آنچه در این مقاله میخوانید
هدف از ارائۀ درس فارسی در دورۀ ابتدایی، تقویت چهار مهارت زبانی، یعنی گوش دادن، سخن گفتن، خواندن و نوشتن است. دانشآموز در پایۀ اول و دوم به صورت مقدماتی با این مهارتها آشنا میشود. کتاب فارسی چهارم نیز در ادامهٔ فارسی سوم ابتدایی، به آموزش سطوح پیشرفتهٔ چهار مهارت اصلی زبان پرداخته است.
بنابراین روش تدریس فارسی چهارم در هدایت دانشآموز از مراحل مقدماتی، به سمت مراحل پیشرفتهترِ یادگیری مهارتهای زبانی، بسیار حائز اهمیت است.
در این مقاله به بررسی روش تدریس فارسی چهارم دبستان پرداختهایم. همچنین فایل پیدیاف کتاب فارسی چهارم دبستان و راهنمای تدریس صفحه به صفحۀ فارسی چهارم دبستان را در اختیار شما همکاران عزیز قرار دادهایم که در ادامۀ همین مقاله میتوانید آنها را دانلود کنید.
در صورتی که به عنوان معلم خصوصی فارسی چهارم ابتدایی یا معلم آموزش و پرورش، این درس را تدریس میکنید، این مقاله برای شما مفید خواهد بود. لطفا با ما همراه باشید.
نگاهی به کتاب فارسی چهارم دبستان
قبل از وارد شدن به بحث روش تدریس فارسی چهارم ابتدایی، ابتدا لازم است که نگاهی کلی و همه جانبه نسبت به بخشهای مختلف کتاب درسی فارسی چهارم دبستان داشته باشیم.
کتاب فارسی پایۀ چهارم ابتدایی چاپ ۱۴۰۰، شامل ۱۵۲ صفحه و ۷ فصل در هفت موضوع کلی و اساسی است. این هفت موضوع عبارتند از: آفرینش، دانایی و هوشیاری، ایران من، فرهنگ بومی، نامآوران، راه زندگی و ایمان و عمل.
هر یک از فصلهای کتاب، شامل دو یا سه درس مختلف است که این تعداد بستگی به اهمیت موضوع دارد. به طور کلی کتاب فارسی چهارم دبستان شامل ۱۷ درس است که دو درس از این ۱۷ درس، تحت عنوان درس آزاد در نظر گرفته شده است تا معلم و دانشآموز با مشارکت و همکاری یکدیگر موضوع مناسبی را برای آن انتخاب کنند.
♦ در هر فصل از کتاب فارسی چهارم دبستان، فعالیتهای بخوان و حفظ کن، بخوان و بیندیش، مثل و حکایت و روانخوانی برای تقویت روخوانی دانشآموزان در نظر گرفته شده است.
♦ همچنین فعالیتهای درست و نادرست، درک مطلب، درک و دریافت، واژهآموزی و دانش زبانی برای تقویت مهارت درک مطلب ارائه شده است.
♦ فعالیتهای گوش کن و بگو، نمایش، قصهگویی و صندلی صمیمیت و روانخوانی نیز به تقویت مهارت گوش دادن دانشآموزان کمک میکند.
♦ برای تقویت مهارت سخن گفتن نیز فعالیتهایی نظیر تصویرخوانی و صندلی صمیمیت، قصهگویی و صندلی صمیمیت و نمایش در نظر گرفته شده است.
