آنچه در این مقاله میخوانید
هدف اصلی از ارائۀ درس فارسی در دورۀ ابتدایی، تقویت چهار مهارت زبانی، یعنی گوش دادن، سخن گفتن، خواندن و نوشتن است. از دیگر اهداف این درس، ایجاد نظم فکری در دانشآموزان است. دانشآموز در پایۀ اول و دوم به صورت مقدماتی با این مهارتها آشنا میشود. در کتاب فارسی سوم و چهارم نیز آموزش سطوح پیشرفتهٔ مهارتهای زبانی مد نظر قرار داده شده است.
در این مقاله به بررسی روش تدریس فارسی پنجم دبستان و نکاتی در خصوص راهنمای تدریس فارسی پنجم دبستان پرداختهایم.
همچنین فایل پیدیاف کتاب فارسی پنجم دبستان و راهنمای تدریس درس به درس فارسی پنجم دبستان را در اختیار شما همکاران عزیز قرار دادهایم که در ادامۀ همین مقاله میتوانید آنها را دانلود کنید.
در صورتی که به عنوان معلم خصوصی فارسی پنجم ابتدایی یا معلم آموزش و پرورش، این درس را تدریس میکنید، این مقاله برای شما مفید خواهد بود. لطفا با ما همراه باشید.
نگاهی به کتاب فارسی پنجم دبستان
قبل از ارائۀ فایل روش تدریس پنجم دبستان، در این قسمت نگاهی به ساختار کتاب فارسی پنجم دبستان خواهیم داشت.
کتاب فارسی پایۀ پنجم ابتدایی چاپ ۱۴۰۰، شامل ۱۵۲ صفحه و ۶ فصل در شش موضوع کلی و اساسی است. این موضوعات در زمینههای مختلفی مانند شکرگزاری و نیایش خداوند، مسائل اخلاقی، اجتماعی، فرهنگی، علمی و هنری ارائه شدهاند.
هر فصل از کتاب فارسی پایۀ پنجم، شامل چند درس مختلف است. در مجموع، کتاب درسی فارسی پنجم ابتدایی از ۱۷ درس تشکیل شده است که در مقایسه با چاپ قدیم این کتاب، سه درس آن حذف شده است. از این ۱۷ درس، دو درسِ هفتم و دوازدهم به عنوان دروس آزاد در نظر گرفته شدهاند.
متن درس: متن درس در ابتدای هر درس در یکی از دو قالب نثر یا شعر و با توجّه به تواناییها و دامنۀ لغات و نیازهای فرهنگی و تربیتی دانشآموزان کلاس پنجم ارائه شده است.
درست و نادرست: این بخش در تمامی دروس وجود دارد و شامل پرسشهایی است که هدف آن تقویت حافظۀ کوتاه مدت دانشآموزان و پرورش دقت و توجه آنها است.
واژه آموزی: در این قسمت دانشآموزان با شیوههای ترکیبسازی و ساخت کلمات در زبان فارسی آشنا میشوند.
دانش زبانی: در این بخش مهارتهایی همچون لحن و آهنگ خوب، مهارت خوب گوش دادن و غیره آموزش داده میشود. بخش واژهآموزی و دانش زبانی به صورت یک در میان در همۀ درسهای کتاب فارسی پنجم دبستان ارائه شدهاند.
تصویرخوانی و صندلی صمیمیت: محور اصلی این فعالیت، آموزش خوب دیدن، اندیشیدن و سخن گفتن است. دانشآموزان پس از دقت در تصاویر، برداشتهای شخصی خود را بیان میکنند.
شعرخوانی و صندلی صمیمیت: در این فعّالیت که در درسهای ۲ و ۶ و ۱۲ ارائه شده، دانشآموزان با روشهای شعرخوانی با رعایت لحن و آهنگ مناسب آشنا میشوند. این کار به درک بهتر متن و افزایش اعتماد به نفس دانشآموزان کمک میکند.

گوش کن و بگو: هدف این بخش که در درسهای ۴، ۱۰ و ۱۴ ارائه شده، پرورش درک شنیداری دانشآموزان است. دانشآموزان پس از گوش دادن به متن، به پرسشها پاسخ میدهند.
