هر آنچه که باید در مورد پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بدانید

آموزش یکی از مهمترین جنبه‌های توسعه در هر کشوری است. عملکرد تحصیلی و درسی دانش‌آموزان هر جامعه، به عنوان نیروی انسانی آیندۀ آن جامعه و مسئولان فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و غیره در دهه‌های بعدی، از اهمیت غیر قابل انکاری برخوردار است.

دستاوردهای تحصیلی یکی از فاکتورهای بسیار مهمی است که اغلب کارفرمایان در استخدام نیروی کار در نظر می‌گیرند. بنابراین، دانش‌آموزان باید حداکثر تلاش خود را در دوران تحصیل به کار گیرند تا علاوه بر کسب نمرات خوب، مهارت‌های‌شان را نیز ارتقا داده و همزمان خود را برای فرصت‌های شغلی آینده آماده کنند.

اما باید این نکته را نیز در نظر گرفت که تلاش دانش‌آموز به تنهایی در پیشرفت تحصیلی او مؤثر نخواهد بود. عوامل متعدد دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند منجر به پیشرفت یا افت تحصیلی او شوند. در این مقاله از مجله اساتید استادبانک (بزرگترین و معتبرترین پلتفرم آموزش خصوصی در کشور) قصد داریم به بررسی این عوامل بپردازیم و راهکارهایی را برای کمک به موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان ارائه دهیم.

پیشرفت تحصیلی چیست؟

اگر بخواهیم به صورت علمی و آکادمیک تعریف پیشرفت تحصیلی را ارائه دهیم می‌توانیم به تعریف اتکینسون و همکاران (۱۹۹۸) مراجعه کنیم که بیان می‌کنند:

به زبان ساده‌تر می‌توان گفت که پیشرفت تحصیلی دانش آموز به معنای کسب نتایج استاندارد در مقطع مربوطه و موفقیت او در یادگیری انواع مطالب درسی است. برای سنجش میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان روش‌های مختلفی وجود دارد که در ادامۀ مقاله به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

نقطه مقابل پیشرفت تحصیلی، مفهومی تحت عنوان افت تحصیلی است که به معنای کاهش عملکرد درسی و تحصیلی دانش‌آموز در اکثر دروس یا دروس مهم و اساسی است. افت تحصیلی یکی از مشکلات هر نظام آموزشی است و به روش‌های مختلفی از جمله عدم دستیابی دانش‌آموزان به اهداف تحصیلی در مقطع مربوطه، مردودی، ترک تحصیل و بی انگیزگی برای ادامه تحصیل، خود را نشان می‌دهد.

در مقاله‌ای تحت عنوان افت تحصیلی دانش آموزان و راهکارهای مقابله با آن، به نکات مهمی در این زمینه اشاره کرده‌ایم که می‌تواند برای معلمان مدرسه، معلم خصوصی، والدین و مشاوران تحصیلی مفید باشد.

اهمیت پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

 پیشرفت یا عدم پیشرفت تحصیلی دانش آموز در هر مقطع، نقشی تاثیرگذار در موفقیت تحصیلی او در دوره‌های بعدی دارد. برای مثال شاگردی که در ریاضی نهم با مشکلات عدیده‌ای روبرو است و در آزمون‌های استاندارد، نتایج قابل قبولی را کسب نکرده است، مسلما در دوره متوسطه دوم نیز چالش‌های بسیاری را در درس ریاضی خواهد داشت.

به همین ترتیب دانش‌آموزی که در دوران مدرسه نتایج قابل قبولی را کسب نکرده است، احتمالا در دوره‌های دانشگاهی نیز موفقیت کمتری را در مقایسه با سایر همکلاسی‌های خود کسب خواهد کرد. ضمن اینکه کسب دستاوردهای تحصیلی، در افزایش اعتماد به نفس افراد نیز بسیار تاثیرگذار خواهد بود.

از سوی دیگر همان طور که در مقدمه مقاله هم اشاره کردیم، دستاوردهای تحصیلی دانش آموزان نقش تاثیرگذاری در وضعیت شغلی آن‌ها در آینده دارد. معمولا کارفرمایان رزومۀ تحصیلی فرد را به دقت مورد بررسی قرار می‌دهند و چنان چه شخص نتایج قابل قبولی را در دوران مدرسه و دانشگاه کسب کرده نباشد، به سختی می‌تواند اعتماد کارفرما را جلب کند. به خصوص که اگر قصد فعالیت‌ در حوزه‌های آموزشی مانند تدریس خصوصی و غیره را داشته باشد، این موضوع بسیار پر رنگ‌تر خواهد شد.

نحوه بررسی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان 

برای بررسی میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان معیارهای متعددی وجود دارد که بر اساس اهداف مختلف طراحی می‌شوند. یکی از ساده‌ترین و دم‌دستی‌ترین معیارهای سنجش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بررسی نمرات و معدل آن‌ها است. برای مثال مقایسه معدل نیمسال تحصیلی دانش آموز با معدل نیمسال قبل او می‌تواند نشان دهنده پیشرفت یا افت تحصیلی او در طی سال باشد.

همچنین اگر هدف، بررسی پیشرفت تحصیلی شاگرد در یک درس خاص باشد، می‌توان نمرات او را در آزمون‌های مختلف کلاسی که توسط معلم برگزار می‌شوند با همدیگر مقایسه کرد.

در کنار این موارد، می‌توان معدل دانش آموز را در سال‌های مختلف یک مقطع تحصیلی مانند ابتدایی، متوسطه اول یا متوسطه دوم بررسی کرد و در مورد میزان پیشرفت تحصیلی او قضاوت کرد.

به طور کلی می‌توان گفت که رایج ترین معیارهای پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان در کشور ما بررسی نمرات و معدل آن‌ها است.

عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

همان طور که در ابتدای مقاله هم بیان کردیم، عملکرد تحصیلی دانش آموزان یا به عبارتی پیشرفت تحصیلی آن‌ها تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد. بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که دانش آموز تنها با اتکا به تلاش و کوشش خود، به موفقیت‌های چشمگیری در زمینۀ تحصیل دست پیدا کند.

برخی از عوامل تاثیرگذار بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان عبارتند از:

• ویژگی‌های شخصیتی و روحی دانش آموزان
• سبک زندگی دانش آموز
• مهارت‌های مطالعه و یادگیری دانش آموز
• شرایط خانوادگی
• کیفیت مدرسه و معلمان
• هوش و استعداد
• تشویق و تنبیه
• عوامل فرهنگی

در ادامه مقاله برخی از مهم‌ترین این موارد را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

۱. ویژگی‌های شخصیتی دانش‌آموز 

منظور از ویژگی‌های شخصیتی و روحی موضوعاتی هستند شامل:

• عزت نفس
• وظیفه شناسی
• علاقه به یادگیری
• بالا بودن انگیزه‌های یادگیری
• پایین بودن سطح اضطراب
• توانمندی در مدیریت زمان
• عملگرا بودن دانش‌آموز
• توانایی هدف‌گذاری و مواردی از این قبیل

اگر دانش‌آموز در هر یک از این موارد، وضعیت متعادل و قابل قبولی داشته باشد، به احتمال زیاد شاهد پیشرفت تحصیلی او خواهیم بود.

برای مثال یکی از مولفه‌های لازم برای پیشرفت تحصیلی، وجود عزت نفس در دانش آموز است. عزت نفس به معنای نگرش مثبت نسبت به خود و داشتن حس ارزشمندی است.  این ویژگی به میزان قابل توجهی در پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان نقش دارد. اگر دانش آموز عزت نفس پایینی داشته باشد، اصولا  با احساس ضعف و ناتوانی دست و پنجه نرم می‌کند و در نتیجه عملکرد خوبی هم در دوران تحصیل خود نخواهد داشت.

همچنین وجود مشکلات روحی مانند افسردگی، اضطراب در دانش‌آموزان و غیره نیز به مرور زمان منجر به کاهش انگیزۀ مطالعه در دانش آموز و در نتیجه کاهش نمرات و عملکرد تحصیلی او می‌شود. در نتیجه رفع این نوع مشکلات به خودی خود پیشرفت تحصیلی شاگرد را به دنبال خواهد داشت.

توانایی خودانگیزشی نیز تاثیر قابل توجهی در پیشرفت تحصیلی دانش آموز دارد. هر چقدر هم که عوامل و شرایط بیرونی نامساعد باشد، تا زمانی که خود دانش آموز انگیزه کافی برای یادگیری و ادامه تحصیل داشته باشد به ندرت، شاهد افت تحصیلی او خواهید بود.

۲. سبک زندگی دانش آموز

داشتن یک سبک زندگی متعادل برای دانش‌آموزان می‌تواند در پیشرفت تحصیلی آن‌ها بسیار کمک کننده باشد.

برای مثال دانش‌آموزی که توانایی مدیریت زمان برای درس خواندن را دارد، یا برای بازی‌های کامپیوتری و استفاده از گوشی زمان‌های مشخصی را در نظر می‌گیرد، تغذیه مناسبی دارد، در طی شبانه روز از خواب کافی بهره مند می‌شود و یا فعالیت‌های ورزشی و فیزیکی کافی دارد، در مقایسه با دانش آموزی که در بسیاری از این موارد سبک زندگی نامناسبی دارد، عملکرد تحصیلی بهتری خواهد داشت.

۳. مهارت‌های مطالعه و یادگیری دانش آموز

برای اینکه دانش‌آموز، عملکرد تحصیلی خوبی داشته باشد، در کنار داشتن هدف و انگیزه و سبک زندگی متعادل، باید با مهارت‌های یادگیری، مطالعه و برنامه ریزی درسی نیز آشنا باشد.

دانش آموزی که در رابطه با مهارت‌های پیش از مطالعه، حین مطالعه و پس از مطالعه آموزش‌های کافی را دریافت کرده است و برنامه‌ریزی درسی و مطالعاتی مشخصی برای مرور درس‌های خود تدوین کرده، به مرور زمان پیشرفت‌های تحصیلی قابل توجهی را کسب خواهد کرد.

۴. عوامل خانوادگی و نقش آن در پیشرفت تحصیلی شاگردان

بدون شک یکی از عوامل تاثیرگذار در پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان، عوامل خانوادگی است که به شیوه‌های مختلف می‌تواند در عملکرد درسی شاگردان نمود پیدا کند.

برای مثال چنانچه دانش‌آموز در موارد زیر شرایط مناسبی را در خانواده تجربه می‌کند، احتمال کمتری برای پایین آمدن سطح عملکرد تحصیلی او وجود دارد:

• درآمد مناسب خانواده
• سطح تحصیلات والدین
• روابط مناسب والدین با یکدیگر و با فرزندان
• مشارکت و همکاری والدین با مدرسه در رابطه با مسائل درسی شاگرد
• اختصاص دادن زمان کافی به دانش آموز از سوی والدین
• نگرش والدین نسبت به تحصیل و غیره

در تحقیقی که در رابطه با ترک تحصیل دانش‌آموزان صورت گرفت، مشخص شد که بین سطح تحصیلات والدین و ترک تحصیل فرزندان آن‌ها رابطۀ معکوس وجود دارد. یعنی هر چقدر که سطح تحصیلات والدین بالاتر باشد احتمال ترک تحصیل دانش آموزان پایین‌تر می‌آید.

بسیاری از والدین آن قدر صبر می‌کنند تا مدرسه از آن‌ها دعوت به عمل آورد و آن‌ها را در جریان وضعیت تحصیلی فرزندشان قرار دهد. این روش مناسبی نیست و حداقل یکی از والدین باید به صورت مستمر در مدرسه حضور پیدا کرده و وضعیت فرزند خود را پیگیری کنند.

همچنین والدین باید تلاش کنند تا نمره را به تنهایی معیاری برای قضاوت عملکرد تحصیلی فرزندشان قرار ندهند. نگرانی والدین در رابطه با افزایش یا کاهش نمره به شدت بر روی دانش آموز تاثیر گذاشته و منجر به افزایش استرس و اضطراب در دانش آموزان خواهد شد.

۵. مدرسه و نقش آن در پیشرفت تحصیلی شاگردان  

از جمله عوامل محیطی که در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان هر جامعه تاثیرگذار است زیرساخت‌های آموزشی و عملکرد مدرسه در قبال اموزش به شاگردان است. متغیرهایی مانند شرایط آموزشی مدرسه، نحوه مدیریت مدرسه توسط مدیر، برنامه‌های درسی، نحوه تشویق و تنبیه دانش آموزان در مدرسه، امکانات آموزشی در نظر گرفته شده، از جمله عواملی است که می‌تواند بر وضعیت تحصیلی دانش آموز تاثیر مثبت یا منفی داشته باشد.

اما در کنار همۀ موارد بالا، بدون شک ویژگی‌های شخصیتی معلم، شیوه‌های تدریس او و نحوۀ برقراری ارتباط با دانش آموزان نقش بسیار مهم‌تری روی پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دارد. برخی معلمان اگرچه که توانایی بالایی در تدریس دارند اما اطلاعات کافی در رابطه با شیوه‌های تشویق و تنبیه دانش آموزان ندارند. برخی از آن‌ها نیز با صحبت‌ها و باورهای نادرست، انگیزۀ ادامه تحصیل و یادگیری را در شاگردان خود از بین می‌برند.