مروری بر سرفصلهای کتاب فارسی چهارم و اهداف هر فصل
در این بخش به معرفی سرفصلهای کتاب فارسی چهارم دبستان و اهداف هر یک از این فصلها میپردازیم. هفت فصل کتاب درسی فارسی چهارم دبستان عبارتند از:
- آشنایی با آفرینش و تأمل در آن
- تقویت مهارت روخوانی
- تقویت مهارت درک متن و بهبود سواد خواندن
- تقویت توانایی حفظ شعر
- تقویت مهارت رونویسی، املا و نگارش
- تقویت مهارت سخن گفتن و درک ارتباط منطقی بین تصاویر
- تقویت دقت دیداری
- تقویت تمرکز شنیداری
- پرورش علاقهمندی به زیبانویسی
- توسعهٔ شبکه واژگانی دانشآموزان
- تقویت تفکّر منطقی نسبت به جهان هستی و آفریدهها و نعمتهای خداوندی
- توسعه و کار بست تفکّر و تعقّل در زندگی دانش آموزان
- تقویت نقش تفکّر در حل مسائل و مشکلات اجتماعی
- تقویت توانایی حفظ شعر
- تقویت مهارت درک متن و بهبود سواد خواندن
- کسب مهارت در کاربرد ضرب المثلها
- تقویت پاره مهارتهای نوشتاری در کتاب نوشتاری
- تقویت مهارت سخن گفتن و دقّت بصری
- ایجاد نگرش مثبت در دانشآموزان در خصوص بهرهگیری از نیروی فکر
- گسترش شبکۀ واژگان دانشآموز
- ایجاد علاقهمندی به خط تحریری و اصول درستنویسی
- تقویت مهارت روانخوانی
- تقویت قصّهگویی و روانخوانی و نمایش
- پرورش سواد شنیداری و توجّه به لحن در خوانش متون
- تقویت حسّ میهندوستی
- احترام به رهبر و مسئولان کشور
- آشنایی با صفت پایداری و مقاومت
- تقویت مهارت قصهخوانی و قصهگویی
- تقویت مهارت درک متن و دریافت مفهوم
- تقویت مهارت خواندن و رعایت لحن و آهنگ متن
- ایجاد علاقه به داستانگویی و قصهسرایی
- گسترش واژگان دانشآموز
- تقویت مهارت سخن گفتن و سخنوری
- آشنایی با اجزای جمله
- تقویت مهارت گوش دادن از طریق تقویت حافظهٔ شنیداری
- ایجاد علاقهمندی به حفظ شعر و خواندن اشعار مختلف
- تقویت مهارت نوشتن
- تقویت قدرت درک مثل و علاقهمند شدن به مطالعهٔ مثلها
- آشنایی با کارکرد حروف ربط و نقش آنها در درک متن
- ایجاد علاقه به خوشنویسی و خط تحریری
درس آزاد
- توسعهٔ دامنهٔ واژگان
- تقویت سواد خواندن و درک متن
- تقویت مهارتهای چهارگانه زبانآموزی (سخن گفتن، گوش دادن، خواندن و نوشتن)
- کسب مهارت در نوشتن خط تحریری
- آشنایی دانشآموزان با اجزای جمله
- شناساندن چهرههای ماندگار مثل جبّار باغچهبان، حماسهآفرینان دفاع مقدس مانند شهید خرازی، مهدی آذریزدی و غیره
- تقویت روحیهٔ پشتکار و خدمت به مردم
- آشنایی با صفات برجستهٔ انسانی مانند بخشش و چشمپوشی
- یادآوری چگونگی تولّد و بزرگ شدن حضرت موسی (ع)
- افزایش اعتماد و توکّل به خدا در همهٔ مراحل زندگی
- آشنایی با دو شاعر بزرگ ایرانی “پروین اعتصامی” و “ایرج میرزا”
- تقویت مهارت خواندن اشعار با لحن مناسب
- تقویت درک مفهوم شعرها
- ایجاد علاقه در دانشآموزان به مطالعهٔ ضربالمثلها و درک پیام و کاربرد آنها
- افزایش درک دانش زبانی در دانشآموزان با انجام تمرینهای مرتبط
- بسط و گسترش دایرهٔ واژگان
- افزایش درک مفهوم تصویر و بیان پیام آن
- افزایش علاقه و تقویت مهارتهای قصهگویی و قصهخوانی
- تقویت درک شنیداری
- تقویت مهارت انشانویسی
- آشنایی با ابزارهای انسجام گزارههای متن
- تقویت مهارت املا و خوشنویسی
- آشنایی با اجزای جمله
- آشنایی با دانشمند ایرانی ابوریحان بیرونی
- ایجاد و تقویت روحیهٔ پرسشگری و کسب علم
- تقویت مهارت درک متن و بهبود سواد خواندن
- ایجاد علاقه به کتابخوانی
- تقویت مهارت گوش دادن و توجه به لحن داستان
- آشنایی با سخن گفتن متناسب با مخاطب و موقعیت
- آشنایی با اجزای جمله
- گسترش دایرهٔ واژگان
- تقویت توانایی حفظ شعر
- آشنایی با تکنولوژی و کاربرد علم در زندگی
- آشنایی با کاربرد ضربالمثل
برخی نکات مهم در روش تدریس فارسی چهارم دبستان
۱. اهمیت درک متن و ضعف دانشآموزانِ ایرانی در درک مطلب، ایجاب میکند یک سوم از وقت کلاس به آموزش آن اختصاص داده شود. سعی کنید همۀ دانشآموزان را در این موضوع مشارکت دهید. برای فکر کردن و پاسخگویی به سؤالات به آنها زمان کافی بدهید.
