طی یک دهۀ اخیر، تدریس آنلاین و به طور کلی آموزش آنلاین به خصوص در بین دانشجویان و بزرگسالان بسیار رواج پیدا کرده است. با این حال، مدارس همچنان از آموزش سنتی و کلاسهای حضوری استفاده میکردند. تا اینکه با شیوع ویروس کرونا و بسته شدن مدارس، برای معلمان و دانشآموزان نیز راهی جز استفاده از آموزش آنلاین وجود نداشت.
به دلیل اهمیت روزافزون تدریس آنلاین در سالهای اخیر، تصمیم گرفتیم تا در این مقاله از مجله اساتید استادبانک، به بررسی این موضوع بپردازیم. امکانات لازم برای برگزاری کلاس آنلاین، مزایا و چالشهای آموزش مجازی، نکات مهم در تدریس آنلاین، از جمله مواردی هستند که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفتهاند. تا پایان مقاله همراه ما باشید.
تدریس آنلاین چیست؟
تدریس آنلاین یک شیوه نوین آموزشی و دانشآموز-محور است که نیاز به حضور فیزیکی معلم و شاگرد در کلاس درس ندارد. معلم و دانشآموزان از طریق کامپیوتر، لپتاپ، تبلت یا گوشی، یک خط اینترنت و یک پلتفرم که امکان اشتراکگذاری فایل، صوت و ویدیو داشته باشد، کلاس خود را به صورت غیرحضوری برگزار میکنند.
کلاسهای آنلاین از بسیاری جهات، مشابه کلاسهای سنتی هستند با این تفاوت که معلم و دانشآموز از طریق وب با هم ارتباط برقرار میکنند. ارسال تکالیف، حضور و غیاب و برگزاری آزمون نیز به شیوههای مختلفی صورت میگیرد.
امکانات لازم برای برگزاری کلاس آنلاین
به طور کلی تجهیزات برگزاری کلاس آنلاین، چندان پیچیده و دردسرساز نیستند. در وهلۀ اول لازم است که به یک لپتاپ یا گوشی هوشمند و یک خط اینترنت، با سرعت مناسب دسترسی داشته باشید.
در گام بعدی، باید با بهترین پلتفرمهای تدریس آنلاین آشنا شوید و مزایا و معایب هر یک از آنها را به دقت مورد بررسی قرار دهید.
در نهایت، بر اساس نیاز کلاس و دانشآموزتان، مناسبترین پلتفرم را برای برگزاری کلاس مجازی در نظر بگیرید. پس از یادگیری نحوۀ کار با ابزارهای مختلف پلتفرم مورد نظر، میتوانید بدون نیاز به هیچ تجهیزات و ابزار دیگری، تدریس آنلاین خود را شروع کنید.
برخی از اساتید در اتاق کار خود از یک تخته وایت برد نیز استفاده میکنند تا در مواقع ضروری همانند یک کلاس درس حضوری، نکات مهم را برای دانشآموزان یادداشت کنند. وجود تخته، به ویژه در کلاسهای آنلاین ریاضی، فیزیک شیمی و زبان در اثربخش کردن کلاس مجازی بسیار مفید خواهد بود.
مزایای تدریس آنلاین برای معلمان
یکی از مزایای تدریس آنلاین از دید معلمان، انعطافپذیری مکانی و زمانی برای تدریس است. این موضوع به ویژه برای معلم خصوصی حائز اهمیت است.
در تدریس حضوری ممکن است معلم و شاگرد زمان زیادی از وقت خود را در ترافیک سپری کنند. چنین مشکلی در کلاسهای مجازی وجود ندارد.
همچنین به ندرت این امکان وجود دارد که به عنوان معلم خصوصی در ساعت پایانی شب یا صبح خیلی زود به منزل دانشآموز بروید و یا از او بخواهید که به آموزشگاه محل تدریس شما مراجعه کند. اما در تدریس آنلاین، در هر زمان از روز که برای شما و شاگردتان امکانپذیر باشد، میتوانید کلاس خصوصی خود را برگزار کنید.
این موضوع در مورد محل تدریس نیز صادق است. به عنوان معلم مدرسه یا معلم خصوصی در هر مکانی که باشید میتوانید با استفاده از گوشی و اینترنت، کلاس مجازی خود را تشکیل دهید.
مزیت دیگر تدریس آنلاین این است که در کلاسهای مجازی میتوانید از انواع محتواهای آموزشی برای افزایش یادگیری، تعامل و مشارکت دانشآموزتان استفاده کنید. اما معمولا در کلاس حضوری همه چیز به کتاب و تخته خلاصه میشود.
در ضمن، امکان ضبط کلاس نیز در تدریس آنلاین وجود دارد. دانشآموز با مراجعه به فایل کلاس میتواند مجددا نکات آموزشی درس مورد نظر را مرور کند.
چالشهای تدریس آنلاین برای معلمان
آشنا نبودن برخی از معلمان و دانشآموزان با ابزارهای تکنولوژیک برای شرکت در کلاسهای آنلاین یکی از چالشهای آموزش مجازی است.
علاوه بر این، برخی معلمان نه تنها با این ابزارها آشنایی کافی ندارند بلکه دچار هراس یا فوبیا نسبت به تکنولوژی نیز هستند. در چنین شرایطی ورود به حوزۀ تدریس آنلاین برای معلم بسیار دشوار میشود.
یکی دیگر از چالشهای کلاس مجازی برای معلمان، مواجهه با مشکلاتی مانند سرعت پایین اینترنت، عدم دسترسی برخی دانشآموزان به ابزارهای لازم برای کلاس آنلاین، ناتوانی در کنترل حضور و غیاب دانشآموزان، احتمال بالای تقلب در امتحانات و موضوعاتی از این دست است.
از دیگر چالشهای آموزش مجازی برای معلمان، این است که برقراری ارتباط مؤثر، تعامل با دانشآموزان و گرفتن مشارکت از آنها در روند تدریس، بسیار دشوارتر از کلاسهای حضوری خواهد بود.
10 نکتۀ مهم در تدریس آنلاین و برگزاری کلاس مجازی
در این بخش، به برخی نکات مهم در مورد برگزاری کلاسهای آنلاین اشاره میکنیم. رعایت این نکات، قبل از شروع کلاس آنلاین و در حین برگزاری آن به بالا رفتن کیفیت کلاس بسیار کمک خواهد کرد.
- همان طور که در قسمتهای قبل نیز شاره کردیم به عنوان معلمی که تدریس آنلاین به بخش مهمی از شغل شما تبدیل شده، لازم است با نحوۀ کار، مزایا و معایب پلتفرمهای مختلف برگزاری کلاس آنلاین آشنا باشید و کاربردیترین گزینه را برای کلاسهایتان انتخاب کنید
- هر معلمی باید بتواند نیازهای اولیۀ خود را در زمینۀ تولید محتوا برای کلاسهای مجازی رفع کند. بنابراین لازم است مهارتهای دیجیتال و تولید محتوای خود را گسترش دهید و با تکنولوژیهای آموزشی آشنایی کافی داشته باشید.
- قبل از شروع تدریس آنلاین، محیط مناسبی را به لحاظ نور کافی و کم سر و صدا بودن در نظر بگیرید. تا حد امکان سعی کنید عوامل حواس پرتی را از محیط تدریس خود دور کنید. همچنین در کلاس مجازی، همانند کلاسهای حضوري به پوشش رسمی و آراستگی ظاهری خود توجه کنید.
- قبل از برگزاری کلاس آنلاین، همۀ ابزارهای مورد نیاز خود را بررسی کنید و از سالم بودن یا در دسترس بودن آنها اطمینان حاصل کنید. سرعت اینترنت را چک کنید. به نحوۀ کار با ابزارهایی مانند قلم نوری و میکروفون مسلط شوید تا در حین برگزاری کلاس دچار مشکل نشوید.
- برای مدیریت هر چه بهتر زمان در تدریس آنلاین، لازم است برنامهریزی و طرح درس مشخصی برای کلاسهای خود داشته باشید.
- قوانین کلاسهای مجازی را به طور دقیق برای دانشآموز شرح دهید. قوانینی در مورد روشن بودن تصویر و صدا در حین تدریس، نحوه ارسال تکالیف، زمانهای مجاز برای پیام دادن به شما خارج از محیط کلاس، زمانهای استراحت و بسیاری موارد دیگر باید به طور کامل برای شاگردان مشخص شوند.
- در تدریس مجازی با انواع فایلها سروکار دارید و در طول سال تحصیلی تعداد این فایلها بیشتر هم میشود. انتخاب اسامی دقیق برای این فایلها از هدر رفتن وقت و انرژی شما جلوگیری میکند.
- یکی از مزایای آموزش مجازی این است که همه چیز به تختۀ کلاس یا متن کتاب محدود نمیشود. بلکه میتوان از فرمتهای مختلف محتواها مانند عکس، ویدیو، صوت، شبیهسازی، آزمونهای جذاب و غیره استفاده کرد. همین موضوع باعث تعاملیتر شدن کلاس مجازی و افزایش مشارکت دانشآموزان میشود.
- در انتخاب پلتفرم تدریس، بهتر است گزینهای را در نظر بگیرید که امکان ضبط کلاس را برای دانشآموزتان فراهم میکند.
- در تدریس آنلاین، برقراری ارتباط و ایجاد تعامل دو طرفه با دانشآموزان بسیار دشوارتر از کلاسهای حضوری است. بنابراین باید تلاش کنید تا از روشهای مختلف برای افزایش تعامل دانشآموزان استفاده کنید.
کسب درآمد از تدریس آنلاین
اگرچه که شیوع ویروس کرونا سبب شد تا تدریس آنلاین به موضوع مهمی در حوزۀ آموزش تبدیل شود، اما به دلیل مزایایی فراوانی که این سبک از آموزش دارد، پیشبینی میشود که بعد از اتمام دوران کرونا نیز همچنان بسیاری از کلاسها به صورت آنلاین برگزار شوند.
سامانۀ تدریس خصوصی استادبانک نیز با توجه به اهمیت این موضوع، امکان برگزاری کلاسهای خصوصی را هم به صورت حضوری و هم به صورت آنلاین فراهم کرده تا معلم و دانشآموز بر اساس نیاز خود نوع کلاس را انتخاب کنند.
به این ترتیب، معلمان خصوصی توانمند که در شهرهای کوچک زندگی میکنند، میتوانند به شاگردانی در سرتاسر کسور دسترسی داشته باشند و به کسب درآمد از تدریس خصوصی بپردازند. دانشآموزان نیز این امکان را دارند که از بهترین اساتید خصوصی برای دستیابی به اهداف تحصیلی خود کمک بگیرند.
ذکر این نکته نیز ضروری است که اگر به عنوان معلم بخواهید به صورت شخصی از پلتفرمهای تدریس آنلاین استفاده کنید، باید هزینۀ اشتراک آن را به صورت ساعتی، روزانه یا ماهانه بپردازید. اما سایت استادبانک امکان استفاده از بهترین پلتفرمهای تدریس آنلاین در داخل کشور، یعنی اسکای روم و ادوبی کانکت را به صورت رایگان برای اساتید خود فراهم کرده است.
همکاری با استادبانک، یکی از برترین مؤسسات تدریس خصوصی در ایران
در این مقاله تلاش کردیم تا به بررسی روش تدریس آنلاین، مزایا و معایب این روش آموزشی و نکات مهم برای بالا بردن کیفیت آموزش مجازی بپردازیم.
در صورتی که به مطالعۀ سایر مقالات در زمینۀ روش تدریس، توسعۀ شغلی معلمان، تکنولوژیهای آموزشی، مدیریت کلاس و اخبار معلمان علاقمند هستید، پیشنهاد میکنیم به بخشهای مختلف مجله اساتیدِ استادبانک هم مراجعه کنید. همچنین اگر به عنوان معلم به تدریس خصوصی علاقه دارید میتوانید شرایط همکاری با استادبانک را مطالعه و مراحل ثبت نام معلم خصوصی را تکمیل کنید یا از طریق شماره ۰۲۱۵۴۴۳۵۰۰۰ با مشاورین ما در ارتباط باشید.
استادبانک همواره در تلاش است تا با همکاری برترین معلمان و اساتید کشور و با استفاده از تجربیات آنها، نقشی تأثیرگذار در گسترش دانش، به روزرسانی اطلاعات معلمان و معرفی آنها به دانشآموزان و دانشجویان کشور داشته باشد. هدف ما بالا بردن سطح کیفیت آموزش معلمان و ساختن آیندهای روشن برای فرزندان این سرزمین است.