همچنین برخی از مدارس با والدین با در نظر گرفتن برنامه‌های آموزشی فشرده و محدودکننده، چنان عرصه را بر دانش‌آموزان تنگ می‌کنند که گویی فرد در این سنین هیچ نیازی بع تفریح، ورزش، بازی و سرگرمی ندارد. والدین و مدارس باید این نکته را در نظر داشته باشند که با سخت‌گیری‌های این چنینی و منع کودک یا نوجوان از فعالیت‌های جانبی، نه تنها به پیشرفت تحصیلی او کمک نمی‌کنند بلکه پس از مدتی انگیزۀ ادامه تحصیل را نیز در او از بین می‌برند.

تاثیر معلم خصوصی در پیشرفت تحصیلی دانش آموز 

یکی از راهکارهای پیشرفت تحصیلی دانش آموزان کمک گرفتن از معلم خصوصی است. معلم خصوصی به شیوه‌های مختلفی می‌تواند بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموز تاثیرگذار باشد.

در وهله اول، در کلاس خصوصی تمام توجه و تمرکز شما به عنوان معلم معطوف به یک دانش آموز است بنابراین می‌توانید سبک یادگیری شاگرد خود را شناسایی کنید، ترجیحات او را در آموزش درک کرده و در نهایت بر اساس این یافته‌ها از بهترین روش تدریس برای آموزش به شاگرد استفاده کنید.

ضمن این که در کلاس خصوصی اگر دانش‌آموز حین تدریس به مشکلی بربخورد یا قسمتی را متوجه نشود، می‌توانید آن قدر مطلب را توضیح دهید و از روش‌های مختلف تدریس استفاده کنید تا آن موضوع برای شاگرد قابل درک شود.

به منظور دستیابی به پیشرفت تحصیلی شاگرد در کلاس خصوصی، باید مواردی مانند تعیین سطح دانش‌آموز، تحلیل وضعیت او در پایان هر جلسه، ایجاد روحیه و انگیزه دادن به او، برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری دقیق و واقع‌بینانه برای شاگرد را فراموش نکنید.

با توجه به این موضوع در صورتی که به عنوان معلم مدرسه یا مشاور تحصیلی فعالیت می‌کنید، لازم است در بسیاری از موارد، به خصوص در مواقعی که افت درسی شاگردان، ناشی از عدم آموزش صحیح به آن‌ها است، کمک گرفتن از یک معلم خصوصی خوب را به آن‌ها پیشنهاد کنید. مطالعه بیشتر: مطالب ویژۀ معلمان خصوصی

مشاوره تحصیلی و نقش آن در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

دانش آموزان در سنین مختلف شرایط روحی، درسی و ارتباطی متفاوتی را تجربه می‌کنند. عملکرد تحصیلی آن‌ها نیز تابع همین شرایط است. بنابراین راهکارهایی که مشاور تحصیلی برای پیشرفت تحصیلی دانش آموز ابتدایی ارائه می‌دهد باید کاملا متفاوت از راهکارهای ارائه شده برای یک دانش آموز متوسطه دوم باشد.

مشاور تحصیلی باید بتواند در سال‌های شروع مدرسه یعنی مقطع ابتدایی، با استفاده از تکنیک‌های مختلف مشاوره تحصیلی و بررسی فاکتورها و معیارهای مختلف به شناسایی استعدادها و نقاط ضعف دانش‌آموز بپردازد. همچنین نحوۀ مطالعه صحیح، مدیریت زمان برای درس خواندن، برنامه‌ریزی درسی، ایجاد انگیزه و بهبود سبک زندگی را به دانش‌آموزان این مقطع آموزش دهد.

دانش‌آموزانی که از همان مقطع ابتدایی یک مشاور تحصیلی را در کنار خود دارند پیشرفت تحصیلی چشمگیری را تجربه خواهند کرد و تعاملات مناسب‌تری را با خانواده، معلمان و همکلاسی‌ها تجربه خواهند کرد.

در متوسطه اول نیز دانش آموزان با موضوعاتی مانند تغییرات ناشی از دوران بلوغ، تغییر مقطع تحصیلی و محیط مدرسه، تغییر در شرایط مطالعه دروس، انتخاب رشته نهم به دهم و غیره مواجه می‌شوند. بنابراین مشاوره تحصیلی باید بتواند به شاگرد متوسطه اول کمک کند تا در نهایت با حفظ تعادل در تمام جنبه‌های ذکر شده، شاهد بهبود عملکرد تحصیلی او باشیم.

در مقطع متوسطه دوم، دروس تخصصی‌تر می‌شوند در نتیجه احتمال بروز مشکلات تحصیلی و افت نمرات بیشتر می‌شود. از طرفی دیگر، فشارهای روانی ناشی از نزدیک بودن آزمون کنکور سراسری و جدی شدن بحران‌های روحی دوران بلوغ نیز در کنار سخت بودن درس‌ها خودنمایی می‌کند.

مشاوره تحصیلی در متوسطه دوم، باید به شاگرد کمک کند تا مهارت‌های بیشتری را در زمینه مطالعه و برنامه‌ریزی درسی کسب کند. سپس در صورت داشتن مشکلات درسی یا افت تحصیلی و یا تعامل نامناسب با خانواده، دوستان و معلمان، راه‌حل‌های مناسبی را به او ارائه دهد و در طول سال‌های دهم تا دوازدهم، شاگرد را از نظر روحی برای شرکت در کنکور سراسری و انتخاب رشته دانشگاهی آماده کند.

استخدام معلم خصوصی و مشاور تحصیلی در استادبانک

پلتفرم‌ آموزش خصوصی استادبانک نیز یکی از معتبرترین و باسابقه‌ترین مراکزی است که از سال‌ها پیش فعالیت خود را در حوزۀ آموزش خصوصی از جمله برگزاری کلاس‌های خصوصی، معرفی اساتید برتر در حوزۀ تدریس خصوصی و مشاوره تحصیلی آغاز کرده است.

به عنوان مشاور تحصیلی در استادبانک، از بابت تبلیغات و جذب مخاطب هیچ گونه نگرانی نخواهید داشت. چرا که تیم پر تلاش استادبانک تمامی این وظایف را به نحو احسن انجام می‌دهد و در ازای آن تنها مبلغی از جلسات برگزار شده توسط شما را به عنوان کارمزد دریافت می‌کند.

از جمله مزایای همکاری با استادبانک، امکان ارائه مشاوره کنکور آنلاین و پایین بودن سهم استادبانک از جلسات مشاوره در مقایسه با بسیاری از مراکز آموزشی است.

برای همکاری با استادبانک نیازی به مراجعۀ حضوری وجود ندارد. کافیست شرایط همکاری با استادبانک به عنوان مشاور تحصیلی را مطالعه کنید. سپس در صورت داشتن این شرایط و توافق با آن، ثبت نام خود را به صورت آنلاین انجام دهید تا کارشناسان استادبانک در اولین فرصت با شما تماس بگیرند و فرآیند استخدام‌تان کامل شود.

در مقالات آیندۀ بخش مشاورۀ تحصیلی، اطلاعات کاملی را در رابطه با شرایط همکاری با استادبانک به عنوان مشاور تحصیلی و مراحل ثبت نام آن در اختیار شما عزیزان قرار خواهیم داد.

آموزش خصوصی در استادبانک راهکاری برای پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

در این مقاله از سایت معلمان استادبانک موضوع بسیار مهمی تحت عنوان پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان را مورد بررسی قرار دادیم. تعریف پیشرفت تحصیلی، عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان و معیارهای پیشرفت تحصیلی از جمله مواردی هستند که در این مقاله به آن پرداخته شد.

با مطالعه مقالات بخش مشاوره تحصیلی در مجله اساتید استادبانک، اطلاعات بیشتری را در رابطه با نیازهای دانش آموزان مانند انتخاب رشته، هدایت تحصیلی، انگیزه و غیره به دست خواهید آورد. همچنین با انواع مشکلات دانش‌آموزان مانند مشکلات یادگیری، مشکلات دانش آموزان ابتدایی، مشکلات دانش آموزان در درس ریاضی و نحوۀ کمک به این دسته از شاگردان آشنا خواهید شد.

همچنین ما علاوه بر ازائۀ آموزش‌های کاربردی به معلمان و مشاوران تحصیلی در بخش آکادمی اساتید استادبانک، فرصت کسب درآمد از تدریس خصوصی و مشاوره تحصیلی را نیز برای علاقمندان به این دو حوزه فراهم کرده‌ایم.

در صورتی که شما نیز علاقمند به همکاری با سایت استادبانک به عنوان معلم خصوصی یا مشاور تحصیلی هستید، می‌توانید از طریق لینک عضویت اساتید و یا دکمه سبز رنگ ثبت نام به عنوان معلم خصوصی، مراحل ثبت نام خود را طی کنید.

چنان چه در مورد ثبت‌نام، نحوۀ همکاری و سایر خدمات آموزشی استادبانک نیاز به راهنمایی و مشاوره داشتید، می‌توانید با شماره ۹۱۰۰۵۳۴۳-۰۲۱ تماس بگیرید