برای خیلی از اساتید جمله ی زیر در مواجهه با والدین شاگرد آشنا است:
معلم قبلی خیلی باسواد بود ولی نتونست اونطور که باید با پسرم ارتباط برقرار کنه.
استاد تسلط خوبی داشت اما انتقال مطلب به خوبی انجام نمیشد.
اهمیت برقراری ارتباط صحیح بر هیچ کدام از ما پوشیده نیست. بنابراین قصد نداریم در این درسنامه به دلایل اهمیت این موضوع بپردازیم، در عوض تلاش می کنیم با ارائه ی یک مدل پیشنهادی و همچنین مرور چند اصل مهم در ایجاد ارتباط، فضا را برای گفت و گوی اساتید در این خصوص باز کنیم.
1. تصویر ذهنی از ارتباط
بیشتر ما پیش از گفت و گو های دشوار، فضای کلی بحث را در ذهن خود مرور می کنیم. مرور ذهنی، خصوصا در گفتگوهای قابل پیش بینی، میتواند تا حد زیادی به انسجام بحث در این خصوص کمک کند.
در دید بسیاری از والدین و شاگردها، پاسخ های قاطع و همراه با اعتماد به نفس استاد تاثیر به سزایی در ایجاد فضایی قابل اطمینان دارد.
بنابراین برای مثال میتوانیم سوالات رایج والدین و یا شاگرد را در ذهن خود مرور کنیم تا در زمان گفتگو و ایجاد ارتباط مسیر هموارتری داشته باشیم.
2. لحن مناسب
از دید بسیاری از والدین، داشتن انرژی بالا، تن صدای رسا و لحن مناسب در حین برقراری ارتباط (مانند مکالمه ی تلفنی، ارائه ی درس، ارتباط با والدین و ...) یکی از نشانه های اعتماد به نفس استاد است. لرزش صدا یا عدم اطمینان از موضوع مورد بحث می تواند تسلط استاد بر موضوع را زیر سوال ببرد. (هرچند که ما باور داشته باشیم ارتباطی میان این دو وجود ندارد)
دقت کنید: بخش قابل توجهی از نظرات مثبت شاگردان و والدین از کلاس های خصوصی درباره انگیزه و انرژی مثبت استاد است. بخشی از این تاثیر گذاری مربوط به لحنی است که ما در ارتباط با شاگرد انتخاب میکنیم.
دقت کنید: منظور از لحن استاد، طیف وسیعی از واکنش هایی است که استاد در مواقع گوناگون دارد. برای مثال زمانی که شاگرد عملکرد ضعیفی نشان داده است و یا زمانی که قصد دارید او را در خصوص موضوعی تشویق کنید.
از انتخاب کلمات گرفته تا زمان و شیوه ی انتقال احساس و نظر شما نسبت به شاگرد و والدین او، در مجموع تشکیل دهنده لحن شما در ارتبط با آنهاست.
3. حل مشکل باعث ایجاد ارتباط میشود
اگر تصور کنیم که والدین و شاگرد مجموعه از مشکلات و دغدغه ها را دارند، برطرف کردن این دغدغه های میتواند به ایجاد ارتباط بین شما و آنها کمک بسزایی داشته باشید.
برای مثال: فرض کنیم شما دبیر زبان عربی هستید و والدین شاگرد علاوه بر مسائل مربوط به درس عربی، از نگرانی خود در خصوص استفاده بیش از حد شاگرد از موبایل هم شکایت میکنند. طبیعی است که به عنوان یک موضوع کلی، شما تخصصی در این زمینه ندارید.اما به عنوان دبیر و کسی که والدین در این خصوص به شما اعتماد کرده اند، مثلا میتوان چنین پاسخی را عنوان کرد: این مشکلی است که این روزها خیلی از شاگردان درگیر آن هستند. اجازه بدهید تا جلسه آینده چند پیشنهاد در این خصوص به شما داشته باشم.
دقت کنید که منظور ما از طرح این موضوع، وارد شدن شما به هر مشکلی نیست که از جانب والدین مطرح میشود. دانش همه ی ما محدود است و طبیعتا پاسخ به خیلی از این شرایط این است که بهتر است در مورد موضوع مورد نظر با یک متخصص مشورت کنند.
هدف ما از این پیشنهاد ورود به دغدغه هایی است که شما احساس میکنید با مشورت شما قابل حل است.
بی تردید می توان کتاب Influence یا نفوذ نوشته ی رابرت چالدینی را یکی از کتابهای کلاسیک مدیریت و روانشناسی اجتماعی دانست.
رابرت بنو چالدینی که نویسنده، سخنران و استاد ارشد روانشناسی و بازاریابی در دانشگاه ایالتی آریزونا و استاد مهمان بازاریابی، تجارت و روانشناسی در دانشگاه استنفورد است، در این کتاب به بیان اصلی به نام اصل متقاعدسازی چالدینی می پردازد.
اصل جهانی متقاعد سازی چالدینی بیان کننده ی قانون لطف متقابل یا جبران است.
4. ترس از دست دادن
در نظر داشته باشید که بسیاری از والدین و حتی دانش آموزان از اثرات پنهان برخی موضوعات آگاه نیستند.
برای مثال ممکن است برخی از فصل های یک کتاب، به طور کامل پیش نیاز کتاب سال آینده باشد. به این معنی که ضعف در این سال تحصیلی احتمالا به ضعف در دروس سال آینده نیز ختم خواهد شد.
تصویری که ما از موفقیت ها میسازیم یک سوی ارتباط است و هشدارهایی که در خصوص از دست رفتن موقعیت ها مطرح میکنیم نیز نوع دیگری از ارتباط. گاهی ترکیبی از اینها میتواند مخاطب را نسبت به فرصت ها و تهدیدها آگاه تر کند.
نکته: برخی از والدین و یا شاگردان، از هزینه های پنهان توجه نکردن به دروس آگاهی کافی ندارند. بخشی از تلاش شما میتواند در راستای شفاف کردن این هزینه های آتی برای آنها باشد.
5. حس همراهی جمعی
این روزها شاگردهای برتر هم از معلم خصوصی استفاده میکنند.
مانند فرزند شما، بسیاری از شاگردان بنده از مدارس دولتی هستند.
اکثر موارد ضعف شما در کلاس، مواردی است که باقی بچه ها هم با آن درگیر هستند.
برخی از افراد با دریافت حس همراهی جمعی (به این معنی که افراد زیادی مثل آنها در وضعیت مشابه قرار دارند)، احساس بهتری پیدا میکنند. (البته به شرط صداقت)
در واقع وجود این حس به شاگرد و والدین کمک میکند تا در حل مساله احساس تنهایی نکنند و آگاه باشند که افراد بسیاری همانند آنها در این شرایط بوده اند و چنین مساله ای را حل کرده اند.
نظرات اساتید