اهمیت برخورد اول حتی در ارتباطات عادی و روزمره ما هم مشهود است. برای مثال وقتی کسی را برای اولین بار میبینیم، نخستین نشانه ها، تاثیر قدرتمندی در شکل گیری ذهنیت ما دارند. گاهی این نشانه ها بسیار مثبت است و گاهی آنقدر منفی است که شانس مجددی برای آن فرد قائل نخواهیم شد.
دربرخورد اول بین استاد و شاگرد هم این موضوع تا حد بسیاری صحت دارد. تفاوتی ندارد که سال ها سابقه ی تدریس داشته باشید یا اولین روزهای کار شما باشد، داشتن آمادگی کامل برای دیدار و جلسه ی اول یک رفتار کاملا حرفه ای محسوب میشود.
ما از اساتید خوب استادبانک شنیده ایم که معمولا اگر برخود اول یا First Impression تاثیر مثبتی بر شاگرد نداشته باشد، اغلب ارائه توانمندی های استاد به شاگرد دشوار خواهد شد. قبلاً اتفاق افتاده که کلاس های اساتید برجسته ای به دلیل نداشتن آمادگی (چه از نظر علمی و چه از نظر آراستگی ظاهری و پاکیزگی) حتی به جلسه ی دوم هم نرسیده است!
در ادامه به بررسی نکاتی برای حضوری موثرتر در جلسه ی اول می پردازیم که می توانند باعث تداوم جلسات شوند.
1. آمادگی علمی کامل استاد برای جلسه اول
اساتید ما در استادبانک نقل می کنند که برخی از شاگردان سطح درسی بالایی دارند و اگر استاد آمادگی لازم برای سوالات مطرح شده از سمت آن ها را نداشته باشد، ممکن است در همان جلسه اول، شاگرد از ادامه جلسات منصرف شود.
علاوه بر این حتی شاگردانی که سطح درسی ضعیفی دارند هم میتوانند تشخیص دهند که یک استاد چقدر به موضوع تسلط دارد.
برای خود ما هم پیش آمده که وقتی صحبت های شخصی در رابطه با موضوعی را می شنویم، هرچند بر آن موضوع تسلط نداشته باشیم، می توانیم تا حد خوبی میزان تسلط گوینده بر موضوع را بفهمیم.
به همین دلیل حتی اساتید باتجربه هم با آمادگی و تسلط کامل به مباحث درسی و سوالات در سطوح مختلف در جلسه اول حاضر می شوند.
در تماس تلفنی اول با طرح سوالاتی مانند نمرات امتحانی، نوع مدرسه، وضعیت درسی و... سطح شاگرد تاحدی مشخص شد. پس می توانید بر اساس آن ها تا حد خوبی یک تصویر کلی از شاگرد در ذهن خود داشته باشید.
2. همراه داشتن جزوه و نمونه سوال در جلسه اول
بخشی از آمادگی استاد همراه داشتن جزوه و سوال در جلسه اول است. به همراه داشتن این موارد این حس را به والدین و شاگرد منتقل میکند که استاد با برنامه و به اصطلاح با دست پر در کلاس حاضر شده است و تدریس همراه با ارائه تمرین و تکالیفی خواهد بود.
جمله زیر یک نمونه از نظر ثبت شده شاگردان در سایت استادبانک است:
استاد حتی یک جزوه و نمونه سوال به همراه نداشتند و از روی تلفن همراه تدریس می کردند که بسیار گیج کننده بود.
(در جهت جلوگیری از سوگیری و همچنین احترام به اساتید، نظرات والدین درج شده در درس نامه ها بدون ذکر نام استاد و شاگرد و با تغییرات در جمله بندی ها منتشر میشود.)
دلیل اصلی به همراه داشتن نمونه سوالات جامع در جلسه ی اول آسان تر شدن ارزیابی اولیه سطح شاگرد توسط استاد است. ( در درسنامه های بعدی به بررسی این مورد خواهیم پرداخت.)
3. تنظیم کلاس های شاگردان مختلف با فاصله زمانی مناسب از هم
اشتباه رایج برخی اساتید به این صورت است که فاصله زمانی بین کلاس ها را خیلی کوتاه تنظیم می کنند تا بتوانند تعداد جلسات بیشتری را در طول یک روز برگزار کنند. این موضوع باعث می شود مجبور باشند منزل یک شاگرد را با عجله ترک کنند و حتی ممکن است دیر به منزل شاگرد بعدی برسند که موجب بدقولی می شود. تنظیم کلاس ها با فاصله ی مناسب و حضور به موقع در کلاس از نشانه های یک استاد باتجربه و ماهر است.
4. تا جای ممکن زمان جلسه ی اول را تغییر ندهید
با توجه به اینکه خانواده و شاگرد هنوز شناخت و اعتمادی به شما ندارند، بایستی زمانبندی جلسه اول را تا جای ممکن دقیق اجرا کنید.
اگر به هردلیلی مجبور شدید که زمان اولین جلسه را تغییر دهید، حتما این موضوع را از یک یا دو روز قبل به شاگرد و استادبانک اطلاع دهید و زمان مناسبی را برای جلسه جایگزین به شاگرد پیشنهاد کنید.