۲. لازم است معلمان در وهلۀ اول سطوح درک متن را بشناسند و نمونه سؤالهایی برای هر یک از این سطوح طراحی کنند تا کاملاً بر این حوزه مسلط شوند. برای این منظور، نکات صفحات ۱۰ و ۱۱ کتاب روش تدریس فارسی چهارم دبستان، بسیار مفید خواهد بود.
۳. در کلاسهای درس فارسی معمولاً به روخوانی صحیح متن توجه میشود و چگونگی لحن و آهنگ آن آموزش داده نمیشود؛ لذا آموزش مهارت “خواندن” ناتمام رها میشود.
۴. شعرهای بخوان و حفظ کن اگر به صورت جمعخوانی و گروهی خوانده شوند راحتتر حفظ خواهند شد.
۵. پس از اتمام تدریس هر درس، یک املای پایانی شامل دو بخش برگزار کنید. در بخش اوّل، املای تقریری اجرا میشود. متنی را تهیه کنید و با رعایت نکات مربوط به شمردهخوانی، رعایت صدای متعادل، عدم حرکت اضافی در کلاس و غیره به دانشآموزان دیکته بگویید.
در بخش دوم و پشت همان برگه، چند فعّالیت املایی طراحی کنید تا بچّهها به آنها پاسخ دهند. مجموعهٔ این دو بخش یک واحد کار املا را تشکیل میدهد.
۶. روشهای تدریس نظیر بحث گروهی، گردش علمی، قضاوت عملکرد، روش حل مسأله، روشنسازی طرز تلقی، ایفای نقش، قصهگویی، بارش ذهنی، تفکر استقرایی و الگوی کاوشگری از روشهای پیشنهادی برای تدریس فارسی چهارم دبستان است. این روشها در کتاب روش تدریس فارسی چهارم به طور مفصل توضیح داده شدهاند.
بودجهبندی سالانۀ فارسی چهارم ابتدایی
در هر هفته ۷ ساعت آموزشی به درس فارسی چهارم اختصاص دارد. برای آموزش کتاب فارسی چهارم دبستان، هر درس به طور متوسط برای ۹ تا ۱۱ جلسه در نظر گرفته شده است.
برنامهریزی برای تدریس فارسی چهارم ابتدایی باید به گونهای باشد که تا پایان دهۀ اول اردیبهشت ماه، تدریس کل کتاب به پایان رسیده باشد. بودجهبندی پیشنهادی فارسی چهارم ابتدایی به صورت زیر است:
کتابهای کمک درسی فارسی چهارم دبستان
روشهای مختلفی برای تمرین بیشتر و بهبود وضعیت درس فارسی در دانشآموزان پایۀ چهارم ابتدایی وجود دارد.
یکی از این روشها استفاده از آموزشهای شخصیسازی شده با کمک معلم خصوصی است. استفاده از نمونه سوالات درسی چهارم دبستان نیز میتواند به تکرار و تمرین بیشتر این درس کمک کند.
روش دیگر استفاده از کتابهای کمک درسی است که ما در این قسمت به معرفی یکی از کتابهای خوب در این زمینه میپردازیم.
کتاب فارسی چهارم سری کارپوچینو
کتاب فارسی چهارم دبستان سری کارپوچینو از محصولات انتشارات گاج است. در این کتاب درسنامههای مختلفی وجود دارد که به صورت جامع مطالب درسی فارسی چهارم را پوشش داده است.
معنی واژهها، روایت تاریخ ادبیات به صورت جذاب، املای صحیح کلمات و آموزش نگارش فارسی از جمله موضوعاتی است که در این کتاب برای دانشآموزان پایۀ چهارم در نظر گرفته شده است. همچنین این کتاب نمونه سؤالات متنوعی را برای تقویت مهارتهای زبانی دانشآموزان ارائه کرده است.
نگاهی به کتاب روش تدریس فارسی چهارم دبستان
کتاب راهنمای معلم فارسی چهارم دبستان از دو بخش اصلی تشکیل شده است؛ بررسی ساختار کلی کتاب فارسی چهارم دبستان و بررسی درس به درس فارسی چهارم دبستان.
♦ در بخش اول، نمایی کلی از ساختار کتاب فارسی چهارم ارائه میشود و بخشهای مختلف کتاب و فعالیتهای آن مورد بررسی قرار میگیرد.
پیشنهاد میکنیم این بخش را مطالعه کنید تا با اهداف مهم هر یک از فعالیتها و توصیهها و پیشنهاداتی در این زمینه آشنا شوید.
♦ بخش دومِ کتاب روش تدریس فارسی چهارم، به بررسی درس به درس کتاب اختصاص دارد. در ابتدای هر فصل یک نمودار مفهومی از مهارتهای خوانداری و نوشتاری که دانشآموز باید کسب کند، ارائه میشود. سپس اهداف و مواد آموزشی مورد نیاز برای آموزش هر فصل در اختیار معلم قرار میگیرد.
پس از این قسمت، اهداف هر درس و روشهای تدریس پیشنهادی و مدت زمان لازم برای آن درس ارائه میشود. در نهایت، توضیحات کاملی در مورد هر یک از فعالیتها، تمرینات خواندن، درک مطلب و املاهای مورد نیاز برای آن درس در اختیار معلمان عزیز پایۀ چهارم ابتدایی قرار میگیرد.
آموزش بهترین روشهای تدریس در آکادمی اساتید استادبانک
در این مقاله از آکادمی اساتید (سایت معلمان ابتدایی) به بررسی کتاب درسی و روش تدریس فارسی چهارم دبستان پرداختیم. همچنین فایل راهنمای معلم فارسی چهارم دبستان را برای دانلود در اختیار شما همکاران عزیز قرار دادیم.
بودجهبندی سالانه، معرفی برخی منابع کمک آموزشی و نمونه سؤالات فارسی چهارم دبستان نیز در اختیار شما همکاران گرامی قرار گرفت. در آپدیتهای بعدی این مقاله، به برخی سؤالات رایج در مورد روش تدریس فارسی چهارم میپردازیم.
در صورتی که به مطالعۀ سایر مقالات در زمینۀ روش تدریس، توسعۀ شغلی معلمان، تکنولوژیهای آموزشی، مدیریت کلاس و اخبار معلمان علاقمند هستید، پیشنهاد میکنیم به بخشهای مختلف مجله اساتیدِ استادبانک هم مراجعه کنید.
همچنین اگر به عنوان معلم به تدریس خصوصی علاقه دارید میتوانید شرایط همکاری با استادبانک را مطالعه و فرم ثبت نام معلم خصوصی را تکمیل کنید یا از طریق شماره ۰۲۱۹۱۰۰۵۳۴۳ با مشاورین ما در ارتباط باشید.
در این مقاله از سایت معلمان ابتدایی استادبانک، کتاب راهنمای معلم فارسی کلاس چهارم برای دانلود ارائه شده است. در این کتاب میتوانید بهترین روشهای آموزش فارسی جهارم دبستان را مطالعه کنید.
در این مقاله از سایت معلمان ابتدایی استادبانک، فایل pdf کتاب فارسی چهارم دبستان و فایل pdf روش تدریس فارسی چهار دبستان برای دانلود در اختیار معلمان گرامی پایه چهارم قرار گرفته است.
انتخاب کتاب کمک درسی مناسب برای آموزش فارسی چهارم دبستان به نوع نیاز دانش آموز شما بستگی دارد. در این مقاله به یک مورد از کتابهای بسیار مفید برای آموزش فارسی چهارم دبستان اشاره شده است.
نظر خود را در مورد این مطلب بیان کنید: