امروزه تقریبا همۀ افراد در مسیر زندگی خود به یادگیری زبان انگلیسی نیاز پیدا می‌کنند. برخی برای مهاجرت، ادامه تحصیل یا سفرهای خارجی به دنبال یادگیری زبان انگلیسی هستند. برخی دیگر از افراد نیز برای به دست آوردن شغل بهتر، کسب رتبه‌های برتر در کنکور یا استفاده از کتاب‌ها و فیلم‌های زبان اصلی، یادگیری زبان انگلیسی را جزو مهم‌ترین اهداف خود قرار می‌دهند.
با توجه به این شرایط، تدریس زبان به یکی شاخه‌های آموزشی پرمنقاضی و پردرآمد در بین سایر رشته‌ها تبدیل شده است. سالانه افراد بسیار زیادی در سنین، تحصیلات و سطوح مختلف، متقاضی کلاس‌های گروهی و خصوصی زبان انگلیسی از جمله کلاس‌های آمادگی برای آزمون‌های آیلتس، تافل، تولیمو، msrt و غیره هستند.
به دلیل اهمیت این موضوع، ما نیز در مجله اساتید استادبانک، بخشی را به روش تدریس زبان انگلیسی اختصاص داده‌ایم. در این دسته از مقالات، به نکات مهمی در مورد بهترین روش‌های تدریس زبان انگلیسی، بر اساس منابع روز دنیا و تجربیات بهترین معلمان زبان انگلیسی در استادبانک اشاره شده است.
انتخاب بهترین روش تدریس زبان انگلیسی
برای موفقیت در تدریس زبان انگلیسی، هر معلمی سبک ویژۀ خود را دارد. بنابراین نمی‌توان نسحۀ یکسانی پیجید که از طریق آن هر نوع زبانآموز و معلمی در زمینه یادگیری یا آموزش زبان به موفقیت دست پیدا کند. با این حال رعایت برخی نکات از سوی هر معلم زبان انگلیسی، به ارائۀ هر چه بهتر درس به زبانآموز کمک خواهد کرد.
در این بخش، به چند مورد از این نکات اشاره می‌کنیم.
1. انتخاب روش تدریس زبان مناسب
برای موفقیت در تدریس زبان انگلیسی، در وهلۀ اول پیشنهاد می‌کنیم با روش‌های تدریس زبان انگلیسی برای آموزش انواع مهارت‌های زبانی، آشنا شوید. تا به امروز روش‌های مختلفی برای آموزش زبان انگلیسی معرفی شده و مورد بررسی قرار گرفته‌اند. برخی از این روش‌ها توانسته‌اند به خوبی اثربخشی خود را اثبات کنند.
عوامل مختلفی در انتخاب بهترین روش تدریس زبان انگلیسی تأثیرگذار هستند، از جمله:
- گروهی یا خصوصی بودن کلاس زبان
- بازۀ سنی زبانآموز (بزرگسالان و کودکان)
- هدف شاگرد از یادگیری زبان انگلیسی (مهاجرت، قبولی در آزمون‌هایی مانند آیلتس و تافل، کسب درصدهای بالا در کنکور سراسری، تحصیل در دانشگاه‌های خارج از کشور و غیره)
- سطح زبان انگلیسی شاگرد
- و موارد دیگر
2. فراتر از سطح کتاب درسی بروید
در روش تدریس زبان انگلیسی، تنها به استفاده از کتاب بسنده نکنید. تلاش کنید تا اطلاعاتی فراتر از سطح کتاب را به زبان‌آموزان خود منتقل کنید. منابع آموزشی مختلف را به دقت بررسی کنید و موارد مناسب را برای کلاس خود انتخاب کنید.
همچنین در روش تدریس زبان انگلیسی، استفاده از محتواهای آموزشی چند رسانه‌ای و ابزارهای تکنولوژیک مانند نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌های آموزش زبان و معرفی آن‌ها به شاگردان را فراموش نکنید.
3. از روش‌های مختلف برای علاقمند کردن زبان‌آموزان به یادگیری زبان انگلیسی استفاده کنید
هر زبان‌آموزی سبک یادگیری و علایق مخصوص به خود را دارد. تلاش کنید تا این علایق را شناسایی کرده و از آن‌ها به منظور افزایش مشارکت و انگیزۀ شاگردتان برای یادگیری زبان استفاده کنید.
4. محیط یادگیری مثبت و امنی را برای زبانآموز ایجاد کنید
فرصت دادن به زبانآموز برای اشتباه کردن و درس گرفتن از این اشتباهات، یکی از موضوعات کلیدی در روش تدریس زبان انگلیسی است. به این ترتیب شاگرد در کلاس‌های شما اعتماد به نفس کافی برای صحبت کردن، مشارکت، اشتباه کردن و اصلاح اشتباهات خود را خواهد داشت.
به طور کلی سعی کنید نحوۀ تدریس، مدیریت کلاس و بازخورد دادن شما به گونه‌ای باشد که زبانآموز در کلاس شما احساس امنیت و آرامش داشته باشد و نگران بازخورد یا قضاوت‌های شما نباشد.
روش تدریس زبان در بخش گرامر (Grammar)
گرامر یکی از موضوعات کلیدی در آموزش و یادگیری زبان انگلیسی است. همچنین آموزش گرامر به زبان‌آموزان را می‌توان یکی از موضوعات دشوار و چالش برانگیز در تدریس زبان انگلیسی دانست.
اگر چه که همۀ معلم‌های زبان انگلیسی، با گرامر این زبان به اندازۀ کافی آشنا هستند، اما نحوۀ انتقال مؤثر این مبحث و آموزش استفاده از این قوانین در مکالمات روزمره، موضوعی کاملا جداست که نیاز به یادگیری و کسب تجربه از سوی معلم دارد.
برای تدریس گرامر، در وهلۀ اول باید در مورد قانون گرامری مورد نظر، توضیحات لازم و کافی را بیان کنید. سپس با استفاده از چند مثال، نحوۀ به کارگیری این قانون را در جملات، به زبان‌آموزان نشان دهید.
برای مثال، یک موضوع را با همکاری زبان‌آموزان انتخاب کنید. سپس از آن‌ها بخواهید با همکاری یکدیگر برای این موضوع یک داستان بسارند. به این صورت که یک نفر، اولین جملۀ داستان را آعاز می‌کند. معلم این جمله را پای تخته می‌نویسد. سپس نفر بعدی با گفتن یک جملۀ دیگر، داستان را ادامه می‌دهد. این فرآیند را ادامه دهید تا اینکه همۀ دانش‌آموزان حداقل یک جمله را بیان کرده باشند و داستان به پایان برسد. در نهایت معلم می‌تواند تمامی جملات را بررسی کرده، نکات و ایرادات گرامری آن‌ها را بیان کند.
روش تدریس زبان در بخش شنیداری (Listening)
برای تدریس بخش شنیداری زبان انگلیسی، کافیست یک متن را روخوانی کنید یا مکالمات و آهنگ‌های از پیش آماده شده را برای زبان‌آموزان پخش کنید
در روش تدریس بخش شنیداری زبان انگلیسی توجه داشته باشید که از متن‌های شفاهی با لحن و تن و کیفیت صدای مناسب استفاده کنید. همچنین در انتخاب متون برای زبان‌آموزان، لازم است سن، علایق و دایره لغات دانش‌آموزان را در نظر بگیرید. ضمن اینکه پیشنهاد می‌کنیم قبل از پخش متن، وازگان اصلی متن را پای تخته بنوبسید.
تکنیک‌های تدریس بخش شنیداری
معلمان زبان انگلیسی، به عنوان تسهیل‌کنندگان فرآیند یادگیری زبان، برای تقویت مهارت شنیداری زبان‌آموزان، باید از تکنیک‌هایی استفاده کنند که برای زبان‌آموزان خسته کننده و یکنواخت نباشد. برخی تکنیک‌ها در این زمینه عبارتند از:
- پر کردن جاهای خالی
- حدس زدن عکس
- پیدا کردن اشتباهات
- مرتب کردن جملات
- مطابقت دادن
برای مثال در روش پر کردن جاهای خالی، معلم یک پاراگراف را پای تخته می‌نویسد و برخی از قسمت‌های آن را خالی می‌گذارد. سپس متن مورد نظر را برای دانش‌آموزان پخش می‌کند، و از آن‌ها می‌خواهد که جاهای خالی را بر اساس شنیده‌های خود تکمیل کنند.
روش تدریس زبان در بخش خواندن (Reading)
خواندن یکی از مهم‌ترین مهارت‌های مربوط به زبان‌آموزی است. چرا که به شاگرد کمک می‌کند تا در کسب مهارت‌های دیگر مانند صحبت کردن، نوشتن، یادگیری لغات و غیره موفق‌تر عمل کند (Horwitz, 2008).
در زمینۀ مهارت خواندن، استراتژی‌های مختلفی وجود دارد که معلم می‌تواند از آن استفاده کند.
1. بلند خواندن
تحقیقات نشان داده‌اند که بلند خواندن یکی از راهکارهای مفید در زمینۀ تقویت مهارت خواندن و درک مطلب است (Price, Meisinger, Louwerse & D’Mello, 2016)
دانش‌آموزان از این راهکار بیشتر از هر روش دیگری لذت می‌برند. از آن‌ها بخواهید متنی را به نوبت با صدای بلند بخوانند. خواندن با صدای بلند به آن‌ها کمک می‌کند به درک عمیق‌تری از متن برسند. ضمن اینکه بلند خواندن باعث می‌شود دانش‌آموز بازخوردهای فوری از معلم بگیرند و اشتباهات خود را به سرعت اصلاح کنند.
2. خواندن بی صدا
خواندن متن به صورت بی صدا نیز یکی دیگر از راهکارهای مفید برای تقویت مهارت خواندن است. این روش به زبانآموز اجازه می‌دهد تا با تمرکز بیشتری به مطالعۀ متن بپردازد. همچنین بی صدا خواندن، باعث بهبود ریتم خواندن و تلفظ صحیح کلمات و روان‌خوانی می‌شود. البته شرکت‌کنندگان در یک پژوهش معنقد بودند که خواندن بی‌صدا توانایی درک متن را کاهش می‌دهد (Taguchi, Melhem & Kawaguchi 2016).
3. خواندن زمانبندی شده
خواندن زمانبندی شده به زبان‌آموزان کمک می‌کند تا سرعت و دقت خواندن، روان‌خوانی و درک مطلب خود را را به مرور زمان بهبود دهد. البته بسیاری از دانش‌آموزان این روش را به سایر روش‌ها کمتر ترجیح می‌دهند. چرا که معتقدند خواندن زمان بندی شده آن‌ها را تحت فشار قرار می‌دهد و تمرکز آن‌ها را کاهش می‌دهد.
روش تدریس زبان به افراد مبتدی
آموزش زبان انگلیسی به افراد مبتدی یک چالش مهم برای همۀ اساتید زبان است. بنابراین در انتخاب روش تدریس زبان به این گروه از افراد بهتر است نکات زیر را در نظر داشته باشید:
1. توجه داشته باشید که زبان‌آموزان مبتدی، دایرۀ لغات گسترده‌ای ندارند، بنابراین در مراحل اولیه، هنگام صحبت کردن با آن‌ها از کلمات ساده و آشنا استفاده کنید.
2. زبان‌آموزان را به گوش دادن و صحبت کردن تشویق کنید. از آن‌ها بخواهید که به تلفظ لغات، گرامر و واژه‌های جدید توجه داشته باشند و هر چه سریع‌تر صحبت کردن به زبان انگلیسی را حتی با جملات بسیار کوتاه، شروع کنند.
3. تا می‌توانید همه چیز را تجزیه و تحلیل و تکرار کنید. اگرچه که ممکن است این کار برای زبان‌آموزان خسته‌کننده به نظر برسد اما روش کارآمدی است. روی یک جمله متمرکز شوید، آن را تجزیه و نحلیل کنید، نکات مهم آن را تکرار کنید تا زبانآموز به طور کامل متوجه نکات آن شود.
4. در این مرحله از یادگیری زبان، از اصطلاحات، افعال بی‌قاعده، ضرب‌المثل‌ها و کلمات پیجیده کمتر استفاده کنید. چرا که باعث سردرگمی و نگرانی شاگرد می‌شود.
5. در مراحل اولیه یادگیری زبان انگلیسی، زبانآموز در جین ساختن جملات، ابتدا با زبان مادری خود فکر می‌کند و سپس کلمات را به زبان انگلیسی ترجمه می‌کند. همین موضوع باعث ایجاد مشکلاتی می‌شود. در این زمینه لازم است صبر و حوصلۀ کافی به خرج دهید.
6. وظایف خود را در رابطه با کلاس به درستی انجام دهید. قبل از ورود به کلاس کاملا خود را آماده کنید. فعالیت‌های مرتبط با موضوع درس را مرور کنید. برنامه‌ریزی و طرح درسی برای مراحل محتلف آموزش داشته باشید.
همکاری با استادبانک، یکی از برترین مؤسسات تدریس خصوصی در ایران
استادبانک جزو برترین سایت‌های استخدام معلم خصوصی کشور است که با معرفی بهترین اساتید، انتخاب را برای متقاضیان کلاس خصوصی آسان می‌کند. معلمان در این سایت نگران تبلیغات و جذب شاگرد نیستند، چرا که این وظایف همگی بر عهدۀ تیم فعال و پرتلاش استادبانک است.
اگر در زمینه استخدام معلم خصوصی در استادبانک سؤالی دارید می‌توانید از طریق شماره 02191005343 با مشاورین ما در ارتباط باشید.
همچنین در صورت تمایل به مطالعۀ مقالات مختلف در زمینۀ روش تدریس، توسعۀ شغلی معلمان، تکنولوژی‌های آموزشی، مدیریت کلاس و اخبار معلمان، پیشنهاد می‌کنیم به بخش‌های مختلف مجله اساتیدِ استادبانک (سایت معلمان) هم مراجعه کنید.