دقت کنید که مثلاً در ایام امتحانات کنسل کردن جلسه اول لطمه ای به آمادگی شاگرد برای امتحان وارد نکند.
داشتن یک برنامه ی کاری منظم با حداقل تغییرات از خصوصیات یک استاد قابل اعتماد است.
5. در صورت کنسلی جلسه توسط شخص شاگرد، والدین را مطلع کنید
در مواردی که کلاس از طرف خود شاگرد لغو می شود یا زمان آن تغییر می کند، بهتر است این تغییر را از طریق پیامک به والدین اطلاع دهید. زیرا ممکن است شاگرد بدون اطلاع والدین کلاس را لغو کرده باشد و به آن ها بگوید کلاس از طرف استاد لغو شده است یا والدین در جریان تغییر زمان کلاس نباشند که می تواند باعث بروز سوءتفاهم شود.
در صورت کنسلی های مداوم از طرف شاگرد، لزوم و اهمیت برگزاری کلاس ها در فواصل منظم برای رسیدن به نتیجه ی مطلوب را یادآوری کنید.
6. آراستگی ظاهری استاد
وقتی صحبت از آراستگی ظاهری میشود، سلیقه ها و نگاه های مختلف میتواند کمی موضوع را از اصل خود منحرف کنند. دقت کنید که منظور ما از آراستگی، در کل، حد متعارفی از پوشش و پاکیزه بودن است که اغلب افراد در جامعه آن را به عنوان ظاهر یک استاد پذیرفته اند.
در ادامه سعی داریم به دلیل اهمیت موضوع با عنوان کردن چند نکته، آن را به شکل دقیق تری بیان کنیم.
-
پوشش رسمی در جلسه اول:
متاسفانه برخی اساتید در جلسه اول با لباسی غیررسمی در کلاس حاضر می شوند.
(برای مثال: خانواده ها در تماس با استادبانک از تی شرت به عنوان لباسی غیر رسمی یاد کرده اند.)
جلسه تدریس محل فعالیت و کار اساتید است و پوشیدن لباس غیررسمی بر اساس تجربه ممکن است به ذائقه برخی خانواده ها خوش نیاید و موجب قضاوت نادرست نسبت به استاد در جلسه اول شود.
پس حتی اگر عادت به پوشیدن لباس رسمی در تمام جلسات کلاس ندارید، سعی کنید در جلسه ی اول با پوششی رسمی تر ظاهر شوید.
ردی از رسمیت در پوشش شما نشان دهنده ی حرفه ای و جدی تر بودن شما در امر تدریس است.
- آراستگی ظاهری و پاکیزه بودن:
با توجه به اینکه استاد در فاصله نزدیک به شاگرد می نشیند، پاکیزگی و آراستگی ظاهری اهمیت بیشتری پیدا می کند.
متاسفانه تا امروز کلاس های زیادی به دلیل رعایت نکردن این موضوع از طرف شاگردان کنسل شده است.
اگر از شاگرد خود انتظار دارید با ظاهری شایسته در کلاس حاضر شود، بهتر است الگویی مناسب برای او باشید.
موارد زیر بر اساس نظر شاگردان استادبانک گردآوری شده اند.
هرچند که بیشتر اساتید استادبانک توجه ویژه ای به نکات مربوط به آراستگی و پاکیزگی دارند، اما مرور مواردی که موجب نارضایتی شده است میتواند همچنان بسیار کمک کننده باشد:
- در صورتی که چند کلاس در طول روز دارید، می توانید پیراهن اضافه همراه داشته باشید تا در صورت نیاز لباس خود را عوض کنید.
- بهداشت مو و صورت را همواره حفظ کنید.
- با توجه به اینکه ممکن است مدت زمان طولانی پا در کفش باشد، سعی کنید جوراب اضافه همراه داشته باشید تا در طول روز جوراب خود را عوض کنید.
- بهتر است در طول روز چند مرتبه مسواک بزنید تا به هیچ وجه در جلسه تدریس دهان شما بوی نامطبوع ندهد.
برای مثال در ماه مبارک رمضان اساتیدی که روزه می گیرند، حتماً قبل از هر کلاس مسواک بزنند. زیرا قرار است در فاصله بسیار نزدیک به شاگرد بنشینند و بوی بد دهان می تواند بسیار اذیت کننده باشد.
- استفاده از عطر و ادکلن مناسب می تواند اثرگذار باشد. هرچند دقت کنید که استفاده زیاد میتواند برای افرادی که حساسیت دارند آزاردهنده باشد.
- استعمال دخانیات پیش از برگزاری کلاس به علت بوی نامطبوع آن می تواند باعث شکل گیری تصویر نامناسبی از استاد در ذهن شاگرد یا والدین او شود.
موارد بالا به خصوص در فصل تابستان بسیار اهمیت دارند.
در زمان برگزاری کلاس تصور ورود به یک جلسه مهم را داشته باشید.
نظرات اساتید