آنچه در این مقاله می‌خوانید
یاد گرفتن ریاضی مخصوصا برای بچه‌های کوچکتر که هنوز با مفاهیم درس خواندن آشنا نیستند، سخت است. به جای آن که بخواهید آن‌ها را مجبور به یاد گرفتن ریاضی از روش‌های معمول و دیکته وار کنید، از طریق بازی این کار را انجام دهید. بچه‌ها بازی را بیشتر از هر چیزی در دنیا دوست دارند. کافی بتوانید بازی‌های جذاب و هیجان انگیزی برای آموزش ریاضی ابداع کنید تا آن‌ها را به یادگیری ریاضی علاقه مند کند. بااین‌حال باز هم دو سوال باقی می‌ماند. بازی یا تمرین؟ کدام روش برای یادگیری ریاضی بهتر است. در این مقاله از مقالات تدریس خصوصی ریاضی برای پاسخ به این پرسش به بررسی کامل تفاوت‌های بازی و تمرین در یادگیری ریاضی می‌پردازیم
تفاوت بازی و تمرین در ریاضی چیست؟
ریاضی را می‌توان ورزش مغز دانست. ورزشی که کسی برای تماشا نمی‌آید جز معلم. به عنوان تعریف برای بازی و تمرین ریاضی می‌توان گفت، بازی و تمرین نوعی آموزش ریاضی، بدون به کار بردن «جدی بگیرید» یا «گوش کنید» است. به کمک بازی و شادی می‌توان تمرین‌های ریاضی به کودک یاد داد، بدون آن‌که کودک احساس کند مجبور به یاد گرفتن چیزی است.
به عبارت ساده در بازی به کمک شادی و حساب دانش‌آموز قادر خواهد بود مفاهیم پایه ریاضی را بی‌دردسر یاد بگیرد. در واقع این بازی و تمرین هم کمکی به معلم برای آموزش است و هم دانش‌آموزان را تشویق به یادگیری می‌کند.
هدف از بازی ایجاد نشاط و سرگرمی است و تمرین کردن نیز در درسی مانند ریاضی لازمه یادگیری است. با تلفیق این دو کودک قادر خواهد بود، بدون نگرانی و استرس درس ریاضی خود را فرا بگیرد. در بیان تفاوت‌های این دو روش باید گفت که با اینکه این دو مکانیسم دو رویکرد متفاوت هستند، اما با خلاقیت و تفکر می‌توان از هر دو آن‌ها از در مسیر آموزش بهره برد.
با بازی و ریاضی تفکر خلاق در کودکان شکل می‌گیرد و مهارت‌های نرم آن‌ها افزایش پیدا می‌کند. همچنین با تمرین کردن ریاضی تفکر منطقی قدرت می‌گیرید و کودک روش استدلال را می‌آموزد. حال تصور کنید تلفیق این دو روش با یکدیگر چقدر می‌تواند کودک را به لحاظ درسی و حتی زندگی جلو ببرد.
مزایای استفاده از بازی در آموزش ریاضی
کمک گرفتن از بازی هنگام آموزش ریاضی مزایای زیادی دارد. مهم‌ترین مزیت آن ایجاد انگیزه و علاقه در دانش‌آموزان برای یادگیری است. چرا که دانش‌آموزان ترغیب به یادگیری و تمرین درسی می‌شوند که در اغلب مواقع هیچ جذابیتی ندارد. ریاضی را می‌توان یک درس خشک دانست که تنها با خلاقیت و سرگرمی در آن کودکان به یادگیری تن می‌دهند. در زیر دیگر مزایای استفاده از بازی در آموزش ریاضی را می‌خوانید.
- تقویت خلاقیت و حل مسئله: آموزش ریاضی از طریق بازی، مهارت‌های دانش‌آموز را تقویت می‌کند. در بازی کودک باید راه‌حل پیدا کند و بهترین راه را برای برنده شدن پیدا کند. به این ترتیب ایده پردازی کرده و به حل مسئله می‌پردازد.
- یادگیری از طریق تجربه: بازی‌هایی که برای آموزش ریاضی به صورت تجربه محور انجام می‌شوند فرصت آزمون و خطا را به دانش‌آموز می‌دهند. به علاوه چیزی که تجربه می‌شود، بیشتر از موضوعی که شنیده می‌شود در یاد می‌ماند. چرا که در تجربه تمام حواس ۵ گانه درگیر است و از حافظه بدن نیز استفاده می‌شود.
مزایای استفاده از تمرین در آموزش ریاضی
در تدریس ریاضی باید تمرین هم وجود داشته باشد. تمرین کردن مفاهیم را تثبیت می‌کند. مخصوصا در سنین پایین که ریاضی برای کودکان می‌تواند فراموش شونده باشد. تمرین باعث می‌شود تا مفاهیم به صورت عمیق یاد گرفته شوند. دانش‌آموزان با تمرین و تکرار درس را درک می‌کنند و در خاطر می‌سپارند.
برای تقویت مهارت‌های محاسباتی تمرین لازم است. بدون تمرین، کودک یا دانش‌آموز قادر نخواهد بود پس از گذشت زمان، نحوه محاسبات را به درستی به خاطر آورد. تنها با تمرین است که این مهارت تقویت می‌شود و سپس با تکرار در خاطر باقی می‌ماند.
همچنین باید بدانید که این تمرین و تکرار است که با تقویت مهارت‌های تثبیتی دانش‌آموز را برای آزمون‌ها آماده می‌کند. آزمون‌ها سوالاتی هستند که با تغییرات جزئی یا کلی تکرار می‌شوند. تمرین کردن کمک می‌کند تا دانش‌آموز با روش‌های پاسخ دهی به این سوالات آشنا شود.
اثرگذاری بیشتر ریاضی به کمک ترکیب بازی و تمرین
زمانی که معلم برای آموزش ریاضی به دانش‌آموزان خود مخصوصا در مقطع ابتدایی برنامه ریزی می‌کند، باید بداند که این دو باید در تعادل با یکدیگر باشند. زیادی بازی کردن باعث می‌شود تا دانش‌آموز دیگر تن به درس خواندن یا گوش دادن ندهد. حتی دیگر حاضر نمی شود درس دادن را تحمل کند. از طرفی به دلیل ماهیت سخت و پیچیده ریاضی دائما تدریس و تمرین حل کردن نیز کودک را دلزده و خسته می‌کند. بهترین راه این است که این دو روش با یکدیگر به گونه‌ای تلفیق شوند که مزایای و معایب یکدیگر را پوشش دهند.
برای بازی و ریاضی که با تمرین تلفیق شده‌اند می‌توان به بازی ارقام اشاره کرد. این بازی شامل تصمیم برای مقایسه اعداد داده شده و شناسایی اعداد کوچکتر و بزرگتر است. در این بازی کودکان می‌توانند عملیات مختلف ریاضی را نیز تمرین کنند.
عوامل مؤثر بر انتخاب روش تدریس ریاضی
برای تدریس ریاضی باید به فاکتورهای مختلفی توجه کرد. این موضوع را معلم‌های ابتدایی بهتر می‌دانند. چرا که در این مقطع دانش‌آموزان بنا به عوامل مختلف یا حتی ناگهانی ممکن است بیخیال ریاضی شوند.
- سن دانش‌آموزان: هرچه دانش‌آموز کوچکتر باشد، باید با صبر و حوصله بیشتری برای او ریاضی تدریس کرد. همچنین نقش بازی و ریاضی در سنین پایین‌تر پررنگ‌تر می‌شود.
- سطح یادگیری: هر دانش‌آموز و هر فرد قلق یادگیری متفاوتی دارد. به عبارت دیگر سطوح یادگیری در افراد مختلف با یکدیگر فرق می‌کند. به همین دلیل مهم است در وهله اول معلم سطح یادگیری دانش‌آموز را پیدا کرده و با توجه به آن روش تدریس مناسب را اجرا کند.
- موضوع درس: توجه به این موضوع که برخی مفاهیم ریاضی بهتر از طریق بازی یاد گرفته می‌شوند، مهم است. از طرفی برخی درس‌ها و موضوعات نیز حتما باید تمرین شوند. شناخت این مسئله نیاز به تجربه و دانش معلم دارد.
نقش معلم در فرآیند بازی و ریاضی و انتخاب روش تدریس
معلم‌ها می‌توانند با تجربه خود فعالیت‌های بازی‌وار و تمرین‌های موثر برای یادگیری را طراحی و اجرا کنند. با‌توجه‌به نیاز دانش‌آموزان، سطح یادگیری آن‌ها و موضوع درس معلم می‌تواند بازی خلق کند و از این طریق انگیزه دانش‌آموز برای یادگیری ریاضی را بالا ببرد.
سوالات متداول
- آموزش ریاضی از طریق بازی چه تفاوتی با آموزش از طریق تمرین دارد؟
در یادگیری ریاضی با بازی مهارت‌های خلاقیت، ایده‌پردازی و حل مسئله تقویت می‌شود. در حل تمرین بیشتر تمرکز روی مهارت تثبیت و یادگیری مفاهیم است. - کدام روش بهتر است؟ بازی یا تمرین؟
انتخاب روش تدریس بسته به توانایی دانش‌آموز، هدف از کلاس و تشخیص معلم دارد. بااین‌حال بهترین روش تلفیقی از بازی و ریاضی است که روی تمام مهارت‌ها کار کند. - چطور می‌توانم به دانش آموز ابتدایی ریاضی یاد بدهم؟
به کمک استادبانک با معلم‌هایی آشنا می‌شوید که روش‌های مختلف بازی و تمرین را برای آموزش ریاضی به کودک شما آموزش دیده‌اندو از آن‌ها برای نتیجه بهتر استفاده می‌کنند.
نظر خود را در مورد این مطلب بیان کنید: