جلسه 11: مهارت های ارتباطی

سر فصل: دوره اخلاق حرفه ای تدریس (پایه)

تعداد درسنامه ها: 10

2472

برای خیلی از اساتید جمله ی زیر در مواجهه با والدین شاگرد آشنا است:

معلم قبلی خیلی باسواد بود ولی نتونست اونطور که باید با پسرم ارتباط برقرار کنه.

استاد تسلط خوبی داشت اما انتقال مطلب به خوبی انجام نمیشد.

اهمیت برقراری ارتباط صحیح بر هیچ کدام از ما پوشیده نیست. بنابراین قصد نداریم در این درسنامه به دلایل اهمیت این موضوع بپردازیم، در عوض تلاش می کنیم با ارائه ی یک مدل پیشنهادی و همچنین مرور چند اصل مهم در ایجاد ارتباط، فضا را برای گفت و گوی اساتید در این خصوص باز کنیم.

1. تصویر ذهنی از ارتباط

بیشتر ما پیش از گفت و گو های دشوار، فضای کلی بحث را در ذهن خود مرور می کنیم. مرور ذهنی، خصوصا در گفتگوهای قابل پیش بینی، میتواند تا حد زیادی به انسجام بحث در این خصوص کمک کند.

در دید بسیاری از والدین و شاگردها، پاسخ های قاطع و همراه با اعتماد به نفس استاد تاثیر به سزایی در ایجاد فضایی قابل اطمینان دارد.

بنابراین برای مثال میتوانیم سوالات رایج والدین و یا شاگرد را در ذهن خود مرور کنیم تا در زمان گفتگو و ایجاد ارتباط مسیر هموارتری داشته باشیم.

2. لحن مناسب

از دید بسیاری از والدین، داشتن انرژی بالا، تن صدای رسا و لحن مناسب در حین برقراری ارتباط (مانند مکالمه ی تلفنی، ارائه ی درس، ارتباط با والدین و ...) یکی از نشانه های اعتماد به نفس استاد است. لرزش صدا یا عدم اطمینان از موضوع مورد بحث می تواند تسلط استاد بر موضوع را زیر سوال ببرد. (هرچند که ما باور داشته باشیم ارتباطی میان این دو وجود ندارد)

دقت کنید: بخش قابل توجهی از نظرات مثبت شاگردان و والدین از کلاس های خصوصی درباره انگیزه و انرژی مثبت استاد است. بخشی از این تاثیر گذاری مربوط به لحنی است که ما در ارتباط با شاگرد انتخاب میکنیم.

دقت کنید: منظور از لحن استاد، طیف وسیعی از واکنش هایی است که استاد در مواقع گوناگون دارد. برای مثال زمانی که شاگرد عملکرد ضعیفی نشان داده است و یا زمانی که قصد دارید او را در خصوص موضوعی تشویق کنید.

از انتخاب کلمات گرفته تا زمان و شیوه ی انتقال احساس و نظر شما نسبت به شاگرد و والدین او، در مجموع تشکیل دهنده لحن شما در ارتبط با آنهاست.

3. حل مشکل باعث ایجاد ارتباط میشود

اگر تصور کنیم که والدین و شاگرد مجموعه از مشکلات و دغدغه ها را دارند، برطرف کردن این دغدغه های میتواند به ایجاد ارتباط بین شما و آنها کمک بسزایی داشته باشید.

برای مثال: فرض کنیم شما دبیر زبان عربی هستید و والدین شاگرد علاوه بر مسائل مربوط به درس عربی، از نگرانی خود در خصوص استفاده بیش از حد شاگرد از موبایل هم شکایت میکنند. طبیعی است که به عنوان یک موضوع کلی، شما تخصصی در این زمینه ندارید.اما به عنوان دبیر و کسی که والدین در این خصوص به شما اعتماد کرده اند، مثلا میتوان چنین پاسخی را عنوان کرد: این مشکلی است که این روزها خیلی از شاگردان درگیر آن هستند. اجازه بدهید تا جلسه آینده چند پیشنهاد در این خصوص به شما داشته باشم.

دقت کنید که منظور ما از طرح این موضوع، وارد شدن شما به هر مشکلی نیست که از جانب والدین مطرح میشود. دانش همه ی ما محدود است و طبیعتا پاسخ به خیلی از این شرایط این است که بهتر است در مورد موضوع مورد نظر با یک متخصص مشورت کنند.

هدف ما از این پیشنهاد ورود به دغدغه هایی است که شما احساس میکنید با مشورت شما قابل حل است.

بی تردید می توان کتاب Influence یا نفوذ نوشته ی رابرت چالدینی را یکی از کتابهای کلاسیک مدیریت و روانشناسی اجتماعی دانست.

رابرت بنو چالدینی که نویسنده، سخنران و استاد ارشد روانشناسی و بازاریابی در دانشگاه ایالتی آریزونا و استاد مهمان بازاریابی، تجارت و روانشناسی در دانشگاه استنفورد است، در این کتاب به بیان اصلی به نام اصل متقاعدسازی چالدینی می پردازد.

اصل جهانی متقاعد سازی چالدینی بیان کننده ی قانون لطف متقابل یا جبران است.

4. ترس از دست دادن

در نظر داشته باشید که بسیاری از والدین و حتی دانش آموزان از اثرات پنهان برخی موضوعات آگاه نیستند.

برای مثال ممکن است برخی از فصل های یک کتاب، به طور کامل پیش نیاز کتاب سال آینده باشد. به این معنی که ضعف در این سال تحصیلی احتمالا به ضعف در دروس سال آینده نیز ختم خواهد شد.

تصویری که ما از موفقیت ها میسازیم یک سوی ارتباط است و هشدارهایی که در خصوص از دست رفتن موقعیت ها مطرح میکنیم نیز نوع دیگری از ارتباط. گاهی ترکیبی از اینها میتواند مخاطب را نسبت به فرصت ها و تهدیدها آگاه تر کند.

نکته: برخی از والدین و یا شاگردان، از هزینه های پنهان توجه نکردن به دروس آگاهی کافی ندارند. بخشی از تلاش شما میتواند در راستای شفاف کردن این هزینه های آتی برای آنها باشد.

5. حس همراهی جمعی

این روزها شاگردهای برتر هم از معلم خصوصی استفاده میکنند.

مانند فرزند شما، بسیاری از شاگردان بنده از مدارس دولتی هستند.

اکثر موارد ضعف شما در کلاس، مواردی است که باقی بچه ها هم با آن درگیر هستند.

برخی از افراد با دریافت حس همراهی جمعی (به این معنی که افراد زیادی مثل آنها در وضعیت مشابه قرار دارند)، احساس بهتری پیدا میکنند. (البته به شرط صداقت)

در واقع وجود این حس به شاگرد و والدین کمک میکند تا در حل مساله احساس تنهایی نکنند و آگاه باشند که افراد بسیاری همانند آنها در این شرایط بوده اند و چنین مساله ای را حل کرده اند.

برای شرکت در دوره اخلاق حرفه ای استادبانک و دریافت گواهینامه، بایستی عضو اساتید استادبانک شوید. عضویت در استادبانک

تمرین جلسه 10

مشارکت شما در درسنامه ها تا به امروز حجم بسیار بالایی از ایده های ارزشمند در جهت ارتقای دانش اساتید در کیفیت برگزاری کلاس ها را به همراه داشته است.


در خصوص موضوع مطرح شده در این بخش:

کدام یک از موارد بالا را در خصوص ایجاد ارتباط موثرتر میدانید؟

به نظر شما و با توجه به بازخوردی که از دیگران دریافت کرده اید، نقطه قوت شما در ایجاد ارتباط با شاگرد و والدین چیست؟

عضو اساتید استادبانک شوید و پاسخ خود را ثبت کنید عضویت اساتید
شیرین شوشتری شیرین شوشتری استاد تایید شده
۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۹
با سلام
در مواجه با فصول سخت و‌ مشکل همواره به دانش آموز اعلام میکنم که اکثر دانش آموزان در این قسمت دچار مشکل میشوند، این به دانش آموز قوت قلب می دهد و باعث عدم کاهش اعتماد به نفس میگردد.
در صورت نیاز دانش آموز به برنامه ریزی حتما به ایشان کمک کرده و اطلاعات مورد نیاز را در اختیار او می گذارم.
همواره به دانش اموز و والدینی که تصور میکنند نیاز به کلاس خصوصی نشان دهنده ضعف یا کمبود هوش فرزند است یادآوری میکنم که دانش آموزانی از تمام مدارس و تمام سطوح دارم و حتی دانش آموزان قوی نیز به کلاس خصوصی نیاز دارند.
1
محمد پوررضا محمد پوررضا استاد تایید شده
۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۹
با سلام
من فکر میکنم‌ که مورد 3 از همه مهمتر هست و اکثر خانواده ها در امر آموزش مشکلاتی عمومی دارند که چند راه‌کار غیر عملی از دیگران شنیده‌اند و اگر بتوان در برخی موارد عمومی مانند نحوه و زمان مطالعه شاگرد، مدیریت زمان، نحوه و زمان استفاده از گوشی برای شاگرد راه‌کارهایی عملی ارائه کرد، شاگرد به شدت مجذوب مدرس می‌شود و نمیتوان کتمان کرد که تمام این موارد باید با لحنی دوستانه و داشتن حس جمعی بیان شود و با ارائه مثال‌های واقعی شاگرد را برای رفع مشکل بیشتر ترغیب کرد.

من فکر میکنم که نقطه قوت بنده در ایجاد ارتباط با شاگرد و والدین این است که در همان جلسه اول از شاگرد میخواهم که اگر در حل مسائل مشکلی داشت، حتما از طریق تلگرام یا واتساپ سوال را برای من ارسال کند تا حتی در خارج از تایم کلاس در مورد مسئله بحث شود و مطلب و یا نقطه ابهامی برای شاگرد باقی نماند.

این کار باعث میشود که شاگرد و والدین او متوجه شوند که پیشرفت و نتیجه گرفتن فرزند آنها برای بنده حائز اهمیت است بر اعتماد آنها افزوده شود.
0
مریم آرمان مریم آرمان استاد تایید شده
۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۹
سلام و عرض ادب
نکته شماره پنج به نظرم بسیار نکته مهمی است زیرا با بیان حس همراهی جمعی خانواده ارامش سابق خودش را نسبت به فرزندش دوباره به دست اورده و بدون اینکه استرسی را به فرزند منتقل کند به او فرصت برای بهتر شدنش میدهد.
و در رابطه با خودم من در هیچ مساله ای نسبت به شاگردم بی تفاوت نیستم و اگر به مشکلی بر بخورد تمام انرژی خودم را میگذارم تا ان را بر طرف کند من به تمام شکایتهای دانش اموز از والدینش گوش میدهم در اثناء جلسات و هم چنین شکایت های خانواده از فرزندش و به دو طرف قول میدهم عین حرف ها را منتقل نکنم بلکه در محیطی ارامش بخش به زبان خودم و به درک خودم از موضوع نکاتی را که برای دو طرف مهم هست را مطرح میکنم...مثلا به مادر میگویم بعضی وقتها از روی دوست داشتن حرفی را میزنین که باعث میشه تا چند شب نتونه بخوابه و مادر با تعحب میگه واقعا ؟!!!!!ولی من واقعا فکر نمیکردم همچین تاثیری روی فرزندم داشته باشه یک جمله ای که فقط از روی عصبانیت بوده و از ته دل نبوده....
من تمام تلاشم را میکنم علاوه بر تدریسم فضای روحی خانواده را تلطیف نمایم تا در رشد و پیشرفت دانش اموزم سهیم باشم.
9
علیرضا کلانتری علیرضا کلانتری استاد تایید شده
۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۹
با سلام
به نظر من تصور ذهنی از ارتباط به همراه لحن مناسب در ایجاد حس همراهی جمعی میتونه موثر باشه.
من همیشه سعی میکنم با استفاده از ارتباطِ مناسبِ چارچوب‌مندی که با شاگردان ایجاد میکنم در کنار همراهی و همدلی با اونا و ایجاد حس انگیزشی مثبت، درجهت ایجاد بازخورد مثبت از کلاس گام بردارم.
سپاس
1
فرانک صحراگرد فرانک صحراگرد استاد تایید شده
۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۹
با سلام
به نظر بنده لحن خوب و قاطع و تن صدای متناسب مورد بسیار مهمی است. عکس العمل استاد به پاسخ صحیح یا غلط و نحوه یادگیری شاگرد نیز تاثیر به سزایی دارد.
تجربه شخصی بنده این است که استفاده از کلمات ساده تر جملات کوتاه تر و قابل فهم تر به جای استفاده از جملات پیچیده و افعال ادبی تاثیر خوبی در ایجاد ارتباط بهتر با شاگرد دارد. همچنین با توجه به روحیات شاگرد و شناخت نسبی او می توان ادبیات به خصوصی برای برقراری ارتباط با هر شاگرد داشت.
8
امین یارمحمدی امین یارمحمدی استاد تایید شده
۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۹
سلام
با تشکر از زحمات شما
به نظر من لحن مناسب و کمک به حل دغدغه های شاگرد و خانواده میتواند تاثیر بیشتری در ایجاد ارتباط بیشتر داشته باشد.
من همواره سعی میکنم نکته مشترکی از گذشته خودم با شاگرد پیدا کنم که قابل مقایسه با شرایط شاگرد باشد و با ایجاد حس همدلی، موجب همذات پنداری شاگرد با خودم شوم.
اگر شاگرد، مدرس خودش را فرد باسواد و در درجه بالاتر، فرد موفقی بداند این یک روش بسیار قدرتمند در ایجاد انگیزه و در نهایت ارتباط قوی‌تر بین طرفین می‌شود. این نکته مشترک میتواند هر چیزی از ظاهر، باطن یا حتی محیط و محل زندگی شاگرد هم باشد. البته این روش همواره قابل اجرا نیست و برخی مواقع باید شاگرد را با افراد یا شاگردهای موفق گذشته مقایسه کرد.
3
گیتی رضایی گیتی رضایی استاد تایید شده
۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۹
با سلام
درست است که معلم بودن یه شغله ولی در صورتی که با علاقه همراه نباشد؛ نمیتواند تاثیر لازم را در مخاطب ایجاد کند. ولی علاقه تنها کافی نیست بلکه تسلط به مطالب، انرژی زیاد در بیان مطلب و پیگیری روند تدریس و نتیجه کار میتواند در ایجاد ارتباط بسیار تاثیر گذار باشد.
3
سیما یدایی سیما یدایی استاد تایید شده
۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۹
به نظر من لحن مناسب و ارتباط برای حل مشکل خیلی کمک کننده بوده.
بنده تلاش میکنم با لحن و برخورد مناسب جذب خوب داشته باشم.
1
محمد رضا حبشی محمد رضا حبشی استاد تایید شده
۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۹
سلام
دوستان توجه کنند که هر دانش آموزی فرقی نمی کند که قوی باشد یا ضعیف، میتواند متوجه آمادگی و تسلط استاد به مبحث شود، اگر دانش آموز متوجه شود که معلمش تسلط کافی به مبحث ندارد، استاد هر حرفی بزند و هر طور رفتار کند اصلا فایده ای نخواهد داشت، اما اگر دانش آموز به این یقین برسد که استادش مسلط هستش و از پس مطالب بر می آید اون موقع اطمینان خاطر ایجاد خواهد شد، بنابرین به نظر من اولین مرحله ایجاد اطمینان در دانش آموز است.
دومین مرحله این است که استاد یک چشم اندازی از نتایج تدریس برای دانش آموز و والدین ارائه دهد، مثلا مشخص کند که در 5 جلسه درس رو تموم خواهد کرد و در صورت این که تمریناتی که می دهد را دانش آموز انجام دهد می تواند حداقل نمره 16بگیرد، باید استاد هدفمند کارش رو پیش ببرد.
1
رویا کاتوزیان رویا کاتوزیان استاد تایید شده
۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۹
بنظرم داشتن لحن مناسب توی هر موقعیتی در ایجاد یک رابطه‌ی خوب نقش مهمی داره. مثلا در برخورد با والدین محکم و با صدای رسا صحبت کردن همراه با احترام و خوشرویی میتونه خیلی جلب توجه کنه و حس خوب رو بهشون منتقل کنه... در برخورد با شاگرد توی موقعیت‌های تشویق و حتی تنبیه (بخاطر ننوشتن تکالیفش) بنظرم میشه کار رو به جایی رسوند که شاگرد از حالت چهره و حسی که بهش منتقل میشه متوجه منظور بشه و سعی کنه همیشه برای جلب رضایت معلمش کاری رو که ازش خواسته شده درست انجام بده تا اون حس خوب رو کنار معلمش دریافت کنه.
البته تنظیم سطح برخوردها و میزان صمیمیت باید با توجه به اخلاق خانواده شاگرد و شخص شاگرد صورت بگیره... مثلا شاگردی که اخلاق خشکی داره رو شاید اگر خیلی در برخوردهامون خوشرو باشیم زده کنه و برعکس.
من همیشه سعی کردم سرجلسه تا جایی که اخلاق شاگرد دستم اومده رابطه صمیمی و راحتی داشته باشم بطوریکه شاگرد متوجه گذر زمان نمیشه و همیشه وقتی میگم کلاسمون تموم شد با تعجب میگن اصلا نفهمیدیم چطور گذشت و اصلا هیچ وقت اینطوری فان درس نخونده بودیم... البته این میزان صمیمیت همیشه با حفظ فاصله شاگرد استادی بوده بطوریکه تا الان همیشه من خانوم کاتوزیان خطاب شدم و اصلا به خودشون اجازه نمیدن که منو به اسم کوچیک صدا بزنن.
1
×
ثبت نام به عنوان معلم خصوصی