نمایش: هدف بخش نمایش، تقویت اعتماد به نفس، هوش حرکتی، قدرت سخن گفتن در برابر جمع و کاهش کم رویی دانشآموزان است. درسهای ۵، ۱۰ و ۱۷ شامل بخش نمایش هستند.
بخوان و حفظ کن: این بخش در هر یک از شش فصل کتاب قرار دارد و یکی از تجربیات خوانداری زبان فارسی است. اهداف این بخش، پرورش حافظه و تقویت فن بیان دانشآموزان است. برای رشد قوۀ ادراکی دانشآموزان نیز پرسش هایی با عنوان “خوانش و فهم” مطرح شده است. درسهای ۱، ۳، ۶، ۱۰، ۱۶ و ۱۳ شامل بخش بخوان و حفظ کن هستند.
بخوان و بیندیش: بخش بخوان و بیندیش در درسهای ۲، ۵، ۷، ۱۲، ۱۵ و ۱۷ شامل متنهایی با هدف تقویت قدرت درک متن و تفکر دانشآموز طراحی شدهاند. در انتها نیز پرسشهایی تحت عنوان درک و دریافت ارائه شده است.
حکایت: در انتهای هر فصل از کتاب فارسی پنجم دبستان، حکایتی ارائه شده است که هدف آن تقویت قدرت تشخیص و درک متن دانشآموزان و آشنایی آنها با ضربالمثلهای فارسی است.
مروری بر سرفصلهای کتاب فارسی پنجم و اهداف هر فصل
در این بخش مروری بر سرفصلها و اهداف کلی هر فصل از کتاب فارسی پنجم دبستان خواهیم داشت. برای مشاهدۀ اهداف هر بخش روی گزینۀ مورد نظر کلیک کنید. سرفصلها و اهداف کتاب فارسی پنجم دبستان عبارتند از:
- آشنایی با آفرینش خداوند و تأمل در آن
- تقویت مهارت روخوانی با رعایت لحن مناسب
- تقویت مهارت درک متن و بهبود سواد خواندن
- تقویت حافظه و توانایی حفظ شعر
- توانایی کاربرد ضربالمثلها
- تقویت مهارت قصهگویی و شناخت ساختار آن
- تقویت مهارت رونویسی، املا و نگارش و پرورش ذهن خلاق
- تقویت مهارت سخن گفتن و تصویرخوانی
- تقویت سواد دیداری
- توانایی انتقال پیام در قالب نمایشنامه
- پرورش علاقهمندی به زیبانویسی و خط تحریزی
- آشنایی با نکات دستوری
- گسترش شبکۀ واژگانی دانشآموزان
- آشنایی با شاعران بزرگ مانند سعدی و پروین دولتآبادی
- گسترش دامنۀ لغات با کمک گرفتن از مخالف معنایی واژگان
- زمینه سازی برای توسعه و به کارگیری تفکّر و تعقّل در زندگی
- تقویت توانایی حفظ شعر و پرورش حافظه
- تقویت مهارت درک متن و بهبود سواد خواندن
- کسب مهارت درک محتوا و کاربرد ضربالمثلها
- تقویت مهارت سخن گفتن به کمک سواد دیداری
- ایجاد نگرش مثبت در دانشآموزان در زمینهٔ بهرهگیری از نیروی فکری
- گسترش شبکهٔ واژگان ذهنی دانشآموز
- ایجاد علاقهمندی به خطّ تحریری و اصول درستنویسی
- تقویت مهارت روانخوانی با رعایت لحنها
- تمرین خاطرهگویی و قصّهگویی
- توانایی حل مسائل با تفکر و کمک گرفتن از توانایی های ذهنی
- تقویت روحیهٔ دانشاندوزی و خردورزی
- توجه به مهارت گوش دادن و بهرهگیری از آن در نوشتن
- آشنایی بیشتر با شاعرانی همچون فردوسی و ناصرخسرو
- گسترش دامنهٔ لغات از طریق ساخت کلمات جدید به روش ترکیب واژهها
- تقویت مهارت نوشتاری، خاطرهنویسی به شکل صحیح
- آشنایی بیشتر با معنا و مفهوم اشعار و بازگردانی آنها به نثر ساده و روان
- تقویت برخی صفات پسندیده مانند صداقت و راستی
- تقویت حسّ میهن دوستی و گرایش به دفاع از عزّت وطن
- تقویت روحیهٔ بزرگداشت و احترام به خدمتگزاران کشور
- آشنایی با صفت پایداری و مفهوم ادبیات مقاومت
- تقویت مهارت درک مطلب و دریافت مفهوم
- تقویت مهارت خواندن و رعایت لحن وآهنگ متن
- آموزش شرح حال نویسی
- گسترش شبکهٔ واژگان با ساخت کلمات جدید از طریق ترکیب واژگان
- تقویت مهارت سخن گفتن و سخنوری
- تقویت مهارت گوش دادن و درک متن از طریق تقویت حافظهٔ شنیداری
- ایجاد علاقه مندی به حفظ شعر و خواندن اشعار مختلف
- تقویت درک مَثَل و علاقه مندی به مطالعهٔ ضربالمثلها
- ایجاد علاقه به خوش نویسی و خط تحریری
- آشنایی بیشتر با نمادهای ملّی کشور ایران (مفاخر فرهنگی، شهیدان، پرچم، سرود و غیره)
- آشنایی بیشتر با اهمّیت زبان رسمی و ملّی و ویژگیهای آن
- تقویت مهارت نوشتاری، نوشتن متن زیبا با توجّه به حسّ شنوایی و شرح حال نویسی
- پرورش حس علاقهمندی به مشاهیر علمی و فرهنگی و مطالعهٔ سرگذشت آنها
- تقویت روحیهٔ خود باوری و اعتماد به نفس ملّی
- ارتقا حس احترام نسبت به بزرگان فرهنگی و هنری
- توسعهٔ دامنهٔ واژگان، تقویت سواد خواندن و درک متن
- تقویت مهارتهای چهارگانهٔ زبان آموزی (سخن گفتن، گوش دادن، خواندن و نوشتن)
- کسب مهارت در نوشتن خطّ تحریری
- آشنایی دانشآموزان با اجزای جمله
- شناساندن چهرههای ماندگار و حماسهآفرینان دفاع مقدّس و شهیدان هستهای و …
- تقویت روحیهٔ پشتکار و خدمت به مردم
- افزایش اعتماد و توکّل به خدا در همهٔ مراحل زندگی
- آشنایی با برخی از واژگان و مضامین اخلاقی، شخصیتها و مفاهیم دینی تأثیرگذار در زندگی
- ایجاد علاقه در دانشآموزان به مطالعهٔ ضربالمثلها و درک پیام و کاربرد آنها
- افزایش درک دانش زبانی در دانشآموزان با انجام تمرینهای مرتبط
- تقویت شناخت واژگان از راه گسترش واژه
- بسط و گسترش دایرهٔ واژگان از طریق ترکیب سازی
- افزایش درک مفهوم تصویر و بیان پیام آن از طریق تصویرخوانی
- افزایش علاقه و تقویت مهارتهای قصّهگویی و قصّهخوانی
- پرورش درک شنیداری از راه دقت در قصههای شنیداری
- تقویت تشخیص دانشآموزان نسبت به کاربرد برخی از نشانههای ربط یا اضافه چون، چو و غیره.
- تقویت مهارت درست نوشتن
- آشنایی با ابزارهای انسجام گزارههای متن
- تقویت مهارت املا و خوشنویسی
- آشنایی با فضایل اخلاقی و رفتاری برخی از دانشمندان ایرانی
- ایجاد و تقویت روحیهٔ پرسشگری و کسب علم
- تقویت مهارت درک متن و بهبود سواد خواندن
- تقویت علاقه نسبت به کتاب خوانی و مطالعهٔ سرگذشت مشاهیر
- تقویت مهارت گوش دادن و توجّه به لحن داستان
- آشنایی با سخن گفتن متناسب با مخاطب و موقعیت
- آشنایی با نوشته های تحقیقی و نوشتن تحقیقی
- گسترش دایرهٔ واژگان
- تقویت توانایی حفظ شعر
- آشنایی با فناوریهای جدید و کاربرد علم و فن در زندگی
- تقویت شناخت و کاربرد ضربالمثل
- تقویت توانایی در مهارت نوشتن با رعایت سنجههای نوشتاری
- تقویت مهارت خوب دیدن و بهرهگیری از آن در مهارتهای زبانی
بهترین روشهای تدریس فارسی پنجم دبستان
روشهای تدریس مناسب برای درس فارسی پایۀ پنجم عبارتند از روش نمایشی، بحث گروهی، حل مسأله، نمایش، بارش فکری، تدریس اعضای گروه، الگوی کاوشگری، قضاوت عملکرد، پیش سازماندهنده و روشنسازی طرز تلقی. توضیح کامل هر یک از این روشها، و همچنین روش مناسب برای هر یک از درسهای کتاب فارسی پنجم، در کتاب راهنمای معلم فارسی پنجم ارائه شده است.
بودجهبندی سالانۀ فارسی پنجم ابتدایی
در هر هفته ۷ جلسۀ آموزشی ۵۰ دقیقهای به درس فارسی پنجم اختصاص دارد. برای آموزش هر درس از کتاب فارسی پنجم دبستان، به طور متوسط ۹ تا ۱۱ جلسه در نظر گرفته شده است.
برنامهریزی برای تدریس فارسی پنجم ابتدایی باید به گونهای باشد که تا پایان دهۀ اول اردیبهشت ماه، تدریس کل کتاب به پایان رسیده باشد و بقیۀ زمان به مرور آموختهها اختصاص یابد. بودجهبندی پیشنهادی فارسی پنجم ابتدایی به صورت زیر است:

طرح درس فارسی پنجم دبستان شامل تمام دروس
از طریق لینک زیر به طرح درس تمامی دروس کتاب فارسی پنجم ابتدایی دسترسی خواهید داشت. این فایلها شامل اهداف کلی، اهداف جزیی و رفتاری هر درس، روش تدریس، بررسی فعالیتها و نحوۀ ارزشیابی است.
کتابهای کمک درسی فارسی پنجم دبستان
روشهای مختلفی برای تمرین بیشتر و بهبود وضعیت درس فارسی در دانشآموزان پایۀ پنجم ابتدایی وجود دارد. یکی از این روشها استفاده از آموزشهای شخصیسازی شده با کمک معلم خصوصی است. سامانۀ تدریس خصوصی استادبانک این بستر را برای دانشآموزان و معلمان عزیز فراهم کرده است تا از باکیفیتترین خدمات در زمینۀ تدریس خصوصی به صورت حضوری و آنلاین استفاده کنند.
استفاده از نمونه سوالات فارسی پنجم دبستان نیز میتواند به تکرار و تمرین بیشتر این درس کمک کند. روش دیگر استفاده از کتابهای کمک درسی است.
ما در این قسمت به معرفی کتابهای گاج و خیلی سبز در زمینۀ آموزش فارسی پنجم ابتدایی میپردازیم.
۱. کتاب کار فارسی پنجم خیلی سبز
کتاب کار فارسی پنجم، انتشارات خیلی سبز، شامل درسنامههایی است که همۀ نیازهای دانشآموزان از جمله واژهآموزی، مفاهیم درس، نکات نگارشی، دانش زبانی و غیره را رفع میکند. این کتابِ ۱۰۸ صفحهای شامل سؤالات دستهبندی شده و خودارزیابیهایی برای همۀ فصلها است.
در صورتی که دانشآموز شما نیاز به تقویت درک متن دارد، میتوانید کتاب درک متن پنجم خیلی سبز را به او پیشنهاد دهید. برای بهبود دست خط دانشآموزتان از کتاب خوش خطی پنجم خیلی سبز استفاده کنید.

۲. کتاب فارسی پنجم گاج سری کارپوچینو
کتاب فارسی پنجم کارپوچینو با توجه به ساختار کتاب درسی فارسی پنجم ابتدایی شامل ۱۷ درس است. برای هر درس، درسنامههای جامعی ارائه شده است که همۀ نیازهای دانشآموز را در درس فارسی پنجم برآورده میکند. در پایان هر درس نیز تمرینات مختلفی برای تقویت واژهآموزی، دانشزبانی، درک مطلب، املا، نگارش و غیره طراحی شده است.
همچنین در این کتاب به نقویت قدرت تحلیل، استنباط و تفکر در دانشآموزان توجه شده است. ارائۀ نمونه سؤالات امتحانی نوبت اول و دوم نیز از دیگر ویژگیهای کتاب فارسی پنجم کارپوچینو است.
در صورتی که دانشآموز شما یا والدین او نیاز به کتابی دارند که پاسخ پرسشها نیز در آن ارائه شده باشد، کتاب فارسی پنجم سری پرسمان گزینۀ مناسبتری است.

نگاهی به کتاب روش تدریس فارسی پنجم دبستان
کتاب راهنمای معلم فارسی پنجم دبستان از دو بخش اصلی تشکیل شده است؛ بخش اول، کلیات و بخش دوم، بررسی درس به درس فارسی پنجم دبستان.
در بخش اول، رویکرد برنامۀ درسی فارسی در دورۀ ابتدایی، ساختار و اهداف کتاب فارسی و نگارش پنجم دبستان، جداول و توضیحات مربوط به مهارتهای زبانی، روشهای تدریس پیشنهادی ارائه شده است. همچنین توضیحات کاملی در مورد نحوۀ ارزشیابی در دو درس فارسی و نگارش پایۀ پنجم ابتدایی در اختیار معلمان عزیز قرار گرفته است.
پس از این قسمت، اهداف هر درس و روشهای تدریس پیشنهادی و مدت زمان لازم برای آن درس ارائه میشود. در نهایت، توضیحات کاملی در مورد هر یک از فعالیتها، تمرینات خواندن، درک مطلب و املاهای مورد نیاز برای آن درس در اختیار معلمان عزیز پایۀ پنجم ابتدایی قرار میگیرد.
همکاری با استادبانک، یکی از برترین مؤسسات تدریس خصوصی در ایران
در این مقاله به بررسی کتاب درسی و روش تدریس فارسی پنجم دبستان پرداختیم. همچنین فایل راهنمای معلم فارسی پنجم دبستان را برای دانلود در اختیار شما همکاران عزیز قرار دادیم. بودجهبندی سالانه، معرفی برخی منابع کمک آموزشی و نمونه سؤالات فارسی پنجم دبستان نیز در اختیار شما همکاران گرامی قرار گرفت. در آپدیتهای بعدی این مقاله، به برخی سؤالات رایج در مورد روش تدریس فارسی پنجم میپردازیم.
در صورتی که به مطالعۀ سایر مقالات در زمینۀ روش تدریس، توسعۀ شغلی معلمان، تکنولوژیهای آموزشی، مدیریت کلاس و اخبار معلمان علاقمند هستید، پیشنهاد میکنیم به بخشهای مختلف مجله اساتیدِ (سایت معلمان ابتدایی و سایر مقاطع تحصیلی) استادبانک هم مراجعه کنید. همچنین اگر به عنوان معلم به تدریس خصوصی علاقه دارید میتوانید شرایط همکاری با استادبانک را مطالعه و فرم ثبت نام معلم خصوصی را تکمیل کنید یا از طریق شماره ۰۲۱۵۴۴۳۵۰۰۰ با مشاورین ما در ارتباط باشید.
استادبانک همواره در تلاش است تا با همکاری برترین معلمان و اساتید کشور و با استفاده از تجربیات آنها، نقشی تأثیرگذار در گسترش دانش، به روزرسانی اطلاعات معلمان و معرفی آنها به دانشآموزان و دانشجویان کشور داشته باشد. هدف ما بالا بردن سطح کیفیت آموزش معلمان و ساختن آیندهای روشن برای فرزندان این سرزمین است.
روشهای مختلفی برای آموزش درس فارسی پنجم دبستان وجود دارد. با استفاده از کتاب راهنمای معلم فارسی پنجم که لینک دانلود آن در این مقاله از سایت معلمان استادبانک قرار دارد، میتوانید با این روشها آشنا شوید.
فایل pdf روش تدریس فارسی پنجم دبستان در این مقاله از سایت معلمان ابتدایی استادبانک قرار گرفته است. با ورود به این مقاله، میتوانید به لینک دانلود راهنمای تدریس معلم فارسی پنجم دسترسی داشته باشید.
با مطالعۀ کتاب روش تدریس معلم پنجم ابتدایی، با نحوۀ تدریس دروس آزاد فارسی پنجم آشنا خواهید شد. با کلیک روی این مقاله، به این فایل دسترسی خواهید داشت.
نظر خود را در مورد این مطلب بیان کنید: