آنچه در این مقاله می‌خوانید
کلاسی را تصور کنید که در آن صدای شما به عنوان معلم تنها صدایی است که شنیده میشود؛ کلاسی خسته کننده برای دانش آموزان و ناامید کننده برای معلمان. چرا که در چنین محیطی به ندرت دانش آموزان توجه جدی به صحبت‌های معلم نشان می‌دهند و معمولا درصد پایینی از مشارکت اتفاق می‌افتد.
اگر چه که روش های تدریس سنتی هنوز هم در مدارس و دانشگاه‌ها توسط معلمان و اساتید کشور ما مورد استفاده قرار می‌گیرد و در برخی شرایط نیز کاربرد دارد، اما استفاده مداوم از این نوع روش تدریس ها، آن هم در عصری که سایر کشورها به دنبال روش های نوین تدریس و استفاده از انواع تکنولوژی‌‌ها برای بهبود فرآیند یاددهی-یادگیری هستند، محکوم به شکست خواهد بود.
اما امروزه در سایر کشورهای پیشرفته، که سیستم اموزشی آن‌ها الگویی برای سایر کشورها است، از چه روش‌هایی برای تدریس استفاده میشود؟ برای پاسخ به این سوال تصمیم گرفتیم که این مقاله از مجله اساتید استادبانک (سامانه جامع آموزش خصوصی) را به موضوع روش های نوین تدریس اختصاص دهیم و برخی از راهکارهای نوآورانه در تدریس را به شما معلمان گرامی معرفی کنیم. لطفا تا انتهای مقاله همراه ما باشید و با ثبت نظرات خود، با ما را در ارائه مقالات کاربردی و مفید در زمینه تدریس یاری دهید.
اهمیت و مزایای استفاده از روش های نوین تدریس
اگر چه که استفاده از روش های تدریس قدیمی و سنتی مانند روش پرسش و پاسخ، سخنرانی، نمایشی و غیره، هنوز هم کاربردهای خاص خود را دارد، اما همان طور که در مقدمه هم اشاره کردیم، با پیشرفت علم و تکنولوژی، نیاز به استفاده از روش های نوین تدریس بیش از پیش احساس میشود و تکیه‌ی صرف به روش‌های سنتی تدریس، اثربخشی و کارآمدی لازم را در فرآیند یاددهی-یادگیری نخواهد داشت.
اما استفاده ار روش های تدریس نوین چه مزایایی برای معلم و شاگرد خواهد داشت؟ در ادامه به چند مورد از مزایای استفاده از این روش ها اشاره کرده‌ایم.
- محیط کلاس از حالت یکنواخت و کسل کننده خارج میشود و فرآیند یادگیری برای شاگردان از جذابیت بیشتری برخوردار خواهد شد
- شاگردان با شرکت در گروه‌های کوچک انواع مهارت‌ها مانند خواندن، نوشتن، گوش دادن، تجریه و تحلیل، استدلال، مقایسه، همکاری و سایر مهارت های ارتباطی را تمرین می‌کنند
- دانش آموزان انرژی خود را تبدیل به فعالیت و خلاقیت می‌کنند
- معلم به جای یک سخنران و متکلم صرف، به یک تسهیل گر و ناظر تبدیل میشود و این فرصت را دارد که یادگیری شاگردان را دائما کنترل کرده و بازخورد بگیرد
- مشارکت در فرآیند یادگیری و همکاری در گروه های همسالان، به کنترل هیجانات منفی و افزایش اعتماد بنفس شاگردان کمک می‌کند
انواع روش های نوین تدریس
یک معلم موفق باید علاوه بر دانش موضوعی، مهارت های کافی در رابطه با استفاده از روش های جدید تدریس و ارزشیابی دانش آموزان را نیز کسب کرده باشد. اگر چه که در این مقاله تلاش کرده ایم تا از کتب و منابع علمی معتبر برای معرفی روش های نواورانه تدریس استفاده کنیم اما تکیه ما تنها بر این منابع نبوده و در برخی موارد به روش‌هایی اشاره کرده‌ایم که ممکن است در مراجع علمی به آن‌ها اشاره نشده باشد ولی در عمل مورد استفاده مدارس و معلمان قرار می‌گیرند.
