌گیرد.
بعد از عبور از تمام این بخش‌ها در یک فصل، نوبت به اهداف هر درس و روش تدریس آن، فعالیت‌های پیشنهادی، حل برخی تمرینات، اشاره به بدفهمی‌های دانش‌آموزان و توصیه‌های آموزشی در مورد آن درس می‌رسد. ساختار ارائه شده در تمام فصل‌ها تکرار می‌شود.
همکاری با استادبانک، یکی از برترین مؤسسات تدریس خصوصی در ایران
در این مقاله به بررسی کتاب درسی و روش تدریس ریاضی پنجم پرداختیم. همچنین فایل راهنمای معلم ریاضی پنجم دبستان را برای دانلود در اختیار شما همکاران عزیز قرار دادیم. در آپدیت‌‌های بعدی این مقاله، به پاسخ برخی سؤالات رایج در مورد روش تدریس ریاضی پنجم می‌پردازیم.
در صورتی که به مطالعۀ سایر مقالات در زمینۀ روش تدریس، توسعۀ شغلی معلمان، تکنولوژی‌های آموزشی، مدیریت کلاس و اخبار معلمان علاقمند هستید، پیشنهاد می‌کنیم به بخش‌های مختلف مجله اساتیدِ (سایت معلمان ابتدایی و سایر مقاطع تحصیلی) استادبانک هم مراجعه کنید. همچنین اگر به عنوان معلم به تدریس خصوصی علاقه دارید میتوانید شرایط همکاری با استادبانک را مطالعه و فرم ثبت نام معلم خصوصی را تکمیل کنید یا از طریق شماره ۰۲۱۹۱۰۰۵۳۴۳ با مشاورین ما در ارتباط باشید.
استادبانک همواره در تلاش است تا با همکاری برترین معلمان و اساتید کشور و با استفاده از تجربیات آن‌ها، نقشی تأثیرگذار در گسترش دانش، به روزرسانی اطلاعات معلمان و معرفی آن‌ها به دانش‌آموزان و دانشجویان کشور داشته باشد. هدف ما بالا بردن سطح کیفیت آموزش معلمان و ساختن آینده‌ای روشن برای فرزندان این سرزمین است.
به منظور بررسی درس به درس زوش تدریس ریاضی پنجم، در این مقاله از مجله اساتید استادبانک، یک فایل pdf در اختیار شما قرار گرفته است که با کلیک روی این مقاله میتوانید آن را دانلود کنید.
کتاب pdf روش تدریس ریاضی پنجم دبستان، کاملترین مرجع برای معلمان عزیز است که با کلیک روی این مقاله میتوانید این فایل را دانلود کنید.
در این مقاله از سایت معلمان ابتدایی استادبانک، به همۀ سرفصل های ریاضی پنجم اشاره شده است.
نظر خود را در مورد این مطلب بیان کنید: