جلسه 5: جلسه اول تدریس

سر فصل: دوره اخلاق حرفه ای تدریس (پایه)

تعداد درسنامه ها: 10

3829

میتوان گفت ادامه دار بودن جلسات تا حد زیادی با کیفیت برگزاری جلسه اول گره خورده است. همچنین این مساله در سیستم ارزیابی اساتید استادبانک هم به عنوان یک فاکتور مهم در نظر گرفته شده است.

جلسه اول را میتوان به جرات جلسه ارزیابی نام گذاری کرد. به این معنی که هم استاد و هم شاگرد و والدین در طول جلسه به دنبال شناخت هرچه بیشتر از یکدیگر هستند. این شناخت اولیه بدون شک، سنگ بنای ادامه ارتباط بین استاد و شاگرد را پی ریزی خواهد کرد.

در این درسنامه و همچنین به کمک شما در بخش مشارکت در قالب تمرین، تلاش داریم تا نکاتی را مرور کنیم که به طور ویژه به برگزاری جلسه اول کلاس خصوصی ارتباط دارند.

در ادامه به بررسی برخی از این اصول می پردازیم:

1. اهمیت شکل گیری ارتباط با شاگرد در نخستین جلسه

بسیاری از شاگردان، مخصوصاً آن هایی که در مدرسه عملکرد خوبی ندارند، نسبت به درس -و به ویژه مدرس- مکانیسم دفاعی دارند. گویا شاگرد دور تا دور خود دیواری کشیده است و به استاد اجازه ی عبور از آن را نمی دهد. در این شرایط اگر ارتباط درستی بین شاگرد و استاد شکل نگیرد، طبیعتا کلاس بازدهی کافی را نخواهد داشت.

نکته: توجه داشته باشید که برخورد دوستانه با دوست شدن متفاوت است و توجه به تفاوت این دو بسیار اهمیت دارد.

2. ایجاد حس همدلی و مشاوره

برخی از اساتید در ارتباط تلفنی با استادبانک به این نکته اشاره میکنند که شاگرد آنها بیش از احساس نیاز به معلم خصوصی نیازمند مشاوره برای ایجاد انگیزش و راهنمایی های کلی است.

مشاوره بدون شک یک امر تخصصی است. نه والدین شاگرد و نه استادبانک از اساتید این توقع را ندارند که برای مشاوره به منزل شاگرد مراجعه کنند. اما در عین حال تجربه ما از ارتباط با شاگردان نشان می دهد، اساتیدی که قدرت ایجاد حس همدلی با شاگرد را دارند، از اقبال بیشتری برای ایجاد ارتباط برخوردار هستند.

مشاهده و گوش دادن درست شاید اولین گام برای ایجاد حس همراهی با شاگرد باشد. نداشتن انگیزه، ترس از والدین، ناامیدی از درس، استرس و .... مشکلات متعددی هستند که ممکن است شاگرد در حل آنها به کمک شما احتیاج داشته باشد.

3. اهمیت صبر و حوصله در جلسه اول

شاید بتوان اصلی ترین تفاوت یادگیری در مدرسه و کلاس خصوصی را در مفهوم "شخصی سازی" دانست. شاخصی سازی یا Personalization در واقع توانایی تطبیق مهارت های تدریس شما با نیاز دقیق شاگرد است.

نیازها و ضروریات یک کلاس عمومی با یک کلاس خصوصی تفاوت بسیار زیادی دارد. از جمله ی این ضروریات، داشتن صبر و حوصله بیشتر در ارتباط با شاگرد است.

Jerome Rabow در فصل اول کتاب Tutoring Mattersبه اهمیت صبر و حوصله در تدریس می پردازد و بیان می­کند که این نکته به شکل ویژه ای در جلسه اول کلاس خصوصی اهمیت دارد. با وجود عدم شناخت شاگرد و استاد از یکدیگر، طبیعتاً نمیتوان توقع داشت که ارتباط با شاگرد در نخستین جلسه بدون تنش و زحمت ایجاد شود. لذا پیش بردن کار در جهت آموزش شاگرد در جلسه اول نیازمند صبوری بیشتر از جانب استاد است.

4. تسلط مضاعف به منابع

تسلط به مباحث درس چیزی نیست که ما بخواهیم تاکید دوباره ای بر آن داشته باشیم. به عنوان یک معلم خصوصی، تسلط به مباحث کتاب درسی بدون شک به عنوان دانش بنیادی این شغل به حساب می آید.

تاکید مجدد ما بر این موضوع به دلیل مواردی است که به طور متعدد موجب لغو کلاس ها پس از جلسه اول شده است. برای مثال:

  • شاگرد در شرح درخواست، تقاضای حل تمرین فصل 1 کتاب را داشته است اما پس از مراجعه استاد مشخص میشود منظور شاگرد فصل 2 کتاب بوده است. این در حالی است که استاد برای تدریس فصل 2 آمادگی لازم را نداشته است.
  • نوع مدرسه شاگرد در شرح درخواست مشخص نشده است. شاگرد از مدرسه تیزهوشان بوده و سطح درسی بسیار بالایی دارد. این درحالی است که استاد خود را برای حل تمرینات سطح بالای درس آماده نکرده است.
  • شاگرد قصد دارد با طرح یک سوال میزان تسلط استاد را ارزیابی کند.

5. عدم تضعیف روحیه شاگرد

والدین و شاگرد در اکثر مواقع حتی اگر به طور مستقیم این مطلب را نپذیرند، به طور ضمنی به ضعف شاگرد در درس مربوطه آگاه هستند.

اشاره به ضعف تحصیلی شاگرد بایستی با ظرافت و حساسیت بالایی به والدین و شاگرد منتقل شود. در بسیاری مواقع اشاره مستقیم و بی پروا به ضعف شاگرد میتواند موجب بدبینی شود. متاسفانه در برخی از تماس ها به استادبانک، والدین هرچند درست یا غلط، اشاره ی مستقیم استاد به ضعف شاگرد را غیر حرفه ای و مخرب دانسته اند.

جمله زیر یک نمونه از نظر ثبت شده والدین یکی از شاگردان در سایت استادبانک است:

(در جهت جلوگیری از سوگیری و همچنین احترام به اساتید، نظرات والدین درج شده در درس نامه ها بدون ذکر نام استاد و شاگرد و با تغییرات در جمله بندی ها منتشر میشود.)

ای کاش به جای صحبت با فرزندم در رابطه با سطح تحصیلی ضعیفش، این موضوع رو با ما مطرح میکردند.

6. شروع آموزش، متناسب با سطح شاگرد

شاگردان قوی، از طرح سوالات ساده و مباحث پایه حس بی حوصلگی را تجربه میکنند.

همچنین برای شاگردان ضعیف، مواجه با مباحث سطح بالا بدون آمادگی و پیش زمینه حس ناامیدی و سرخوردگی به همراه دارد.

ما قصد نداریم در اینجا به این موضوع بپردازیم که دقیقا چه سطح از سوالاتی مناسب با چه شاگردی است. طبیعتا شرایط کلاس، زمان بندی، نزدیک بودن به امتحانات و ... همگی در تصمیم استاد در این خصوص اثرگذار است.

اما آموزش متناسب با سطح تحصیلی شاگرد، به عنوان یک نکته اساسی در چک لیست موارد مهم مربوط به جلسه اول، نکته ای نیست که بتوان از آن چشم پوشی کرد.

7. توجه به ظرفیت شاگرد در یادگیری

همانطور که گفتیم شرایط کلاس های عمومی با کلاس های خصوصی متفاوت است.

در کلاس های عمومی معمولا استاد میانگین تحمل و ظرفیت شاگردان برای آموزش را ملاک قرار میدهد. برای مثال بعد از 40 دقیقه تدریس، استاد احساس میکند که جو کلاس برای ادامه تدریس مناسب نیست و به یک تنفس کوتاه نیاز است.

در کلاس خصوصی، با توجه به تمرکز بیشتر استاد روی شاگرد، این موضوع به طور دقیقتری قابل سنجش است.

نکته: استراحت کوتاه در حین تدریس نباید کلاس را از فضای آموزشی خارج کند. موارد زیر ازجمله اشتباهات پرتکرار در زمان تنفس در کلاس است:

  • چک کردن موبایل توسط استاد
  • صحبت از موارد حاشیه ای (سیاسی، اعتقادی، اخبار روز، شخصی و ...)
  • قضاوت در خصوص معلم مدرسه شاگرد
  • ...