الف) روش‌های فعال تدریس
روش تدریس فعال، در واقع روش تدریس دانشآموز محور یا همان روش تدریس مبتنی بر تعامل است که در آن، مسئولیت یادگیری بر عهدۀ خود دانشآموزان قرار داده میشود.
در روش تدریس فعال، معلم در نقش یک تسهیل‌گر و هدایت‌کننده ظاهر میشود که مسیر آموزش و یادگیری را برای دانشآموزان هموار می‌کند. در این حالت، به جای ارائۀ یک طرفۀ اطلاعات، از روش‌هایی استفاده میشود که دانشآموزان را به مشارکت و همکاریِ بیشتر در فرآیند یادگیری ترغیب می‌کند.
روش تدریس فعال انواع مختلفی دارد که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- روش تدریس ایفای نقش (Role Playing)
- روش تدریس بحث گروهی
- روش تدریس حل مسأله
- آموزش به همکلاسی‌ها (peer teaching)
- روش تدریس پروژه
در مقاله ای تحت عنوان روش تدریس فعال از مجله اساتید استادبانک، به بررسی کامل این پنج روش تدریس فعال پرداخته‌ایم.
ب) روش تدریس مساله محور
روش تدریس مسأله محور، یکی از روش‌های نوین تدریس است که در آن معلم به جای انتقال اطلاعات، تلاش می‌کند تا با ایجاد یک سؤال یا موقعیت جدید، دانشآموزان را وادار به تفکر و پژوهش کند.
روش آموزش گردش علمی، روش آموزش آزمایشگاهی، روش آموزش اکتشافی، بارش فکری نمونه‌هایی از روش یاددهی مسأله محور هستند. در مقاله روش تدریس، در رابطه با سه مورد اول صحبت کردیم. در این مقاله به توضیح کوتاهی در رابطه با روش بارش مغزی می‌پردازیم.
روش تدریس بارش فکری (Brain Storming)
روش بارش فکری یکی از روش‌های جدید در تصمیم‌گیری‌های گروهی است و نه تنها در حوزه آموزش و تدریس بلکه در بسیاری از جلسات مدیریت کسب و کارها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این روش می‌توان در اکثر درس‌ها بهره برد. در روش بارش مغزی معلم یک سوال را مطرح می‌کند سپس با قرار دادن یک محدودیت زمانی، از شاگردان می‌خواهد که پاسخ‌های خود را مطرح کنند و در انتها جمع بندی و نتیجه گیری های لازم توسط معلم صورت می‌گیرد.
ج) روش های مبتنی بر تکنولوژی
روش‌های تدریس مبتنی بر تکنولوژی در واقع روش‌هایی هستند که در آن معلم از یک یا چند ابزار تکنولوژیک برای آموزش یک مبحث به شاگردان استفاده می‌کند. در این بخش از مقاله به چند مورد از این روش های نوین تدریس اشاره می‌کنیم.
روش تدریس معکوس
کلاس معکوس یا روش تدریس معکوس یکی از روش های نوین آموزش است که تلاش می‌کند از امکانات تکنولوژیکی که دانش آموزان هر روزه با آن سروکار دارند برای یک تجربه یادگیری هیجان انگیزتر و موثرتر استفاده کند.
در روش تدریس معکوس، معلم برخی محتواهای آموزشی مانند فایل های ویدیویی، صوتی، تصویری یا متنی را از قبل در اختیار شاگردان قرار می‌دهد. دانشآموزان باید قبل از برگزاری کلاس، این فیلم‌ها را تماشا کنند، مطالب را مطالعه نمایند، تحقیقات لازم را انجام دهند تا به یک درک و دانش اولیه از موضوع دست پیدا کنند.
پس از طی این مرحله، کلاس برگزار میشود و زمان کلاس به انجام تکالیف، رفع اشکال و بحث و گفتگو با معلم و همکلاسی‌ها اختصاص پیدا می‌کند.
استفاده از پرینتر سه بعدی در تدریس
استفاده از پرینت سه بعدی کلاس‌های درس شما را بسیار سرگرم کننده‌تر و جذاب تر می‌کند. ضمن اینکه به دانش آموزان فرصتی را برای تجربه عملی موضوعات و یادگیری بهتر فراهم می‌کند. این روش سطح تعاملات را در کلاس درس به شدت افزایش می‌دهد.
پرینت سه بعدی به دانش آموزان درکی از دنیای واقعی را می‌دهد و تخیل آن‌ها را شعله‌ور می کند. وقتی دانشآموزان می‌توانند مدل‌های اندامی را در دست بگیرند تا در مورد بدن انسان بیاموزند یا مدل‌های ساختمان‌های معروف را ببینند و ساختار آن‌ها را کشف کنند، مطالعه و یادگیری بسیار آسان‌تر خواهد بود.
از دیگر روش های تدریس مبتنی بر تکنولوژی می‌توان به روش تدریس مبتنی بر بازی، استفاده از ابزارهای چند رسانه‌ای و یادگیری ترکیبی (ترکیبی از تدریس حضوری و تدریس آنلاین) اشاره کرد که در مقالات آینده مجله اساتید استادبانک به آن‌ها خواهیم پرداخت.
د) روش تدریس شخصی سازی شده
اگر چه هدف نهایی در تدریس هر مبحثی مشخص است، اما سفر یادگیری برای هر دانش‌آموزی می‌تواند متفاوت از سایر دانشآموزان باشد. در حالی که استفاده از یک استراتژی تدریس، برای برخی از دانش آموزان کاملا جواب می‌دهد، اما ممکن است همین روش برای گروه دیگری از شاگردان چندان موثر واقع نشود.
برای مثال، استفاده از روش تدریس بحث گروهی برای افراد برون‌گرا می‌تواند بسیار کاربردی باشد و برای دانش آموزان درونگرا به یک کابوس تبدیل شود. بنابراین در چنین شرایطی استفاده از روش تدریس شخصی سازی شده می‌تواند به کمک معلم بیاید.
البته این روش در مدارس کشور ما که تعداد دانش آموزان هر کلاس بیشتر از ۲۰ نفر است، قابل اجرا نیست. بنابراین برای پیاده سازی آن نیاز به استفاده از کلاس های خصوصی وجود دارد.
روش تدریس شخصی سازی شده در تمام سطوح درسی و مقاطع تحصیلی قابل استفاده است. این روش بیشتر برای دانش‌آموزانی مناسبی است که در روش‌های تدریس گروهی نمی‌توانند یادگیری قابل قبولی داشته باشند. البته بسیاری از شاگردان تیزهوش نیز برای قبولی در آزمون‌های خاص مانند نمونه دولتی، تیزهوشان، کنکور سراسری و غیره نیز از روش آموزش شخصی سازی شده استفاده می‌کنند. مطالعه بیشتر: کلاس خصوصی چه مزایایی برای دانشآموزان دارد؟
استخدام معلم برای تدریس خصوصی در استادبانک
در مقاله انواع مشاغل دانشجویی، به ۶ مورد از مزایای تدریس خصوصی به عنوان یک کار دانشجویی اشاره کردیم. اما همکاری با استادبانک مزایای دیگری نیز برای علاقمندان به تدریس خصوصی دارد که ممکن است در بسیاری از پلتفرم‌ها وجود نداشته باشد. از جملۀ این مزایا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حفظ محرمانگی اطلاعات استاد
- ثبت نام کاملا رایگان
- ارائۀ پلتفرم‌های رایگان برای تدریس آنلاین
- برگزاری دورۀ اخلاق حرفه‌ای برای اساتید و ارائۀ گواهینامه
- ارائۀ سیستم شایسته سالار برای معلم‌ها
- منصفانه بودن سهم استادبانک
- ارجاع تعداد زیاد کلاس به معلم و امکان کسب درآمدهای بالا
- امکان ثبت نظرات دانشآموزان در پروفایل استاد
- بررسی قابل اعتماد بودن شاگرد برای کلاس‌های حضوری
تسویه حساب منظم، پشتیبانی کامل از استاد از طریق تیکت، ایمیل و مرکز تماس، ارائۀ پیشخوان کاملاً هوشمند که تمامی اطلاعات کلاس‌ها و شاگردهای استاد در آن ثبت میشود، از دیگر مزایای همکاری با استادبانک است.
با توجه به همۀ این توضیحات، به طور کلی می‌توان تدریس خصوصی را -البته به شرط جدیت، علاقه و استمرار خود فرد-، به عنوان یکی از بهترین و پردرآمدترین مشاغل آموزشی معرفی کرد.
بنابراین اگر به عنوان معلم، دغدغۀ کسب درآمد بیشتر را دارید، پیشنهاد می‌کنیم فرصت ثبت نام به عنوان معلم خصوصی در استادبانک را از دست ندهید. کافیست روی بنر زیر و یا دکمۀ سبزرنگ ثبت نام به عنوان معلم خصوصی کلیک کنید و فرآیند ثبت نام خود را تکمیل نمایید.
جذب معلم خصوصی و آموزش بهترین روش‌های تدریس در استادبانک
در این مقاله از سایت معلمان استادبانک، به بررسی انواع روش های نوین تدریس و مزایای آن در مقایسه با روش های تدریس سنتی مانند روش سخنرانی، روش نمایشی و روش تدریس پرسش و پاسخ پرداختیم.
در سایر مقالات مربوط به بخش روش تدریس، به بررسی دیگر روش‌های تدریس پرداخته‌ایم. ضمنا در بخش روش تدریس اساتید استادبانک، تجربیات اساتید موفق در دروس مختلف به صورت پادکست، در اختیار شما همکاران عزیز قرار گرفته است.
در صورتی که به مطالعۀ مقالات در زمینۀ توسعۀ شغلی معلمان، تکنولوژی‌های آموزشی، مدیریت کلاس و اخبار معلمان نیز علاقمند هستید، پیشنهاد می‌کنیم به بخش‌های مختلف مجله اساتیدِ استادبانک هم مراجعه کنید.
همچنین اگر به عنوان معلم به تدریس خصوصی علاقه دارید، می‌توانید شرایط همکاری با استادبانک را مطالعه و مراحل ثبت نام معلم خصوصی را طی نمایید یا از طریق شماره ۰۲۱۹۱۰۰۵۳۴۳ با مشاورین ما در ارتباط باشید.
استادبانک همواره در تلاش است تا با همکاری برترین معلمان و اساتید کشور و با استفاده از تجربیات آن‌ها، نقشی تأثیرگذار در گسترش دانش، به روزرسانی اطلاعات معلمان و معرفی آن‌ها به دانشآموزان و دانشجویان کشور داشته باشد. هدف ما بالا بردن سطح کیفیت آموزش معلمان و ساختن آینده‌ای روشن برای فرزندان این سرزمین است.
روش های فعال تدریس، روش های تدریس مبتنی بر تکنولوژی، روش های تدریس شخصی سازی شده و روش های تدریس مساله محور از جمله روش های نوین تدریس هستند که در این مقاله از سایت معلمان استادبانک، به بررسی آن‌ها پرداخته‌ایم.
روش تدریس فعال یک روش تدریسِ دانشآموز-محور است که در آن، مسئولیت یادگیری بر عهدۀ خود دانشآموزان قرار داده میشود. در این صفحه، مقالهای معرفی شده است که به طور کامل به بررسی روش تدریس فعال پرداخته است.
به طور کلی نمیتوان هیج روش تدریسی را به عنوان بهترین روش تدریس در نظر گرفت. مقطع و پایۀ تحصیلی، ماهیت و موضوع درس، شرایط مختلف فرهنگی و اجتماعی، امکانات مدرسه، جمعیت کلاس و غیره، در انتخاب بهترین روش تدریس مؤثرند.
تدریس اگر همراه با انتقال تجربه و مثال‌های عینی و عملی استادباشد بسیارموثرترخواهدبود