نکته: در صورت درخواست شاگرد یا والدین به برگزاری جلسه بیش از 90 دقیقه، پیش از تصمیم گیری شرایط کلی را درنظر بگیرید. در مواردی گرچه درخواست جلسات چند ساعته از سوی شاگرد بوده، اما در نهایت منجر به اختلاف نظر و نارضایتی طرفین از بازدهی کلاس شده است.

برای شرکت در دوره اخلاق حرفه ای استادبانک و دریافت گواهینامه، بایستی عضو اساتید استادبانک شوید. عضویت در استادبانک

تمرین جلسه 10

یکی از چالش های اصلی تدریس مواجهه با شاگردان با سطح تحصیلی پایین است. (به اصطلاح شاگرد ضعیف)

این موضوع خصوصاً در جلسه اول چالش بیشتری ایجاد میکند.

لطفا یک نمونه از مواجهه واقعی خود با شاگرد بسیار ضعیف را شرح دهید. چه رویکردی را در جلسه اول در مواجهه با این شاگرد و والدین او پیش گرفتید؟

(اگر قبلا تجربه تدریس نداشته اید، میتوانید صرفا نظر خود را در این مورد بیان کنید)

نکته: لطفا از اسامی واقعی شاگردان استفاده نکنید.

عضو اساتید استادبانک شوید و پاسخ خود را ثبت کنید عضویت اساتید
الهام قوهستانی الهام قوهستانی استاد تایید شده
۰۷ تیر ۱۴۰۴

<p>من یک دانش آموز داشتم که ترک تحصیل کرده بود و بعد از چند سال تصمیم به ادامه تحصیل گرفت و با من درس شیمی داشت اول کار هر چیزی میگفتم براش گنگ بود ولی من مرتب بهش روحیه میدادم<br />
سعی میکردم از بین صحبت هاش یک نقطه قوت پیدا کم و مدام حین تدریس بهش یادآوری میکردم این موضوع باعث شد که کم کم به درس علاقمند بشه و با جدیت پیگیری کنه و موفق بشه</p>

0
هادی صفری هادی صفری استاد تایید شده
۰۷ تیر ۱۴۰۴

<p>در مواجهه با شاگرد ضعیف اصل اول برای من ارتباط گرفتن موثر در جلسه اول است . بیشتر به دنبال ایجاد یک رابطه دوستانه با شاگرد هستم . و معتقد هستم شما هر چقدر هم که در تدریس و ارائه مطلب به خوبی عمل کنید ، اگر دانش آموز حس خوبی از شما نگیرد به احتمال زیاد گفته های شمارا فقط می شنود و گوش دادن واقعی شکل نمی گیرد. از این رو بنده پیشنهاد می کنم در مواجهه با چنین دانش آموزی اول اجازه دهید اولیا و دانش آموز خواسته های خود را بیان کنند .</p>

0
حسن کاظمی حسن کاظمی استاد تایید شده
۰۷ تیر ۱۴۰۴

<p>مواجهه با یکی از شاگردان ضعیف در جلسه اول تدریس خصوصی ریاضی پایه یازدهم:<br />
<br />
در یکی از جلسات اول تدریس خصوصی، مادری با نگرانی تماس گرفت و گفت که پسرش، امیر، پایه ریاضی‌اش بسیار ضعیف است و نمره امتحان ترم اولش 7 از 20 شده. جلسه اول با حضور مادر و امیر در خانه‌شان شروع شد.<br />
<br />
مشاهدات ابتدایی من:<br />
<br />
امیر مضطرب بود و نگاهش را به زمین می‌دوخت.<br />
<br />
مادر مدام تاکید می‌کرد: «خیلی ضعیفه، نمی‌فهمه، هر چی می‌گم گوش نمی‌کنه».<br />
<br />
وقتی از امیر خواستم چند تمرین ساده حل کند، متوجه شدم که حتی مفاهیم پایه‌ای مثل "تقسیم" را به‌درستی بلد نیست.<br />
<br />
رویکرد من در جلسه اول:<br />
<br />
1. ایجاد امنیت روانی و اعتماد:<br />
<br />
ابتدا با زبان بسیار ساده و دوستانه با امیر صحبت کردم. گفتم:<br />
«اشکالی نداره اگه بعضی چیزا رو بلد نیستی، خیلی‌ها تو این مرحله کمک می‌گیرن. من هم وقتی هم‌سن تو بودم، بعضی درس‌ها برام سخت بود.»<br />
<br />
از مادر خواستم برای دقایقی از اتاق خارج شود تا فضای فشار کمتر شود.<br />
<br />
2. ارزیابی بدون برچسب‌زنی:<br />
<br />
چند سوال پایه‌ای از امیر پرسیدم تا دقیقاً بفهمم مشکل از کجاست (درک مفاهیم، تمرکز، اضطراب یا تنبلی).<br />
<br />
متوجه شدم مفاهیم ابتدایی را بلد نیست، ولی هوش عمومی‌اش پایین نیست؛ فقط ساختار یادگیری‌اش به‌هم ریخته.<br />
<br />
3. تنظیم برنامه واقع‌گرایانه:<br />
<br />
به مادر توضیح دادم که با برچسب "ضعیف" زدن کمکی نمی‌شود و بهتر است به‌جای فشار، از تشویق استفاده شود.<br />
<br />
یک برنامه سه‌مرحله‌ای تنظیم کردم:<br />
الف) بازآموزی مفاهیم پایه<br />
ب) تمرین هدفمند با بازخورد<br />
ج) آزمون‌های کوچک برای بالا بردن اعتماد به نفس<br />
<br />
نتیجه بعد از چند جلسه:<br />
<br />
امیر کم‌کم علاقه‌مند شد، چون درک کرد که می‌تواند موفق شود. وقتی اولین تمرین را به‌درستی حل کرد، آن را جلوی مادرش با لبخند نشان داد، و این اولین جرقه انگیزه بود.<br />
<br />
جمع‌بندی نگاه من:<br />
<br />
در مواجهه با دانش‌آموز ضعیف، اولین جلسه نقش کلیدی دارد. مهم‌ترین رویکردها عبارت‌اند از:<br />
<br />
پرهیز از ترساندن یا سرزنش<br />
<br />
ایجاد ارتباط انسانی و دوستانه<br />
<br />
ارزیابی بدون قضاوت<br />
<br />
گفت‌وگوی شفاف با والدین درباره نقش حمایتی‌شان<br />
<br />
شروع از مفاهیم ساده برای ساختن اعتمادبه‌نفس</p>

0
رضوانه خان بیگی رضوانه خان بیگی استاد تایید شده
۰۷ تیر ۱۴۰۴

<p>با عرض ادب و احترام:<br />
ابتدا ایجاد انگیزه درس خواندن و علاقه در درس مورد نظر با استفاده از فن بیان مناسب و بیان خواسته کلی درس و ترکیب آن با مسائل روز مره ؛ احساس مفید بودن درس و کارآمد بودن آن را در دانش آموز ایجاد می‌کند.<br />
همان طور که در پیام های قبل هم ذکر کردم داشتن جزوه های مختلف با توجه به سطح دانش آموزان مختلف این مسیر را راحت تر میکند.<br />
همچنین طبقه بندی سوالات از ساده به سخت <br />
وقتی دانش آموز ابتدا سوالات ساده را سریع بتواند پاسخ دهد اعتماد به نفس پیدا می‌کند و همین امر کار استاد را راحت تر کرده و مسیر یادگیری آسان می‌شود.<br />
قطعا تدریس حرفه ای و تسلط به مباحث از لزومات برخورد با شاگردان ضعیف است.</p>

0
نرگس نظری نرگس نظری استاد تایید شده
۰۷ تیر ۱۴۰۴

من مربی پیلاتس هستم و موقعی که شاگرد مبتدی بهم رجوع میکنه سعی میکنم حرکات سبک باشه تا از ورزش زده نشه و توضیحات مربوط به حرکاتم زیاد و کامل باشه</p>

0
افسانه رضائی افسانه رضائی استاد تایید شده
۰۷ تیر ۱۴۰۴

<p>با سلام<br />
رویکرد من رویکرد تهاجمی نیست، ریاضی و فیزیک دروسی هستند که هر انسانی در هر سطحی با مواجهه با آنها به چالش می خورد، بنابراین وقتی پذیرفتم چنین رشته ای را تا سطح دکتری ادامه دهم، برای یاد دادن آن به دیگران را نیز باید برنامه داشته باشم.<br />
با پرسش چند سوال ساده می توان به سطح شاگرد پی برد<br />
شاگردی در دوره نهم درس ریاضی داشتم، با پرسش چند سوال ساده به سطح ایشان پی بردم و متوجه شدم شاگرد با سطح علمی پایین است، بنابراین ابتدا از ساده تربن مباحث شروع کردم و با تشویق اینکه با این روش بخش زیادی از کتاب را پوشش دادیم متعجب بود و خوشحال که توانسته یاد بگیرد. در واقع اعتماد به نفس یادگیری ریاضی را به او برگرداندم.<br />
شاگردی در درس فیزیک دهم داشتم، این شاگرد از ابتدای سال به دلیل ارتباط نگرفتن با فیزیک، خود را ضعیف می پنداشت. بنابراین با روش های که خودم در دبیرستان متوجه فیزیک میشدم، با زبانی ساده شروع به حل سوالات میکردیم. شاگرد پس از چند جلسه به چنان اعتماد به نفس بالایی دست یافته بود که میگفت کل کتاب را فهمیدم‌. به گفته خود ایشان که تمام سوالات امتحان در زمینه تشریحی را درست حل کرده ام.<br />
.</p>

0
صفر قنبری صفر قنبری استاد تایید شده
۰۷ تیر ۱۴۰۴

<p>هنگامی که با شاگردضعیف برخوردمی کنم نقاط قوت اورا تقویت می کنم ومدام او را تشویق می کنم تا بهتر یادبگیرد واثربخش هم بود شده حتی 20 هم گرفته است</p>

0
معصومه شیخ محمدی معصومه شیخ محمدی استاد تایید شده
۰۷ تیر ۱۴۰۴

<p>یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که در تدریس با آن مواجه می‌شویم، برخورد با شاگردانی با سطح تحصیلی پایین است؛ شاگردانی که یا از پایه ضعیف هستند، یا دچار بی‌انگیزگی، اضطراب یادگیری، یا حتی تجربه‌های منفی قبلی از آموزش شده‌اند.در مواجهه با شاگردان ضعیف، کلید موفقیت در جلسه اول، ایجاد حس امنیت روانی، تشخیص دقیق سطح، کاهش ترس از قضاوت، و همدلی با والدین و خود دانش اموز است. شاگرد ضعیف، معمولاً اول نیاز به شنیده شدن دارد، نه درس دادن. هنر گوش دادن سازنده ...</p>

0
فاطمه احمدی فاطمه احمدی استاد تایید شده
۰۷ تیر ۱۴۰۴

<p>با توجه به تجربه شخصی بنده، چندین عامل در جلسه اول با یک دانش آموز در سطح ضعیف موثر هستند از جمله: محیط کلاس باید به گونه ای حمایتی باشد تا اعتماد به نفس در دانش آموز تقویت شود. همچنین اگر دانش آموز مطلبی را یاد نگرفت نباید به راحتی از کنار آن گذشت، آن مطلب را باید چندین و چند بار با بیان‌های مختلف، با مثال های متنوع برای او توضیح داد، این موضوع نیازمند حوصله و صبوری بیشتر استاد نیز هست، به طور مثال یکی از دانش آموزانم، ساکن یکی از استان‌های ایران عزیز هستند، هم ضعف در یادگیری داشتند و هم به جهت متفاوت بودن زبان، نیازمند زمان بیشتری برای یادگیری بودند، که بنده با صبر و حوصله و تکرار چندین و چندباره درس و ذکر مثال‌های متعدد از مبحث درسی و همچنین ایجاد حس اعتماد به نفس به ایشان سعی در بالا بردن سطح یادگیری شان کردم.</p>

0
عباس شاهینی عباس شاهینی استاد تایید شده
۰۷ تیر ۱۴۰۴

<p>ابتدا باید به شاگرد اعتماد به نفس بدهیم و اگر لازم است در مورد ضعیف بودن شاگرد و نیاز شاگرد به تعداد جلسات زیاد را با والدین شاگرد صحبت کنیم.<br />
گاهی از مواقع لازم است که میزان اطلاعات شاگرد از موضوع درس را صفر در نظر بگیریم و به صورت پایه ای شروع به آموزش کنیم</p>

0
×
ثبت نام به عنوان معلم خصوصی